RPP: BEZ OBNIŻKI STÓP PROCENTOWYCH (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Z nami jest profesor Eugeniusz Gatnar, ekonomista z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, były członek RPP, były wiceprezes Narodowego Banku Polskiego, więc człowiek, który nam na pewno wszystko może wytłumaczyć. Dzień dobry.

EUGENIUSZ GATNAR, UNIWERSYTET EKONOMICZNYW KATOWICACH, BYŁY CZŁONEK RPP: Witam pana redaktora, witam wszystkich widzów.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Komunikaty po posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej to są komunikaty dość specyficzne, bo one tak samo jak u wszystkich obradach ciał decydujących o polityce monetarnej, tam nie ma słów, które byłyby kontrowersyjne, raczej wszelka kontrowersja jest wycinana. Ale być może właśnie, dlatego szukamy tam zdań, sformułowań, które mogą coś powiedzieć, przedstawić, jakiś taki forward guidance. Panie profesorze, poprosiłem Pana o spojrzenie raz jeszcze do tego komunikatu. Czy coś zwróciło Pana szczególną uwagę?

EG: Po pierwsze Rada dostrzegła powrót inflacji do celu. To jest już można powiedzieć, wynikiem tego wstępnego odczytu gusowskiego. Rada mówi o tym, że inflacja bazowa, na którą tutaj musimy bardziej uważnie patrzeć, że ona spada.

Że ona spada i spadnie. Co do tego nie jestem przekonany, czy tak będzie, ale rada ma nadzieję, że właśnie ten wskaźnik, który pokazuje, można powiedzieć, oddziaływanie polityki pieniężnej, skuteczność polityki pieniężnej na rynku krajowym, no wydaje się, że jest jeszcze poza takim bezpiecznym poziomem.

Rada też mówi o tym i że właśnie dobra sytuacja na rynku pracy, niskie bezrobocie, wzrosty płac i to mówimy o płacy minimalnej i o wzroście płac w sektorze przedsiębiorstw realnie 10% panie redaktorze, (dawno już tak nie było) i oczywiście w sferze budżetowej ta luźna polityka fiskalna, ona będzie podtrzymywała tą presję popytową.

Moim zdaniem jakiś dużych obniżek tej inflacji bazowej nie będziemy widzieć. Rada też ciągle wskazuje na tę niepewność regulacyjną, która powstrzymuje ją od obniżek stóp. Moim zdaniem tutaj ta niepewność jest już dużo mniejsza, ponieważ wiemy, że podwyższony VAT na żywność nie spowodował jakiejś wyjątkowej, dużej, silnej podwyżki inflacji. A z kolei, jeśli chodzi o ceny energii, to znamy już, można powiedzieć to rozwiązanie, które będzie częściowo podtrzymaniem tych tarcz dla tych tarcz osłonowych, dla tych najmniej zamożnych gospodarstw domowych w Polsce.

MD: Czyżbym słyszał w Pańskiej wypowiedzi taki namysł nad możliwością obniżek stóp procentowych?

RPP: BEZ OBNIŻKI STÓP PROCENTOWYCH (ROZMOWA) — źródło: BIZNES24

EG: Panie redaktorze, ja patrzę na to, co dzieje się też w naszym regionie. Widzieliśmy przedwczoraj Bank Czech gwałtownie, bo o 50 punktów bazowych – jest to jest duża obniżka, obniżył swoje stopy procentowe. Szwajcarzy zrobili to samo, Szwedzi z obawy o sytuację na rynku pracy, tam bezrobocie silnie wzrosło. U nas spadło. Tutaj, panie redaktorze myślę, że są możliwe różne rozwiązania.

Mnie oczywiście ten silny to znaczy ta dodatnia, realna stopa procentowa cieszy, bo ona pozwala odbudować oszczędności. Tych oszczędności potrzebujemy. Byłem na Europejskim Kongresie Gospodarczym, gdzie prezesi banków komercyjnych w Polsce właśnie mówili, że potrzebują kapitału krajowego czy tych oszczędności po to, żeby finansować ten taki boom rozwojowy, który nas czeka. On częściowo jest napędzany środkami europejskimi, ale jednak kapitał krajowy też jest potrzebny.

