ROŚNIE POPULARNOŚĆ KREDYTÓW. W TYM GOTÓWKOWYCH (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Limity zwiększyliśmy w lutym o jedną trzecią. Limity na kartach. O tym poinformowało Biuro Informacji Kredytowej, którego to biura główny analityk prof. Waldemar Rogowski jest z nami. Dzień dobry Panie profesorze.

WALDEMAR ROGOWSKI, BIK: Dzień dobry panie redaktorze, witam mojego ulubionego redaktora… od zawsze.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: My również witamy z wielką radością naszego ulubionego profesora z BIK-u. W każdym razie, panie profesorze – patrząc na to – dostaliśmy od Was liczby. Dostaliśmy od Was informację o tym, że Polacy w zasadzie rzucili się na kredyty. Jak możemy to interpretować? Gotówka się kończy, widać wpływ inflacji? Polacy potrzebują dodatkowego finansowania?

WR: To znaczy w samej państwa zapowiedzi było powiedziane o selektywnym podejściu Polaków do zaciągania kredytów. Oczywiście w kredytach gotówkowych mamy wzrosty w ujęciu wartościowym około 5,7% miesiąc do miesiąca, ale tak naprawdę jak nałożymy na to inflację to mamy w ujęciu realnym spadki na poziomie około 10%, więc w ujęciu wartościowym mamy spadki. Tak naprawdę takim produktem, który cieszy się ogromną popularnością to jest kredyt ratalny. I tutaj są dwa powody tego, że kredyt ratalny cieszy się takim zainteresowaniem.

Po pierwsze są to kredyty, które są oprocentowane na zerową stawkę oprocentowania, czyli zerowe RRSO. I także drugi powód, szczególnie w tych niskokwotowych, kredytach do tysiąca złotych, bo tam dynamika w ujęciu liczbowym to jest ponad 200 procent. I to są właśnie odroczone płatności BNPL-owe (Buy Now, Pay Later, przyp trans.), czyli odroczona płatność, kup teraz, zapłać później – przekształcana w kredyty ratalne.

Czyli z jednej strony mamy duży boom na rynku kredytów ratalnych, szczególnie tych nisko kwotowych, związany właśnie z BNPL. Z drugiej strony, tak można powiedzieć – lekkie wzrosty na kredytach gotówkowych. No i kontynuacja katastrofy na rynku kredytów mieszkaniowych.

MD: Katastrofa na rynku kredytów mieszkaniowych, a dokładniej jaki mamy spadek wartości względnej?

ROŚNIE POPULARNOŚĆ KREDYTÓW. W TYM GOTÓWKOWYCH (ROZMOWA) — źródło: BIZNES24

WR: 57% jeśli chodzi o luty do lutego. Natomiast jeżeli weźmiemy styczeń luty 2023 do stycznia lutego 2022 to spadek w ujęciu wartościowym to jest 61%, a w liczbie prawie 60%.

MD: Doszliśmy do dna?

WR: Myślę, że powoli tak. Dlatego pytanie jak się zachowa strona popytowa. Tutaj jest według mnie oczekiwanie na… początek jesieni, koniec lata, czyli rządowe wsparcie tego kredytu na 2% więc to może być odroczony popyt na kredyty. Stąd widzimy w rozmowach z deweloperami – coraz częściej deweloperzy mówią o rezerwowaniu właśnie zakupu nieruchomości pod ten kredyt. To jest taki pierwszy czynnik popytowy, którym może być przesunięcie elementu popytowego.

No i pytanie ze strony podażowej czy banków, bo działanie kredytów mieszkaniowych wiąże się z bardzo, bardzo wysokim ryzykiem, nawet niepewnością prawną nie tylko w stosunku do kredytów frankowych, ale także do kredytów złotowych. Bo mamy te próby podważania stawki referencyjnej WIBOR.

A propos tej informacji na temat podniesienia stóp procentowych w Szwajcarii o 50 punktów bazowych, to może ja podam jakąś liczbę o tych frankowiczach. Dzisiaj kredyty frankowe spłaca ok. 574 tys. osób. To jest zadłużenie do spłaty na poziomie około 83 miliardów złotych. I to jest około 329000 kredytów w spłacie, jeżeli chodzi o kredyty frankowe.

MD: Ta liczba spada?

WR: Tak, spada. Niestety też jakość się pogarsza, bo pojawił się nowy rodzaj fraudu. Ja go nazywam fraudem prawnym, czyli po prostu te osoby, które dochodzą swoich roszczeń na drodze sądowej zaprzestają spłaty kredytów frankowych. I ta szkodowość jest już dużo wyższa niż kredytów złotówkowych.

MD: No, Panie profesorze, ale jak jest umowa nieważna, to w sumie dlaczego ktoś ma płacić?

WR: No właśnie. To jest na inną dyskusję. To duży problem z tym mamy. Uważam, że przed nami duże wyzwanie, bo kolejne: tak jak wspomniałem stawka referencyjna WIBOR podważana. Pytanie, czy banki w ogóle będą chciały udzielać kredytów mieszkaniowych, długoterminowych z tak ogromną niepewnością prawną. Więc tutaj mamy, jeżeli chodzi o rynek kredytów mieszkaniowych z jednej strony prawdopodobne opóźnienie strony popytowej, pytanie co zrobi strona podażowa czyli banki w tak wysokiej niepewności prawnej.

MD: To Panie profesorze, sądy orzekają więc tutaj nic nam do tego czy one są, były legalne czy nie były legalne. Ale faktem jest, że jest takie zjawisko o którym trzeba powiedzieć i które warto śledzić. Mianowicie powstał cały segment, cała branża prawna związana z kwestionowaniem umów z bankami. I to jest branża, która nie będzie zasypiała gruszek w popiele. Po kredytach walutowych teraz WIBOR. I w olejnych latach kolejne instrumenty mogą być podważane, jeżeli się takie znajdą…

WR: Pan redaktor pozwoli na mój komentarz to uważam, że wszystkie biznesy w relacjach z konsumentem będą obarczone ogromną niepewnością prawną bo obawiam się, że właśnie w cudzysłowie taki wirus podważania wszelkich umów, gdzie stroną jest konsument może być bardzo, bardzo duży także w innych branżach. To nie dotyczy tylko sektora bankowego za moment.

MD: To powiedział szef zespołu wykładowców nauczających o ryzyku w Szkole Głównej Handlowej, Waldemar Rogowski, profesor SGH i główny ekonomista Biura Informacji Kredytowej. Bardzo dziękuję za rozmowę.

WR: Ja też jak zawsze dziękuję. Zapraszam na kolejną rozmowę. Zawsze było przyjemnie zobaczyć się i porozmawiać.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.