WRACA MODA NA PODRÓŻE KOLEJĄ. PREZES UTK: KOLEJ NAJBEZPIECZNIEJSZYM ŚRODKIEM TRANSPORTU (ROZMOWA)

NATALIA GORZELNIK, BIZNES24: A dziś o kolei i bezpieczeństwie. Średnio w ciągu ubiegłego roku statystyczny mieszkaniec Polski podróżował koleją przynajmniej dziewięć razy, czyli niemal o trzy podróże więcej niż rok wcześniej- informuje Urząd Transportu Kolejowego. W 2022 roku z usług kolei skorzystało ponad 342 miliony osób, najwięcej w tym stuleciu. Moim i Państwa gościem jest Marcin Trela, wiceprezes Urzędu Transportu Kolejowego. Dzień dobry.

MARCIN TRELA, URZĄD TRANASPORTU KOLEJOWEGO: Dzień dobry.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

NG: Widać, że Polacy do kolei wracają i wracają coraz chętniej. Pytanie, czy po tych dekadach, mimo wszystko mniejszej coraz popularności kolei, która chyba trochę traciła na rzecz transportu samochodowego, wracamy znowu na kolej. Czy możemy mówić o renesansie tego ruchu?

MT: Tak, zdecydowanie. Polska wraca po kolej, to jest renesans. Przewozy pasażerskie się odrodziły: 342 miliony pasażerów w 2022 roku. Co ciekawe, pierwsze półrocze 2023 roku zapowiada, że pobijemy kolejny rekord, bo pasażerów jest jeszcze więcej. To bardzo cieszy. Pasażerów tych dalekobieżnych, czyli te podróże na wakacje, podróże służbowe, biznesowe. Ale co nas bardzo cieszy, to podróż pasażerów, czyli powrót pasażerów do tych dojazdów do pracy, do szkoły czy ta kolej podmiejska, aglomeracyjna- to jest wielki potencjał. I my wierzymy, że te 340 mln to spokojnie przebijemy w kolejnych latach.

NG: Taki wzmożony ruch pasażerski to też jeszcze większa potrzeba, żeby mówić o kwestiach bezpieczeństwa z koleją związanych. Dlatego właśnie dzisiaj w BIZNES24 włączamy się w Państwa akcję informacyjną dotyczącą bezpieczeństwa. A tych działań podejmujecie Państwo naprawdę sporo. I teraz pytanie: czy naprawdę jesteśmy tak niefrasobliwi? Czy naprawdę jest tyle lekceważenia ze strony czy to kierowców, czy to pasażerów, że takie akcje są potrzebne?

MT: Kolej jest najbardziej bezpiecznym środkiem transportu, najbardziej ekologicznym. I to nie jest tak, że jesteśmy niefrasobliwi, ale obserwujemy, że w pierwszym półroczu tego roku doszło niestety do 104 zdarzeń kolejowo-drogowych, zginęło 22 osoby i doszło do 106 takich zdarzeń na przejściach niedozwolonych. I dla nas to jest zdecydowanie mimo wszystko, że to są wydawało się niewielkie liczby, ale dalej to jest 22 osoby za dużo. Więc podjęliśmy decyzję, jako krajowa władza bezpieczeństwa- Urząd Transportu Kolejowego, który, na co dzień zajmuje się nadzorem nad bezpieczeństwem rynku kolejowego, że trzeba zrobić coś jeszcze. I doszliśmy do wniosku, że taka działalność sankcyjna-administracyjna jest ważna, ale bardzo ważna jest też edukacja.

Edukacja dzieciaków 4-12 lat, tych najmłodszych, bo oni są dla nas tą grupą docelową, ale też osób starszych, rodziców, wychowawców, opiekunów. Dlatego też podjęliśmy decyzję, że będziemy robili taką akcję- Kolejowe ABC. Akcja organizowana przez Urząd Transportu Kolejowego, ale dzięki funduszom pozyskanym z Unii Europejskiej (Fundusz Spójności) udało nam się już drugą edycję rozpocząć. I promujemy to bezpieczeństwo. Edukujemy poprzez zabawę dzieci, jak zachować się na obszarze kolejowym.

źródło: UTK, Kolejowe ABC, You Tube

NG: To jest taka ciekawa formuła, bo z jednej strony uczycie Państwo dzieci, ale też celem jest to, żeby te dzieci np. w spotach przestrzegały dorosłych. Jak to działa? Macie jakieś badania? Macie jakieś statystyki pokazujące na ile ten wpływ działa?

