RPP PODNIESIE STOPY? CO TO JEST ODPOWIEDZIALNA WALKA Z INFLACJĄ (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: A naszym gościem dziś jest prof. Joanna Tyrowicz, członkini Rady Polityki Pieniężnej. Dzień dobry.

JOANNA TYROWICZ, RADA POLITYKI PIENIĘŻNEJ: Dzień dobry. Dzień dobry Państwu.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Pani profesor, działania Narodowego Banku Polskiego w ostatnich latach wyraźnie wspierały politykę gospodarczą rządu. Nie mogę nie zacząć tej rozmowy od nawiązania do zmienionej rzeczywistości, w której żyjemy. Czy Pani zdaniem w związku ze zmianami politycznymi to wsparcie, ale już dla nowego rządu będzie utrzymane?

JT: Ja trochę nie mogę się zgodzić z pana stwierdzeniem, bo nie jest celem statutowym NBP wspieranie polityki rządu. Tak długo, jak nie jest osiągnięty cel inflacyjny, to jest wyraźnie w ustawie sformułowane, że wspieranie polityki gospodarczej rządu może nastąpić tylko, jeśli nie stanowi zagrożenia dla osiągania celu inflacyjnego. Taki jest stan prawny, a pozostałe kwestie już niestety muszę zostawić Państwa ocenie.

Moja jest jak najbardziej krytyczna, ale to jest… złożona kwestia, która na dzisiaj… ja nie wiem, jakie jest jej rozstrzygnięcie. Czasami pół żartem, pół serio odpowiadam, że z mojej perspektywy patrząc wszystko jedno, z jakiego powodu zaczniemy prowadzić odpowiedzialną politykę pieniężną.

MD: No właśnie. 8,4%, czyli poziom inflacji za ostatni miesiąc to jest poziom wciąż trzykrotnie przekraczający cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego. Jednym ze sposobów walki z inflacją jest oczywiście podnoszenie czy utrzymywanie wysokich stóp procentowych. Pani jest gorącą orędowniczką podnoszenia stóp, co zresztą widzimy w protokołach posiedzeń rady. Może w nowej sytuacji znajdzie się większość do podwyżek stóp?

JT: Ja tak się zastanawiam, bo protokołów to chyba państwo nie widzicie. Mówi pan prawdopodobnie o wynikach głosowania. Protokoły są same w sobie bardzo ciekawe i stanowią inne wyzwanie w naszej pracy…

Ja mam nieustającą nadzieję, że uda mi się przekonać większość rady do zmierzenia się z tymi wyzwaniami, które przed nami inflacja stawia. Inflacja nie jest opanowana, procesy inflacyjne nadal nie są spójne ze średniookresowym celem Narodowego Banku Polskiego.

To nie chodzi o to, żeby kogokolwiek straszyć, albo żebyście Państwo teraz nabierali przekonania, że jest źle a będzie gorzej. Jest oczywiście lepiej, niż było rok temu o tej porze, ale to nie jest jeszcze wystarczająco dobrze. I to jest trochę taka komunikacja, jak mają w tej chwili wszystkie główne banki centralne. Zrobiliśmy ogromny postęp, jest dużo lepiej niż było, ale żeby osiągnąć cel inflacyjny, potrzeba więcej.

MD: Ale pytanie, czy nie będzie gorzej, niż jest? Bo według niektórych ośrodków-analityków, według niektórych jeszcze w tym roku inflacja może zacząć rosnąć. Czy Pani się nie obawia powrotu do wzrostu inflacji?

JT: Taka jest też krótkookresowa prognoza analityków NBP, że po tym okresie letnim, tym tak, że trudno to nazwać inaczej – manipulacjami cen paliw, inflacja w miesiącach listopad-grudzień będzie wyższa niż obecnie obserwujemy… I tak będzie.

Natomiast ważniejsze niż to, jakie jest konkretny odczyt w danym miesiącu jest to, co się dzieje z procesami inflacyjnymi, czyli jak się zmieniają na bieżąco ceny.

