75 punktów bazowych to nie maksymalna podwyżka jakiej oczekiwał rynek
Część analityków i ekonomistów spodziewała się wyraźniejszej podwyżki – o nawet 100 punktów bazowych. To już szósta kolejna podwyżka głównej stopy NBP – w październiku rada podniosła ją bowiem o 40 punktów bazowych, by w listopadzie dołożyć kolejne 75 punktów, a w grudniu, styczniu i lutym podnieść główną stopę NBP po 50 pb.
Dlaczego RPP podnosi stopy?
Podnoszenie ceny pieniądza to jeden z kluczowych sposobów ograniczania inflacji, z którą Polska – podobnie jak większość rozwiniętych państwa świata – ma poważny problem. Część inflacji (tzw. popytowa) zależy od skłonności konsumentów do robienia zakupów.
Podnoszenie stóp procentowych powoduje, że banki udzielają kredytów na wyższy procent, a to powinno hamować skłonność do pożyczania i wydawania pieniędzy. Podnoszenie stopy rezerw obowiązkowych powoduje natomiast, że banki muszą większą część lokat odkładać na rachunku w NBP. Więc (w sporym uproszczeniu) mniej zabiegają o to, żeby pozyskiwać nowych kredytobiorców.
WIBOR 3M już na poziomie 3.8 procent
Stopy procentowe NBP rosną od posiedzenia do posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej – ale rynkowe stopy procentowe – czyli oprocentowanie po jakim banki pożyczają sobie pieniądze – rośnie niemal każdego dnia. Stopa WIBOR 3M – to od niej uzależnione jest oprocentowanie większości kredytów o zmiennej stopie procentowej w Polsce – znajduje się obecnie najwyżej od ponad 9 lat i wynosi dziś 3.81 procent.
Dlaczego WIBOR jest tak wysoko, skoro główna stopa do 3.25 procent?
Powód to ryzyko – które ma dwa wymiary. Pierwszy to czas – bony pieniężne sprzedawane bankom komercyjnym przez NBP są emitowane na 7 dni. Stawka WIBOR zwykle wpisywana w umowy kredytowe to stawka trzymiesięczna. Typowe oprocentowanie na rynku bankowym jest tym wyższe, im dłużej nie można go zmienić. Dlatego WIBOR dla pożyczek tygodniowych jest znacznie niższy i wynosił tuż przed środową podwyżką stóp procentowych 1,38% (13 punktów bazowych powyżej stopy referencyjnej).
Drugi powód – to wiarygodność kontrahenta. NBP ma najwyższą wiarygodność na krajowym rynku kredytowym, dlatego banki komercyjne gotowe są kupować jego bony pieniężne bez premii za ryzyko upadłości NBP. W przypadku rynku międzybankowego – tę premię trzeba uwzględnić. Dlatego WIBOR (stopa międzybankowa) jest zwykle wyższy, niż stopa referencyjna.
Czy podwyżka stóp podniesie raty ktedytów?
Tak, ale nie natychmiast. Oprocentowanie kredytów składa się z dwóch części – stopy międzybankowej (dla kredytów złotowych to WIBOR), oraz marży banku. Stopa międzybankowa to ta część odsetek, która trafia do części banku zajmującej się operacjami na dużą skalę. Ten departament banku może posiadane pieniądze albo pożyczyć innemu bankowi (po oprocentowaniu równym WIBOR), albo przekazać części detalicznej na kredyty. Część detaliczna banku zarabia natomiast na marży. Umowy kredytowe posiadają zapisy o tym jak często aktualizowane jest oprocentowanie kredytu. Dla kredytów opartych o stopę WIBOR 3M (pożyczki międzybankowe na 3 miesiące) – często jest to raz na trzy miesiące. W dniu aktualizacji bank sprawdza obecną wartość WIBORu i zmienia oprocentowanie do nowego poziomu.
Czy wzrośnie oprocentowanie lokat?
To możliwe, ale nie przesądzone. Banki zarabiają głównie na różnicy oprocentowania które płacą klientom (lokaty) i tego, które od klientów otrzymują (kredyty). O ile jednak większość kredytów ma wpisane oprocentowanie oparte o WIBOR – o tyle większość (liczona wartością) lokat ma oprocentowanie stałe. To oznacza, że odsetki w czasie trwania lokaty nie wzrosną, nawet jeśli znacząco wzrosną stopy procentowe. Na wyższe odsetki można liczyć dopiero przy odnawianiu lokaty i to tylko pod warunkiem, że banki zaczną między sobą konkurować o posiadaczy lokat.
Dbasz o swoje pieniądze? Nie przegap informacji ważnych dla Twojego portfela!
Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.
Informacje dla tych, dla których pieniądze się liczą- przez cały dzień w telewizji BIZNES24
Tylko 11.99 zł za miesiąc, 99 zł za roczny dostęp przez stronę BIZNES24.TV
