ZMIANY W PRAWIE HOLDINGOWYM (ROZMOWA)

NATALIA GORZELNIK, BIZNES24: Jutro wchodzi w życie nowelizacja kodeksu spółek handlowych, która wprowadzi do polskiego porządku prawnego prawo holdingowe. Określa ona między innymi zasady funkcjonowania sformalizowanych grup spółek, jak również modyfikuje niektóre zasady działania organów spółek kapitałowych, w tym rad nadzorczych. Co to dokładnie oznacza? O tym porozmawiam z moim i Państwa gościem, którym jest mec. Urszula Brzezińska-Grzęda z Kancelarii ALTO. Dzień dobry Pani mecenas.

URSZULA BRZEZIŃSKA-GRZĘDA, ADWOKAT W KANCELARII ALTO: Dzień dobry, pani redaktor, dzień dobry Państwu.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

NG: Zacznijmy od absolutnych podstaw. W jakich przypadkach te przepisy znajdą zastosowanie? I czym w świetle ustawy są te grupy spółek? I po co była potrzebna formalizacja tego pojęcia?

UB-G: Właśnie chciałam powiedzieć, że te przepisy są o tyle istotne, że rodzajowo one się troszeczkę różnią. Można je podzielić na dwie grupy: O pierwszej wspomniała pani redaktor – to jest takie popularne prawo holdingowe, czyli grupy przepisów prawa koncernowego, bardzo sformalizowane, nowy dział dodany do kodeksu spółek handlowych. I o tym mówi się najwięcej w prasie, publicystyce. Zaraz tutaj Państwu przybliżę o co chodzi z tą grupą spółek i jakie przepisy wprowadza ustawodawca od jutra. Natomiast jest jeszcze druga grupa przepisów wprowadzana tą nowelizacją, które są absolutnie istotne dla wszystkich spółek kapitałowych, w szczególności w tych, które mają organ nadzoru, właśnie rady nadzorcze, komisje rewizyjne. Ponieważ one zmieniają podstawowe zasady funkcjonowania spółki, też kwestie odpowiedzialności członków organów. I tak, jak grupa spółek i to prawo koncernowe w ścisłym znaczeniu jest dobrowolna, można przystąpić do tej grupy lub nie w zależności od tego, jaką uchwałę podejmą spółki uczestniczące w grupie i jaka zapadnie decyzja biznesowa w grupie. Tak, druga grupa przepisów w niektórych sytuacjach jest obowiązkowa dla spółek. Więc ta zmiana jest naprawdę istotna.

NG: To zacznijmy może od tej pierwszej części dotyczącej spółek holdingowych. Tam została wprowadzona nowa klauzula generalna dla tychże spółek właśnie, która jest określana jako „interes grupy spółek”. Czy w związku z istnieniem tego interesu takimi grupami holdingowymi będzie łatwiej zarządzać? Czy taka formuła będzie bardziej opłacalna? I pytanie czy już, Jeżeli w tym momencie ktoś funkcjonuje w formule grupy, jakiś podmiot, powiedzmy giełdowy, to on automatycznie przechodzi już pod te nowe przepisy?

UB-G: Tak, to są bardzo ciekawe pytania. Samo pojęcie interesu grupy spółek było bardzo żywo dyskutowane przed wprowadzeniem tych przepisów. Te przepisy były modyfikowane w tym zakresie, były zgłaszane też liczne uwagi. I tak naprawdę jak to pojęcie w praktyce będzie funkcjonowało, to pokaże czas. Natomiast rzeczywiście: grupa spółek ma na celu sprawowanie tego jednolitego kierownictwa przez spółkę dominującą nad spółkami zależnymi. Tutaj może warto wspomnieć, że spółkami, które uczestniczą w grupie spółek, mogą być spółki kapitałowe, więc które rzeczywiście mają tę wspólną strategię, która będzie realizowana w interesie grupy spółek w celu sprawowania tego jednolitego kierownictwa. I takie trzy przesłanki wynikają również z definicji legalnej grupy spółek, która zostaje wprowadzona do kodeksu spółek handlowych.

NG: A to pani mecenas od razu pytanie: To kto będzie ponosił odpowiedzialność, na takiej zasadzie?

UB-G: Jest to dobre pytanie. Odpowiedzialność, jeżeli chodzi o grupę spółek została bardzo szczegółowo uregulowań. To naprawdę jest bardzo obszerny rozdział. Takim narzędziem do sprawowania tego jednolitego kierownictwa, co wiąże się ściśle z kwestią odpowiedzialności, jest instytucja wiążących poleceń. Obecnie funkcjonujące grupy kapitałowe, czyli takie holdingi faktyczne – to jest bardzo powszechnie spotykane w obrocie, często funkcjonują w oparciu o wydawanie sobie poleceń. Nie do końca jest to zgodne z prawem handlowym, natomiast teraz zostaje to sformalizowane i rzeczywiście pierwszy raz w porządku prawnym pojawia się możliwość sprawowania tego jednolitego kierownictwa pomiędzy spółkami w grupie przez wydawanie wiążących poleceń. Czyli: spółka dominująca będzie mogła wydawać wiążące polecenie dotyczące prowadzenia sprawy spółce zależnej. I teraz jak się przekłada to na kwestię odpowiedzialności? Rzeczywiście ta spółka zależna, to jest bardzo istotne z punktu widzenia członków zarządu spółki zależnej. Teraz jeżeli to wiążące polecenie, które samo w sobie też jest bardzo sformalizowane, elementy, które musi zawierać też są przewidziane w prawie; spółka zależna podejmuje uchwałę o tym czy przyjmuje czy odmawia przyjęcia wiążącego polecenia, przy czym: też przesłanki odmowy są przez ustawodawcę określone bardzo, że tak powiem – skąpo. Spółki mogą rozszerzyć te przesłanki odmowy, kiedy można odmówić wykonania tego wiążącego polecenia. Jeżeli wszystko przebiega zgodnie z postanowieniami umowy spółki, statutu i literą prawa to zarząd spółki zależnej może być zwolniony z odpowiedzialności za wykonanie wiążącego polecenia takiego, które wydała mu spółka dominująca.

NG: Teraz niestety musimy tutaj postawić kropkę, bo kończy się czas więc będziemy się musiały po prostu raz jeszcze spotkać i ustalić co się zmienia, jeżeli chodzi o działanie organów w przypadku spółek kapitałowych. Teraz jednak serdecznie dziękuję za rozmowę.

UB-G: Dziękuję serdecznie. Zachęcam do zapoznania się, bo naprawdę jutro spotykamy się w nowej legislacyjnej rzeczywistości.

NG: Urszula Brzezińska-Grzęda, kancelaria ALTO. Dziękuję bardzo.

UB-G: Dziękuję serdecznie.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.