ZMIANY W KODEKSIE PRACY OD 2023 ROKU (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Praca z domu, w tym okazjonalna, nowy rodzaj urlopów i zmodyfikowane zatrudnienie na okres próbny. To jest część zmian w prawie pracy, które wchodzą dziś w życie. Naszym gościem jest dr Iwona Jaroszewska-Ignatowska, radca prawny, partner w kancelarii Raczkowski. Dzień dobry.

IWONA JAROSZEWSKA-IGNATOWSKA, KANCELARIA RACZKOWSKI: Dzień dobry. Witam, panie redaktorze, dzień dobry, witam Państwa.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Zacznijmy od głośnego przepisu regulującego możliwość badania trzeźwości pracowników. Myślę, że to szczególnie interesujący wątek. Czy prawo to zostało precyzyjnie uszczegółowione i jest obowiązujące?

IJ-I: Nie, jeszcze to prawo nie obowiązuje, więc czekamy. Na najbliższym posiedzeniu Sejmu, które się odbędzie 11, 12 i 13 stycznia najprawdopodobniej będą te zmiany głosowane. Potem czeka nas podpis prezydenta, publikacja w Dzienniku Ustaw i 14 dni po publikacji w Dzienniku Ustaw przepisy wejdą w życie. Ale żeby pracodawca mógł stosować takie kontrole prewencyjne, to musi jeszcze wykonać szereg innych działań. Także sam fakt wejścia w życie tych przepisów jeszcze nie przesądza o tym, że będziemy wiedzieli jako pracownicy, kto nas będzie kontrolował i w jakich okolicznościach.

MD: No tak, ciekaw jestem, czy też Sejm da przykład i sam na początek zbada wszystkich posłów… Przechodząc jednak do przepisów, które już w życie wchodzą, jeżeli wejdą od marca tego roku, będą obowiązywały nowe zasady pracy zdalnej, także tej hybrydowej. Jakie obowiązki będzie miał zatrudniający pracodawca, który chce skorzystać z takiego trybu wykonywania pracy?

ZMIANY W KODEKSIE PRACY OD 2023 ROKU (ROZMOWA) — źródło: BIZNES24

IJ-I: Tutaj znowu niestety mamy taką sytuację, że nie możemy dokładnie powiedzieć, od którego momentu przepisy wejdą w życie, bo znowu czekamy na to posiedzenie Sejmu, ponieważ i przepisy dotyczące badania czy kontroli trzeźwości pracowników i przepisy dotyczące pracy zdalnej, one są w jednym pakiecie. Czyli naraz wejdą w życie w kodeksie pracy, zostaną „wtłoczone” do kodeksu pracy. Tylko że kontrola trzeźwości wejdzie w życie dwa tygodnie od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. A z kolei przepisy o pracy zdalnej dwa lub trzy miesiące od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. My dokładnie nie wiemy, ponieważ Sejm przegłosował ustawę, gdzie były dwa miesiące, a Senat w tej chwili zgłosił poprawkę i widać tam trzy miesiące. Na pracodawców zostaną nałożone konkretne obowiązki. O to właśnie pan redaktor pyta, jakie to są obowiązki? Pracodawca będzie musiał zapewnić pracownikom narzędzia i materiały niezbędne do wykonywania pracy zdalnej. Będzie musiał również pracownikom pokryć koszty, które są również niezbędne do wykonywania pracy zdalnej. I wprost ustawodawca nam mówi, że chodzi o koszty energii elektrycznej i usług telekomunikacyjnych. Więc to będzie oznaczało dla pracodawców konkretne koszty. Chyba, że u pracodawcy będzie organizowana tzw. okazjonalna praca zdalna, czyli nie taka praca, która charakteryzuje się pewną jakąś stałością czy regularnością, jak w tej chwili pracuje większość firm. Tylko taka praca, kiedy z powodu jakiejś okazji np. gołoledzi, śnieżycy albo tego, że po prostu czujemy się troszkę gorzej, nie idziemy wykonywać pracy na terenie zakładu pracy, tylko wykonujemy ją z domu. I tutaj też mamy taką sytuację, że w Sejmie ustalono, że to będą 24 dni w roku kalendarzowym. A Senat zaproponował 30 dni w roku kalendarzowym, więc czekamy, jaka to będzie ilość dni. Ona jest bardzo istotna i dla pracowników, i dla pracodawców, dla pracodawców, bo przy tej okazjonalnej pracy zdalnej nie będą musieli pokrywać kosztów wykonywania tej pracy przez pracownika. A dla pracownika jest o tyle istotna, że jeżeli pracodawcy tych kosztów nie będą musieli pokrywać, nie będzie to oznaczało wzrostu wysokości kosztów zatrudnienia, no to najprawdopodobniej ta praca zdalna, przynajmniej okazjonalna w firmie zostanie. Także czekamy po prostu na głosowanie.