MD: Ale czy taka obniżka, np. taka najmniejsza chyba spośród tych stosowanych powszechnie, czyli 25 punktów bazowych. Czy ona nie zagroziłaby (chyba nie?) zagroziła inflacji – nagłemu wzrostowi cen?

EG: Ja w tym roku takiej obniżki nie widzę. Ona moim zdaniem…

MD: Jak nie dziś to kiedy?

EG: Ja myślę, że dopiero w przyszłym. U nas po prostu te procesy są trochę przesunięte w czasie, opóźnione. Natomiast patrzymy na Europę, patrzymy na to, co się dzieje. Wszyscy czekają na EBC. Bank Anglii nie obniżył stóp. Czeka na Europejski Bank Centralny. Europejski Bank Centralny patrzy na to, co robią Amerykanie, bo tam inflacja wzrosła, odbiła się, jest możliwość wzrostu inflacji, no i Amerykanie. Federalna Rezerwa nie obniżyła stóp. Wobec tego Europejski Bank Centralny też się powstrzymuje z tą obniżką. No i tak jak mówię, jest taka sytuacja wyczekiwania, patrzenia na to, co dzieje się z cenami choćby ropy. I po prostu myślę, że te obniżki mogą w przyszłym roku jednak mieć miejsce.

MD: Ale, Panie profesorze, z podwyżkami w stosunku do Czech byliśmy opóźnieni o kwartał, więc może na obniżki też należałoby kwartał poczekać?

EG: Zgoda, zgoda, byliśmy, dokładnie. To był mój argument, kiedy zgłaszałem wnioski o podwyżki stóp w czerwcu 2021 roku. Byliśmy spóźnieni i tutaj myśmy może ich trochę nawet wyprzedzili, bo te zeszłoroczne dwie obniżki, jakieś nieoczekiwane, zaskakujące były wyprzedzeniem Czechów. Więc oni teraz do nas dopiero można powiedzieć doszlusowali.

Ale nie, tzn. panie redaktorze, wydaje mi się, że w tym roku na taki krok się nie zdecyduje, natomiast w przyszłym roku, gdyby taki sentyment można powiedzieć, zaistniał w EBC i obniżki stóp nastąpiły, no to myślę, że rada też taki krok jest w stanie podjąć.

MD: No dobrze, Panie profesorze, ale to są też przewidywania względem osób, które zasiadają i tego, czego one oczekują, jaką mają analizę i do jakich wniosków dojdą. To jest chyba dużo trudniejsze niż powiedzenie o tym, co będzie zagrażać cenom w Polsce. To znaczy jakie czynniki inflacjogenne Pan jest w stanie teraz zdiagnozować? Gdzie jest to największe zagrożenie rosnących cen? Ropa wydaje się, że tanieje. Słyszeliśmy, że ceny żywności tanieją nawet o 20-50%. Czy to może już nas uspokoić?

EG: Mówiłem o inflacji bazowej, a więc o tych czynnikach krajowych. I tutaj najsilniejszym takim czynnikiem jest silna presja popytowa. Mamy bardzo dobrą sytuację na rynku pracy, mamy najniższe bezrobocie: 5,1, ono spadło właśnie ostatnio 5 1,1%, no i stymulację fiskalną w kierunku tych najmniej zarabiających gospodarstw. A te najbardziej zamożne po prostu i tak dobrze sobie radzą. Więc ta presja popytowa myślę, że będzie podtrzymywała tę presję inflacyjną.

MD: Profesor Eugeniusz Gatnar, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, były członek RPP był naszym gościem. Panie Profesorze, dziękuję za ten komentarz. Ja bym sobie życzył takiej presji popytowej, nawet może nieco większej, bo jak wiemy, konsumpcja też ma się niezbyt dobrze. Ale to już tak dowcipnie podsumowałem…