MT: Zdecydowanie tak. Doszliśmy do wniosku, że właśnie ci ambasadorowie bezpieczeństwa, nasze dzieciaki, są najlepszym takim źródłem, inspiratorem. Jak ich natchniemy, to oni świetnie wymuszają na naszych rodzicach-opiekunach, to oni są asystentami naszego nosorożca-Rogatka w promowaniu bezpieczeństwa- zwracają uwagę rodzicom. Ja z naszego pikniku we Wrocławiu podam przykład, gdzie staliśmy na dworcu czekaliśmy na parowóz- taka ciekawa atrakcja była podczas pikniku. I właśnie syn, czteroletni: „tato, przeszedłeś za żółtą linię. Jest niebezpiecznie. Wróć.” Tak samo na przejazdach kolejowo-drogowych. Tutaj, gdzie skupiamy swoje działania. Właśnie uczulamy dzieci: „tato, mamo, zatrzymaj się! Nie wolno przechodzić w dzikich przejściach.” Myślę, że nasze badania, ale nie tylko nasze, wskazują jednoznacznie, że właśnie edukacja poprzez zabawę, ci nasi mali bohaterowie, ambasadorzy bezpieczeństwa, jak ich nazywamy, czyli nasze dzieciaki, są najlepszym źródłem tego, żebyśmy działali na rzecz poprawy bezpieczeństwa na obszarze kolejowym.

NG: Państwa kampania to są z jednej strony lekcje w czasie roku szkolnego, z drugiej strony to są pikniki. A ja bym chciała, żebyśmy teraz spróbowali wyobrazić sobie, że mamy taką lekcję. Ale na tej lekcji są dorośli, nie dzieciaki. I czego najważniejszego powinni się nauczyć, jeżeli chodzi o to bezpieczeństwo w ruchu kolejowym? Albo, co mogłoby ich zaskoczyć?

MT: Rozwagi. To jest kilka aspektów. Pierwszy to jest zachowanie na peronach, w samych pociągach, na dworcach. Tutaj trzeba zwrócić uwagę, żeby nie przekraczać tej żółtej linii jak nadjeżdża pociąg, żeby nikt nie wpadł pod pociąg nieprzezornie, nie opierać się o drzwi, nie wychylać się przez okno.

NG: Do tego chciałam nawiązać, przyznam szczerze. Bo Państwo uczycie nieopierania się od drzwi, a przecież to się wydaje oczywiste. Naprawdę trzeba o tym mówić ludziom?

MT: Trzeba mówić, trzeba powtarzać. Myślę, że ta edukacja, powtarzanie, utrwalanie pewnych schematów, oczywistych oczywistości jest potrzebne. Tak samo na przejeździe kolejowo-drogowym, jeśli dojeżdżamy do przejazdu kolejowo-drogowego, zaobserwowaliśmy takie sytuacje, kiedy ktoś słuchając muzyki po prostu wjeżdżał pod pociąg, podjeżdżał do szlabanu, wyłamywał rogatki, przejeżdżał. Czy też dojeżdżał do sygnalizatora migającego na czerwono- bezwzględnie należy się zatrzymać.

To są takie wydaje się slogany, oczywiste oczywistości, ale doświadczenie uczy, że warto o tym mówić, warto to utrwalać i nawet w takich wydałoby się banalnych sprawach. One są bardzo ważne, bo to jest bezpieczeństwo. Bezpieczeństwo na kolei jest najważniejsze- jest priorytetem nas, zarządcy infrastruktury, przewoźników kolejowych.

Dlatego tak bardzo na to zwracamy uwagę. Proszę mieć tę świadomość, że pociąg to jest kilkaset ton i nie zatrzyma się w miejscu. Średnio pociąg zatrzymuje się 400-800 metrów. I o tym nasi dorośli powinni wiedzieć. I bezwzględnie zatrzymaj się, jeżeli chcesz żyć. Bo to nie chodzi tylko o nas dorosłych, ale na pokładzie mamy dzieciaki nasze największe skarby i o nich warto pomyśleć, bo nie ma szans, żeby taki pasażer przeżył wypadek.

Dlatego o tym mówimy. Dlatego o tym będziemy mówić. Dlatego robimy te zajęcia w szkołach, dlatego też wychodząc spoza szkoły, organizujemy pikniki wakacyjne, kiedy też łącznie z naszymi maluchami edukujemy dzieci, pokazujemy jak warto się zachować na obszarze kolejowym.

NG: Wspomniał Pan o infrastrukturze. Chciałam nawiązać do tematu, który mocno porusza warszawiaków, ale nie tylko osoby, które się w Warszawie przesiadają. Mowa o Warszawskim Węźle Kolejowym, który niedawno został przez Państwa skontrolowany. Jakie tam były największe nieprawidłowości?