MD: Pan doktor, jaki będzie tryb zgłaszania pracy zdalnej w takich wyjątkowych sytuacjach? Gołoledzi, śnieżycy, albo gorszego samopoczucia… dzień po, na przykład?

IJ-I: Ten tryb to po prostu złożenie wniosku w formie pisemnej lub elektronicznej, więc będzie go ustalał pracodawca. To może być złożenie wniosku za pomocą SMS-a, może być złożenie wniosku za pomocą maila. Być może w firmie będzie jakiś system, w którym w ogóle te wnioski o pracę zdalną, zwykłą czy okazjonalną będzie się składało. Tutaj mamy dosyć duże pole manewru. Na pewno nie będziemy bazować na ustnych zgłoszeniach, no bo potem będzie potrzebny też dowód. A ustawodawca mówi właśnie, że to ma być albo forma pisemna, albo forma elektroniczna. Także nie mamy tutaj zbytniego formalizmu na szczęście, ale za każdym razem będzie musiała być zgoda pracodawcy. Czyli proszę pamiętać, być może do tego tutaj zmierza pana pytanie, panie redaktorze, że to nie będzie działało tak trochę jak urlop na żądanie, że ja po prostu napiszę SMS-a, że mam pracę zdalną i pracuję z domu. Tylko za każdym razem będzie potrzebna zgoda ze strony pracodawcy.

MD: Ja też chciałbym Państwa poinformować, że jak napisała pani minister Katarzyna Łażewska-Hrycko, główna inspektor pracy, kontrolerzy Inspekcji Pracy nie będą sprawdzali trzeźwości pracowników w domach tych pracowników, którzy wykonują pracę zdalną. (Nie wiem dlaczego ten temat akurat dzisiaj mi tak się trzyma). Ale skoro przy urlopach jesteśmy, to nowe rodzaje urlopów też wchodzą w życie w tym roku, ale na różnych zasadach i z różną odpłatnością. Proszę powiedzieć, jakie to są rodzaje urlopów?

IJ-I: I tu znowu musimy to prostować. Dlatego, że pracownicy już bardzo czekają na pracę zdalną i obawiają się przepisów o kontrolach trzeźwości i są przekonani, że wejdą w życie przepisy dotyczące nowych urlopów. My nie jesteśmy tego pewni, jeśli chodzi o te nowe urlopy w cudzysłowie, (bo zaraz to wyjaśnię), to nawet nie mamy jeszcze etapu prac parlamentarnych, więc projekt ustawy jeszcze nie wpłynął do Sejmu. Mamy na razie projekt na etapie Rządowego Centrum Legislacji. Jest to wynikiem konieczności wprowadzenia do polskiego systemu dwóch dyrektyw Unii Europejskiej, więc też musimy jeszcze troszeczkę poczekać i powściągnąć tutaj ciekawość i nawet żądania ze strony pracowników, którzy już w tej chwili o te urlopy pytają. Mówimy oczywiście tak bardzo potocznie, że chodzi o urlopy, ale tak naprawdę mamy na myśli dwa dni opieki, dwa dni takiego zwolnienia, które będą płatne 50% i mamy na myśli 5 dni takiego urlopu bezpłatnego, który będzie przysługiwał pracownikowi. Te dwa dni zwolnienia płatne 50% to są takie dni, które pracownik będzie mógł uzyskać z powodu działania siły wyższej, jeżeli one będą mu potrzebne na kwestie związane z załatwieniem pilnych spraw rodzinnych czy związane z chorobą najbliższych członków rodziny. A urlop bezpłatny jeżeli będzie się opiekował najbliższymi.

CZYTAJ TEŻ: MINIMALNE WYNAGRODZENIE 2023 – W GÓRĘ AŻ O 16 PROCENT

MD: Musimy zakończyć naszą rozmowę, ale będziemy wracać do niej wraz z wprowadzeniem tych wszystkich przepisów, których całe multum, jak Państwo słyszeli, zapowiedziane jest na 2023 rok. Dr Iwona Jaroszewska-Ignatowska na to była naszym gościem.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.