ZALEGŁY URLOP PRACOWNIKA MOŻE ZABOLEĆ PRACODAWCĘ (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: A teraz będzie o urlopach, ale od trochę innej strony od strony pracodawcy. Przepisy Kodeksu pracy zobowiązują pracodawcę do udzielania urlopów wypoczynkowych swoim podwładnym. A co w sytuacji, w której pracodawca tego obowiązku nie spełni? Donata Hermann, autorka bloga Kadry W Pigułce i programu Kadry W Pigułce na antenie BIZNES24 jest z nami. Dzień dobry Donato.

DONATA HERMANN, KADRY W PIGUŁCE: Dzień dobry.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Ile tego urlopu przysługuje pracownikom na etacie?

DH: Przy założeniu, że pracują cały rok, albo zatrudnieni są właśnie na ten czas obejmujący okres roku, czyli np. też na czas nieokreślony, to 20 albo 26 dni, pod warunkiem też, że jeżeli zmieniali pracodawcę, to pamiętajmy też, że proporcjonalnie do zatrudnienia u każdego pracodawcy.

Ale muszę to powiedzieć, bo tak, jak powiedziałeś na wstępie, bardzo ważne jest to, żeby pracodawcy pamiętali, że nieudzielenie pracownikowi niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego w terminie określonym właśnie przepisami Kodeksu pracy w większości przypadków będzie stanowiło wykroczenie przeciwko prawom pracownika.

I tutaj pracodawcy zagrożeni są karą grzywny od tysiąca do trzydziestu tysięcy złotych. I nawet Sąd Najwyższy w orzecznictwie podkreśla, że prawo do urlopu wypoczynkowego określone przepisami w Kodeksie pracy ma charakter bezwzględny i obowiązuje go zarówno w odniesieniu do obu stron stosunku pracy, czyli pracodawca jest zobowiązany go udzielić, ale pracownik jest obowiązany go wykorzystać. No i teraz mamy już niewiele czasu, żeby ten urlop zaległy w zasadzie udzielić. A pracownik powinien wykorzystać do końca września.

MD: Ale dlaczego do końca września akurat?

DH: Tak wskazują przepisy Kodeksu pracy i termin uważa się za zachowany, jeżeli pracownik najpóźniej w dniu 30 września rozpocznie zaległy urlop wypoczynkowy. Wcześniej był to termin koniec pierwszego kwartału, koniec marca. Jednak uznano, że jednak ten okres wakacyjny jest czasem, w którym pracownicy mają większą szansę, żeby wykorzystać urlop zaległy.

Dlatego termin ten został zmieniony i teraz jest to termin właśnie 30 września. Natomiast pamiętajmy, że jeżeli pracownik z różnych powodów jednak nie będzie chciał albo nie wykorzysta tego urlopu zaległego, to on też nie przepada.

Natomiast to obowiązek pracodawcy, żeby zadbać o to, żeby ten urlop wypoczynkowy został przez pracowników wykorzystany. Ale uwaga: Częstym problemem, z jakim spotykają się pracodawcy, jest niechęć pracowników do korzystania z urlopów wypoczynkowych, w tym urlopów zaległych. I tutaj Sąd Najwyższy staje po stronie pracodawców, przyznając właśnie im prawo do wysłania pracowników nawet bez ich zgody.

MD: O, przymusowy urlop- to jest ciekawe rozwiązanie. A co w sytuacji, w której ktoś się rozstaje z firmą i ma zaległy urlop? Czyja to jest odpowiedzialność? Pracodawcy czy pracownika? On nie chciał wykorzystać, oni nie chcieli udzielić, albo po prostu coś się złożyło takiego, że nie został on wykorzystany.

ZALEGŁY URLOP PRACOWNIKA MOŻE ZABOLEĆ PRACODAWCĘ (ROZMOWA) — Donata Hermann, autorka programu Kadry w Pigułce w telewizji BIZNES24

DH: Jeżeli rozstanie stron odbywa się na mocy, czy na podstawie wypowiedzenia, to pracodawca tym bardziej ma możliwość zobowiązania pracownika do wykorzystania urlopu wypoczynkowego, w tym zaległego. Natomiast, jeżeli nie ma takiej możliwości, to pracodawca bezwzględnie wypłaca tzw. ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, w tym oczywiście ten zaległy. A u nowego pracodawcy pracownik znowu nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym.