MT: No, jest to bez wątpienia największa, najbardziej spektakularna inwestycja. Ona budzi zainteresowanie, budzi też naszą troskę o to, żeby tam było bezpiecznie i jest bezpiecznie. Wszelkie nieprawidłowości zostały stwierdzone w toku prowadzonych przez nas nie jednej, a dwóch kontroli. Daliśmy czas zarządcy infrastruktury zgodnie z przepisami prawa na odniesienie się do stwierdzonych przez nas nieprawidłowości w toku kontroli. Oceniamy je, będziemy wyciągali stosowne wnioski. Wszczęliśmy też postępowanie administracyjne wobec zarządcy infrastruktury kolejowej. I tutaj, jeżeli potwierdzą się te nieprawidłowości, a zarządca nie będzie w stanie wykazać i usunąć ich…

NG: Co tam konkretnie się dzieje?

MT: To jest teren budowy, inwestycji. Przy tego typu skomplikowanych sytuacjach może zdarzyć się, że popełniony zostanie błąd ludzki i na to naszej zgody oczywiście nie ma. Nie ma zgody zarządcy infrastruktury kolejowej. Głośno było w mediach o sytuacji wyprawienia pociągu na niewłaściwy tor. Oczywiście na szczęście tutaj naszej zgody nigdy nie będzie Na to, żeby łamać podstawowe zasady bezpieczeństwa, nie doszło do żadnego zdarzenia i będziemy wyciągali od zarządcy infrastruktury kolejowej konsekwencje.

Zresztą zarządca infrastruktury kolejowej zdaje sobie z tego sprawę. Przekazał do nas informacje, w jaki sposób będzie chciał usunąć ten nieprawidłowości. Ale niezależnie od tego my mamy narzędzia administracyjne, żeby wobec sytuacji takiej, kiedy dojdzie do naruszenia prawa, wyciągać stosowne konsekwencje. Ale też apelujemy o spokój, rozwagę, bo po drugiej stronie siedzą ludzie, są dyżurni ruchu, którzy muszą mieć też spokój. Tak, jak w lotnictwie pasażerskim, czyli cywilnym tak i na kolei wszelkie procedury muszą i są. I będą zachowane.

NG: Tak kończąc ten wątek: PKP PLK ma czas do 31 lipca bodajże na usunięcie tych nieprawidłowości. Co potem? Będą jakieś kary? Pytanie, czy to będzie PLK czy też wykonawca?

MT: Tak będąc precyzyjnym to działamy na podstawie w granicach przepisów prawa, do 31 lipca zarządca infrastruktury kolejowej ma czas na odniesienie się do naszych stwierdzonych nieprawidłowości.

Następnie je ocenimy i zgodnie z całą procedurą podejmiemy decyzje administracyjne, czy będziemy wszczynali postępowanie wobec stwierdzenia nieprawidłowości, usunięcia naruszeń, czy też przyjdzie czas na to (i możliwość taka), żeby nałożyć ewentualne kary pieniężne. I przypomnę tutaj, że to jest 2% przychodu, więc mówimy o bardzo poważnych konsekwencjach. I myślę, że zarządca infrastruktury kolejowej ma tego świadomość, prowadzi z nami dialog, podejmuje działania, żeby było na kolei dalej tak, jak jest bezpiecznie. 2022 rok to jest rekordowy rok i rekordowo niski wskaźnik wypadkowości. Mam nadzieję, że tak będzie. Oczywiście prezes UTK, jako Krajowa Rada Bezpieczeństwa będzie tego pilnował.

NG: Wróciliśmy do tematu bezpieczeństwa. I bardzo dobrze, bo chciałam na koniec podpytać się gdzie się można spotkać z Rogatkiem, gdzie się można tego bezpieczeństwa w najbliższym czasie pouczyć?

źródło: UTK, Kolejowe ABC, You Tube

MT: Zapraszamy. Kolejowe ABC organizowane przez Urząd Transportu Kolejowego w szkołach, przedszkolach. Ale są wakacje, więc skupiamy się na piknikach. Zapraszamy 19 sierpnia do Darłowa na nasz piknik. Nosorożec Rogatek będzie, będzie można się przytulić, pogadać, porozmawiać, pouczyć się o bezpieczeństwie. Będziemy też na innych wydarzeniach, eventach. A od września wracamy do szkół i przedszkoli i prowadzimy zajęcia. Jak ktoś z Państwa chciałby więcej informacji zaciągnąć: strona kolejoweabc.pl. Zapraszam serdecznie.

NG: Marcin Trela, wiceprezes Urzędu Transportu Kolejowego, był moim i Państwa gościem. Dziękuję bardzo.

MT: Bardzo dziękuję.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.