No i teraz cały problem czy wyzwanie walki z inflacją w tej konkretnej inflacji, z którą mamy do czynienia, to jest to, że ona jest dużo bardziej uporczywa, niż w poprzednich okresach, jest bardzo silnie wspierana relatywnie wysoką dynamiką wynagrodzeń. W Polsce ta dynamika wynagrodzeń była słaba w roku 2022, ale w tym roku w 2023 już jest praktycznie historycznie wysoka. I to wraz z relatywnie wysoką inflacją cen usług – to są główne przyczyny, dla których inflacja jest tak bardzo uporczywa i dla których obniżenie jej z powrotem do celu będzie wymagało ciężkiej pracy.

W tym także bardzo dużych zmian w komunikacji. To jest coś, do czego nawołuję od roku, czyli wysiłków do tego, żeby przekonać Polaków, że osiągniemy cel inflacyjny i że 2,5 to jest to, do czego konsekwentnie dążymy.

MD: I co powinno być celem, a następnie utrzymanie tego poziomu maksymalnie, oczywiście… Biorąc pod uwagę działania, które są planowane przez poprzedni rząd, przez ten rząd to, co nowy rząd dostanie w schedzie, mamy między innymi kwestie tarcz antyinflacyjnych. Ich zniesienie na pewno wpłynie na poziom inflacji. Czy mamy obliczenia, jak bardzo wpłynie?

RPP PODNIESIE STOPY? CO TO JEST ODPOWIEDZIALNA WALKA Z INFLACJĄ (ROZMOWA) — źródło: BIZNES24

JT: Mamy. Mamy obliczenia i analityków Narodowego Banku Polskiego, ale także analityków innych instytucji, w tym publicznych instytucji czy niekomercyjnych instytucji. I jednoznacznie trzeba jasno sobie powiedzieć, że skala wpływu procesów administracyjnych na wskaźnik cen w Polsce jest nieporównywalna do innych krajów, jest nieporównywalnie wysoka do innych krajów. I pojedyncze decyzje administracyjne będą miały zasadniczy wpływ na wysokość wskaźnika inflacji z uwagi głównie na to, że będzie to generowało wysoką bazę w danym roku.

Jeżeli podtrzymamy na przykład zerowy VAT na żywność, to dopóki go trzymamy, to nie będzie tego efektu, ale w momencie, w którym przestaniemy go trzymać, ten efekt się już natychmiast objawi.

To są oczywiście decyzje po stronie polityki fiskalnej. Polityka pieniężna może na nie tylko reagować, ale trzeba mieć świadomość, że jakakolwiek ta decyzja by nie była, to ona będzie miała odzwierciedlenie w niższych administracyjnie wskaźnikach inflacji albo wyższych.

Ani jedno, ani drugie nie powinno uspokajać banku centralnego, bo my jesteśmy od stabilizowania gospodarki, a nie od polegania na tym, że za pomocą decyzji administracyjnych przejściowo, czyli do następnej decyzji administracyjnej, jakieś ceny pozostają niskie. To jest to coś, co stanowi duże wyzwanie dla Europejskiego Banku Centralnego, dzisiaj – jak patrzeć na zharmonizowane wskaźniki inflacji w poszczególnych krajach, kiedy one stosują różne interwencje administracyjne…

MD: Zresztą musieliście się mierzyć, jeżeli chodzi o Radę Polityki Pieniężnej z polityką fiskalną rządu, która nie wpływała na obniżenie inflacji. Mamy już niestety tylko 40 sekund do końca rozmowy, więc muszę zapytać: czego Pani by sobie życzyła od nowego rządu w zakresie jego polityki, aby no właśnie… aby szedł z linią zbijania wzrostu cen.

JT: Jak mamy 40 sekund, to powiem, że Narodowy Bank Polski i polityka fiskalna są od siebie niezależne i w związku z tym nie należy formułować życzeń, kiedy się zasiada po tej stronie ulicy Świętokrzyskiej, czyli w Banku Centralnym, jak ja. Natomiast ogólnie trzeba mieć świadomość, że jesteśmy w bardzo trudnym momencie, ale odpowiedzialna polityka pieniężna jest w stanie sobie z nim dać radę.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.