MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: A my przenosimy się na Tajwan, na którym przeprowadzone zostały wybory prezydenckie. Wybory prezydenckie zakończone. Z nami jest Piotr Plebaniak socjolog, pisarz mieszkający na Tajwanie i autor „Prawideł Geopolitycznej Gry o Przetrwanie” – książki o polityce tajwańskiej. Dzień dobry Panu, witam w BIZNES24. Panie Piotrze, kto wygrał wybory prezydenckie na Tajwanie i czy po nich jesteśmy bliżej, czy dalej wojny o Tajwan?
TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ
NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24
PIOTR PLEBANIAK, SOCJOLOG I PISARZ MIESZKAJĄCY NA TAJWANIE: Wygrał kandydat Demokratycznej Partii Postępu, czyli odpowiednika mniej więcej Demokratów amerykańskich i naszej Koalicji Obywatelskiej. Jeśli chodzi o większość programu wyborczego, to jest partia, która optuje w narracjach, które my słyszymy za niepodległością. Natomiast tutaj muszę przestrzec wszystkich: nikt, żaden polityk nie odważy się szermować hasłem niepodległości, dlatego, że to wywoła histeryczną reakcję Chin z całą pewnością. W związku z tym wszyscy krążą, wkurzają Chińczyków, często z premedytacją.
Natomiast nie jest to partia za niepodległością, ile za życiem w utrzymaniu obecnego status quo, czyli temu, żeby Tajwan cieszył się cały czas tą prosperity, którą się cieszy w tej chwili. Każde zakłócenie tej gospodarki nastawionej na eksport powoduje po prostu spadek poziomu życia. Wszyscy o tym wiedzą. Politycy, nawet tacy, którzy by chcieli zrobić wokół siebie hałas.
MD: Patrząc na te wybory z punktu widzenia Polski i z punktu widzenia konfliktu, który dla naszych granic jest najbliższy, to czy te wybory coś mogą oznaczać dla wojny na Ukrainie?
PP: Wydaje mi się, że nie. Możemy tutaj wziąć temat, który najbardziej pasuje do Pana pytania, czyli kwestię dostaw broni dla Tajwanu. Te dostawy mają miejsce ze strony Stanów Zjednoczonych, przede wszystkim. Za każdym razem, jeżeli transakcja zostaje upubliczniona – protestują Chiny. I na przykład rozmawiałem z ekspertem, który twierdził teraz niedawno, że Ameryka mogłaby wysłać, wzmocnić, drastycznie zwiększyć drastycznie ilość broni dostarczanej na Tajwan.
Ale tutaj wracamy właśnie dokładnie do tego tematu. W chwili, w której Tajwan zacznie tę broń kupować, to ta decyzja ze strony Tajwanu będzie miała miejsce ze strony władz politycznych, oczywiście. W związku z tym tutaj przez ludzi mieszkających na Tajwanie, mieszkańców Tajwanu będzie dostrzeżona, jako zniszczenie tego bardzo kruchego balansu wszystkich wpływów, wszystkich narracji, które na tę chwilę oznaczają święty spokój.
MD: Panie Piotrze, za kilka minut będziemy mówić o cenach paliw w Polsce. A jaki wpływ na spór o Tajwan może mieć na cenę najważniejszego światowego paliwa, czyli właśnie ropy naftowej? Bo z tego, co słyszymy, to wpływ jest niebagatelny. Pytanie, jak może on wpłynąć?
CZYTAJ TEŻ: CHINY MAJĄ DOŚĆ ATAKÓW NA MORZU CZERWONYM
PP: Problem bardziej dotknął tutaj stronę odbiorców, czyli Azję Wschodnią. Tajwan, Japonia i Korea Południowa i też północne Chiny wiszą na tym samym sznurku, czyli na łańcuchu dostaw z rejonu Zatoki Perskiej. Tajwan importuje z Zatoki Perskiej 40% zużywanej przez siebie ropy naftowej, więc w chwili, w której Chiny zdecydują się zagrać ostro albo zostaną do tego w jakiś sposób zmuszone w sposób jawny, albo niejawny dla opinii publicznej, Tajwan oczywiście natychmiast to odczuje.
Natomiast cokolwiek zrobią Amerykanie, żeby ukarać Chiny na przykład za przygotowania do inwazji albo jakikolwiek inny ruch, który można by było wykorzystać w narracjach antychińskich, no to wszystko to, co wymierzone jest w Chiny, jeśli chodzi o transport morski ropy naftowej, uderza też w Tajwan.
Tu ja w zeszłym roku przestałem już tę teorie głosić, hipotezę głosić, dlatego, że nie do końca ona jest taka, jak mi się wydawało. Natomiast Tajwan mógłby w akcie desperacji przeciwdziałania chińskim próbom inwazji w jakiś sposób zaszkodzić temu szlakowi, przez który przepływa ropa. Czyli musimy pamiętać, że Zatoka Perska to jest jeszcze wyjście z Zatoki Perskiej, to jest przepłynięcie obok Indii, to jest przepłynięcie obok krajów ASEAN-u, czyli przez cieśninę Malakka i dopiero wtedy Tajwan i dopiero potem są północne Chiny, Japonia i Korea Południowa.
Więc Tajwan mógłby, ale musiałby to zrobić w sposób niejawny wobec Japonii i Korei Południowej, które są sojusznikami w konfrontacji z Chinami – sojusznikami Tajwanu, mógłby w akcie desperacji uszkodzić, przerwać w jakiś sposób dostawy, na czym Chiny bardziej stracą. No, ale Tajwan też straci, ale w akcie desperacji robi się różne dziwne rzeczy. No, ale to wszystko jest czystą hipotezą, dlatego, że w chwili, w której strony zaczną prowadzić grę o sumie zerowej, czyli przestaną próbować podtrzymywać pokój, stabilizację, która jest dla wszystkich korzystna, czyli wtedy jest gra o sumie niezerowej.
Natomiast, jeżeli zacznie się gra o sumie zerowej, czyli albo oni, albo my, (to tytuł mojej następnej książki nawet, na ten temat) no to wtedy wszystko jest nieprzewidywalne. Czyli wszyscy mamy bardzo dużą podatność całego naszego systemu bezpieczeństwa na tak zwane „czarne łabędzie”.
MD: A pamiętajmy, że teraz świat można powiedzieć, że trochę się sypie, pruje w szwach, niestety.
PP: O, właśnie tak.
MD: Panie Piotrze, bardzo dziękujemy za Pański komentarz. Prosto z Tajwanu, Piotr Plebaniak, socjolog i pisarz mieszkający na wyspie, autor „Prawideł Geopolitycznej Gry o Przetrwanie”. Bardzo dziękuję za rozmowę.
PP: Ja także dziękuję.
Masz firmę? Nie przegap ważnych informacji dla Twojego biznesu.
Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.
Kup dostęp online do telewizji BIZNES24
Tylko 11,99 zł za miesiąc, 99 zł za roczny dostęp przez stronę BIZNES24.TV
