MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNE24: I już oficjalnie mamy informację z Głównego Urzędu Statystycznego o styczniowej inflacji konsumenckiej. Wyniosła ona 17,2% w ujęciu rocznym. To jest mniej o 0,4 punktu procentowego w stosunku do prognoz. One wskazywały 17,6%. Przypomnę, że w grudniu poziom inflacji wyniósł 16,6 procent. To są dane z Głównego Urzędu Statystycznego. Będziemy o nich mówić już teraz na naszej antenie, po publikacji. Łukasz Tarnawa, główny ekonomista Banku Ochrony Środowiska jest z nami. Dzień dobry.
ŁUKASZ TARNAWA, BOŚ: Dzień dobry, witam.
TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ
NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24
MD: 17,2%. Chciałoby się powiedzieć, że dobre wskazanie o tyle, że jest niższe od prognoz, ale to jest wciąż inflacja na niemal rekordowych poziomach. Przed zapoznaniem się jeszcze z bardziej szczegółową depeszą proszę o krótki komentarz na temat takiego odczytu. Czy Pana zdaniem schodzimy z płaskowyżu?
ŁT: Odpowiadając na to pytanie wprost – jeszcze nie. Bo przed nami jeszcze wzrost inflacji w lutym. Natomiast faktycznie, tak jak pan redaktor wskazał ta inflacja, choć wszyscy byliśmy przekonani o tym, że ona wzrośnie w styczniu przede wszystkim z powodu wzrostu cen nośników energii, z powodu przywrócenia VAT na energię elektryczną i gaz, to jednak wynik 17,2 jest wyraźnie niższy od oczekiwań.
CZYTAJ TEŻ: POLSKA INFLACJA W STYCZNIU NIŻSZA OD PROGNOZ
I tak jak szybko starałem się spojrzeć na strukturę, wydaje się, że skala podwyżek cen dóbr i usług tych należących do inflacji bazowej prawdopodobnie była mniejsza i prawdopodobnie także ceny ciepła, jak i czynszów komunalnych musiały być niższe, stąd wynik niższy od oczekiwań. Przed nami wzrost inflacji w lutym, ale to już niemal pewne jest to, że nie sięgniemy 20% w lutym, Co jeszcze przed publikacją dzisiaj nie było tak do końca na 100% pewne.
MD: No chyba, że mówimy o skumulowanej inflacji, którą niektórzy też teraz lubią podawać i obliczać. Ona już jest… hoho, z ostatnich lat, wysoka. A teraz spójrzmy Panie Łukaszu, Spójrzmy na tabelę, którą też przygotował. Tam mamy składowe inflacji. I tak warto zauważyć, że żywność, napoje bezalkoholowe wzrosły 20,7%, napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe o 9,9 procent, wydatki na mieszkanie 22,3 procent wzrostu, w tym nośniki energii: 34%. Transport 16%, natomiast paliwa do prywatnych środków transportu 18,7 procent. Jaki tu widzimy trend, jeżeli chodzi o wyhamowanie tych najważniejszych czynników, które wpływały na podnoszenie cen? No chyba te paliwa cieszą najbardziej, prawda?
ŁT: Tak, pan redaktor wskazał na wskaźniki roczne. My patrzymy na wskaźniki miesięczne, bo tutaj jest nam prościej porównywać to z prognozami. Mogę powiedzieć tak: na podstawie tych bardzo szczątkowych danych, bo pamiętajmy po pierwsze GUS podaje dzisiaj odczyt flash, czyli wstępny. To są dane, które są jeszcze sporządzone przy koszyku inflacyjnym, który obowiązywał w zeszłym roku, czyli przed nami jeszcze za miesiąc korekta tych danych styczniowych.
W związku z tym mamy mało danych do analizy, Natomiast to co widzimy to po pierwsze – żywność i napoje bezalkoholowe: faktycznie wzrost o ponad 20% miesiąc do miesiąca – blisko 2% (1,9) i tu wynik jest zgodny z oczekiwaniami. Zazwyczaj w styczniu, po grudniowych promocjach mamy do czynienia z takim styczniowym odbiciem cen żywności. I to mniej więcej jest w granicach tych, które przewidywaliśmy. Przechodząc dalej w nośnikach energii jest wzrost, bo ten wskaźnik rok do roku wspomniany: 34% on jest efektem tego, że w styczniu w skali miesiąca w stosunku do grudnia ceny nośników energii skoczyły o ponad 10%. No i to jest właśnie ten wspomniany efekt wyższego vatu na gaz i energię elektryczną.