MD: Powiedz proszę, powiedziałaś, że zaległy urlop nie przepada. Co masz na myśli?

DH: Niektórzy błędnie twierdzą, że skoro nie wykorzystałem czy nie udzieliłem urlopu do końca września, no to on jakby znika, zeruje się z puli urlopu przysługującego pracownikowi. Nie, tak nie jest. Nadal ten urlop wypoczynkowy czeka na wykorzystanie. Dlatego tak ważne jest, żeby udzielać go w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabywa do niego prawo.

I nie doprowadzać do sytuacji, w której pracownicy kumulują urlop wypoczynkowy, a czasem robią to celowo, żeby zwiększyć pulę urlopu na kolejny rok. Pamiętajmy, że są przepisy Kodeksu pracy, które wskazują, kiedy tak naprawdę istnieje możliwość czy dopuszczalność powstania zaległości urlopowych. I to są konkretne przypadki, czyli przesunięcie urlopu na wniosek pracownika lub z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, przesunięcie urlopu, jeżeli pracownik nie może rozpocząć pracy w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność pracy, (np. choroba) albo odwołanie pracownika z urlopu.

MD: Jakie sankcje grożą pracodawcy i pracownikowi za nieskorzystanie z tego przyjemnego obowiązku urlopu wypoczynkowego?

DH: Na pracodawcy grozi kara grzywny od 1000 do 30 tys. zł, jeżeli nie będzie wywiązywał się z tego obowiązku. I pracownicy też muszą mieć tego świadomość. I faktycznie z tego obowiązku też korzystania z urlopu wypoczynkowego się wywiązać. Natomiast po stronie pracownika raczej nie będzie żadnych konsekwencji chyba, że uporczywie pracownik nie chce skorzystać z tego urlopu, zwłaszcza tego zaległego urlopu. To wtedy pracodawca może sięgnąć po karę porządkową upomnienia lub nagany. W związku z tym, że nie stosuje się do przepisów dotyczących organizacji pracy w zakładzie pracy.

MD: Dostaliśmy pytanie od pana Marcina z Grochowa: gdzie zgłosić sytuację, w której pracodawca uporczywie przez lata nie chce udzielić urlopu?

DH: No, nie pozostaje nam nic innego jak zgłoszenie sprawy do Państwowej Inspekcji Pracy, która podejmie działania i rozpocznie kontrolę takiego pracodawcy. Także na stronie Inspekcji pracy można znaleźć takie zgłoszenie, z którego zachęcam, żeby skorzystać, bo to jest nie tylko obowiązek pracodawcy, ale również prawo pracownika do wykorzystania urlopu wypoczynkowego. I faktycznie w takim celu, w jakim został zapewniony pracownikom, czyli regeneracji sił, no, bo zdarza się też tak, że pracownicy wykorzystują ten urlop w innych celach, na przykład zarobkowych.

MD: A czy ten ekwiwalent finansowy, bo chyba było coś takiego, prawda? Ekwiwalent finansowy za niewykorzystane dni urlopu?

DH: Jak najbardziej. Jeżeli pracownik nie wykorzysta urlopu wypoczynkowego, ale mówimy tylko i wyłącznie o sytuacji, w której następuje rozwiązanie stosunku pracy, zakończenie umowy o pracę, to wtedy pracodawca ma obowiązek wypłacić ekwiwalent pieniężny. Nie ma przepisów, które pozwalają na to, żeby zastąpić urlop wypoczynkowy pracownika, który jest w zatrudnieniu, ekwiwalentem pieniężnym. Przynajmniej nie ma takiego prawa, jeśli chodzi o przepisy prawa, Kodeksu pracy.

MD: Mamy prawo do wypoczynku, proszę Państwa, i korzystajmy z niego. Donata Hermann, autorka bloga Kadry W Pigułce i programu Kadry w pigułce na antenie BIZNES24 była z nami. Bo kończy się czas, kiedy możemy tego urlopu udzielić. W niektórych przypadkach. Bardzo dziękuję Ci za rozmowę.

DH: Ja również dziękuję. Do zobaczenia.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.