Natomiast my na przykład w tym obszarze oczekiwaliśmy jeszcze wyższego wzrostu – w okolicach 15% i tam zakładaliśmy, że te nagłośnione medialnie choćby podwyżki cen ciepła mogą mocniej zaważyć. I ten wynik jest poniżej oczekiwań. To może wskazywać, że jak zobaczymy ostateczne dane to np. skala podwyżek cen za ciepło systemowe z początkiem roku była mniejsza. No i przechodząc dalej do paliw. Wynik poniżej 19% wobec grudnia – zerowy wzrost. To też jest zgodne z oczekiwaniami. Jednym słowem możemy powiedzieć tak, że tak jak powiedziałem, wynik poniżej oczekiwań jest kombinacją po pierwsze mniejszych wzrostów nośników energii, zapewne za sprawą mniejszej skali wzrostu cen ciepła, jak i prawdopodobnie jeszcze kontynuacji spadku cen węgla, którą widzieliśmy w listopadzie i grudniu.
I sporo mniej musiało się zadziać w obszarze dóbr i usług, tych zaliczanych do inflacji bazowej, bo prawdopodobnie w tych obszarach podwyżki w styczniu były mniejsze. To nie oznacza, że one się nie rozłożą jeszcze na luty. Prawdopodobnie to ma miejsce. Niemniej ten proces podwyżek cen w reakcji na wyższe ceny energii, w reakcji na wciąż relatywnie niezły popyt – to jest wynik stonowany. To nie jest wysoki wynik i nie i prawdopodobnie z dużym prawdopodobieństwem przesuwa punkt wyjścia dla inflacji na cały rok niżej. A zatem szczyt lutowy będzie niższy.
MD: I nie osiągnie 20 procent. Też jest dobra informacja. Zapewne nie osiągnie 20%. Panie Łukaszu, patrzymy jednocześnie na reakcję rynków na te dane. Ta reakcja była natychmiastowa. Tuż po godzinie dziesiątej po publikacji danych WIG20 z poziomów minusowych wyskoczył na wzrost 0,030 proc. W tej chwili dokładnie tyle zyskuje. Podobnie indeksy. Tylko mWIG40 jest na poziomie neutralnym jeszcze. Natomiast złoty się umacnia, proszę Państwa, szczególnie do euro, które w tym momencie kwotowane po 4 złote i 76 groszy, frank szwajcarski 4 złote i 80 groszy. Tu również mamy umocnienie. Dolar amerykański 4 złote i 44 grosze, a sam euro/dolar 1,0720. Panie Łukaszu, w jaki sposób te najnowsze dane wstępne, wstępne jeszcze, poczekamy na dane ostateczne za styczeń, ale w jaki sposób one wpływają na Państwa prognozę inflacji na cały 2023 rok?
ŁT: Oczywiście przed nami jeszcze analiza jaka jest struktura. Bo tak jak powiedziałem są to dane bardzo wstępne i bardzo mało składowych. Natomiast fakt, że punkt wyjściowy jest o 1 punkt procentowy niżej, to i zapewne inflacja lutowa tak jak powiedziałem nie sięgnie 20% Przed publikacją tych danych szacowaliśmy już, że inflacja lutowa może przekroczyć nieco poziom 19 procent. W tych warunkach prawdopodobnie, ostrożnie szacując możemy nie dotknąć nawet 19% w lutym. No i to powoduje, że prawdopodobnie będziemy szybciej także schodzić z inflacją w trakcie roku i szybciej, parę miesięcy wcześniej mamy szansę na to, żeby inflacja osiągnęła poziomy jednocyfrowe, czyli poniżej 10 procent.
Natomiast wciąż przed nami proces przekładania się wyższych cen nośników energii, przede wszystkim w obszarze kosztów przedsiębiorstw na ceny finalne. Także widzimy sporo działań indeksacyjnych. W związku z tym: tak, dzisiejsze dane utwierdzają nas w przekonaniu, że co było praktycznie pewne, że inflacja będzie szybko spadała od marca i prawdopodobnie wcześniej w okolicach połowy roku osiągnie poziom jednocyfrowy. Natomiast końcówka roku to będzie wciąż relatywnie wysoka inflacja. Dotychczas oczekiwaliśmy 8 procent. Może to będzie bliżej 7,5-7 to jeszcze przed nami, przed analizami. Natomiast przed nami proces obniżania się inflacji i zapewne wcześniejszego osiągnięcia poziomów jednocyfrowych, czyli około połowy roku.
MD: I tą jak najbardziej pozytywną informacją kończymy naszą rozmowę. Bardzo dziękuję za komentarz. Łukasz Tarnawa, główny ekonomista BOŚ Banku był naszym gościem. Dziękuję pięknie.
ŁT: Dziękuję bardzo.
Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!
Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.
Informacje dla tych, dla których pieniądze się liczą- przez cały dzień w telewizji BIZNES24
Tylko 11.99 zł za miesiąc, 99 zł za roczny dostęp przez stronę
