PRZEPISY O MOBBINGU SĄ DO ZMIANY? (ROZMOWA)

ROMAN MŁODKOWSKI, BIZNES24: Przepisy Kodeksu pracy w Polsce nie zakładają żadnych kar dla sprawców mobbingu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami pracownik ma prawo domagać się odszkodowania od firmy, w której padł ofiarą mobbingu. Nie ma natomiast żadnej sankcji karnej wobec osoby, która tego niecnego procederu się dopuszcza. Zdaniem związkowej Alternatywy przepisy dotyczące mobbingu w pracy powinny zostać zmienione. Piotr Szumlewicz, przewodniczący Związku Zawodowego Związkowa Alternatywa jest naszym gościem. Witam bardzo serdecznie.

PIOTR SZUMLEWICZ, ZWIĄZEK ZAWODOWY ZWIĄZKOWA ALTERNATYWA: Dzień dobry, Witam.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

RM: Czyli jakiego rodzaju to powinny być przepisy? No, bo wydaje mi się, że jeśli pracownik wygra odszkodowanie w sądzie to to jest dotkliwa kara dla przedsiębiorstwa?

PS: Jedną rzecz od razu powiem, bo te odszkodowania też są bardzo niskie i trudno je uzyskać. W Polsce spraw o mobbing jest bardzo mało, a wygranych jest jeszcze mniej. To znaczy jak chodzi o orzecznictwo w gruncie rzeczy mobbing nie istnieje w sądach pracy to znaczy zgłasza się około kilkuset przypadków mobbingu rocznie.

Natomiast z badań np. CBOS-u wynika, że spraw mobbingu sytuacji mobbingowych są setki tysięcy, by nie powiedzieć miliony, więc i świadomość mobbingu jest niska i niestety bardzo trudno jest w sądzie wygrać, dlatego, że na przykład w orzecznictwie mówi się o tym, że pracownik powinien mieć na przykład zwolnienie od psychiatry, że mobbing musi mieć charakter regularny to znaczy bardzo częste muszą być te zachowania i regularne właśnie, które noszą znamiona mobbingu.

Natomiast naszym zdaniem i moim zdaniem, jako lidera związkowego, mobbing jest formą przemocy, zazwyczaj przemocy psychicznej, niekiedy też fizycznej. Nawet jednorazowe zachowania noszące znamiona mobbingu mogą mieć dramatyczny wpływ na psychikę pracownika. Są przypadki bardzo bulwersujące nawet samobójstw, jeśli chodzi o skutki mobbingu, więc naszym zdaniem już jednorazowe przypadki mobbingu, podobnie jak dyskryminacji, powinny w jakiejś mierze być karalne. To jest jedna sprawa.

PRZEPISY O MOBBINGU SĄ DO ZMIANY? (ROZMOWA) — źródło: BIZNES24

Druga sprawa – natomiast warto pamiętać o tym, że przestępstwa, wykroczenia są karalne wobec osób, które dopuszczają się wykroczenia czy przestępstwa. Jeżeli ja kogoś uderzę w twarz, no to bardzo słusznie odpowiedziałbym karnie. Jeżeli okradnę to również ponoszę odpowiedzialność karną. Naszym zdaniem właśnie mobbing jest formą przemocy, jest formą krzywdy osoby ze strony drugiej osoby i w związku z tym osoba również powinna ponosić odpowiedzialność. Dzisiaj jest tylko odszkodowanie i płaci podkreślmy: firma. Nie płaci osoba, która się dopuszcza mobbingu. Zazwyczaj jest to pracodawca lub jego przedstawiciel.

RM: Panie Przewodniczący. Myślę, że bardzo wielu przedsiębiorców, którzy nas teraz słuchają, próbują sobie wyobrazić to jak w takim razie definicja mobbingu miałaby wyglądać, żeby jasno odciąć te przypadki, kiedy stawiamy wysokie wymagania uzasadnione często swoim pracownikom od sytuacji, w której no właśnie, przekraczamy jakąś taką czerwoną linię i te wymagania nie są już wymaganiami, tylko są mobbingiem.

No, być może ta mała liczba spraw w sądach bierze się nie z tego, że jest zła wola organów sądowniczych, czy też na przykład słaba wiara w sprawiedliwość po stronie tych, którzy padli ofiarą mobbingu. Tylko może to są takie właśnie problemy z określeniem, co mobbingiem w gruncie rzeczy tak naprawdę jest, no, bo chodzi też o to, żeby nie sparaliżować stosunków pracy, no żeby nie było tak, że niczego nie można od nikogo wymagać, bo jak tylko się spróbuje zażądać czegokolwiek, to pracownicy mówią: „a to jest mobbing”. No i bardzo proszę, tutaj firma płaci odszkodowanie, a pan kierownik tutaj będzie ponosił odpowiedzialność karną, dostanie mandat na kilka tysięcy złotych i tak dalej. Rozumie Pan, o co chodzi?

PS: Oczywiście, rozumiem. Ja dokończę tylko odpowiedź na to pierwsze pytanie. My sugerujemy, żeby to były jednak dużo wyższe grzywny, niż kilka tysięcy i również za rozwiązaniami francuskimi uważamy, że powinna być kara ograniczenia wolności a w skrajnych przypadkach kara więzienia za mobbing.

Natomiast odpowiadając na pana pytanie, oczywiście jest tak, że nie każde zachowanie, podniesiony głos jednorazowo jest od razu brutalny mobbing. Jeżeli chodzi na przykład o te kary więzienia to musiałby być naprawdę bardzo brutalny mobbing. I tutaj oczywiście potrzebne jest orzecznictwo sądów i również wykładnia ze strony ustawodawcy.

Natomiast przepisy są na tyle właśnie ogólne, że niestety są takie wątpliwości, o których pan przed chwilą powiedział.

Co jest mobbingiem, a co nie jest, oczywiście moglibyśmy długo na ten temat rozmawiać. Natomiast mobbing jest formą, podkreślam przemocy. Tak samo można mieć wątpliwości w kodeksie karnym, czy jeżeli ktoś się z kimś pokłóci na ulicy, to jest przemoc, czy nie jest. A przemoc jest wtedy, kiedy po prostu uderzy. Ale są też groźby karalne. Jeżeli pracodawca na przykład…

RM: Myślę, że to jest taki dobry punkt, żebyśmy zawiesili naszą rozmowę, ale wrócili do niej z pewnością w przyszłości. Przemoc i myślę, że wszyscy powinniśmy – wszyscy menadżerowie, powinniśmy zrobić rachunek sumienia i upewnić się, że jej nie stosujemy.

PS: Warto byłoby, żeby w komisjach antydopingowych były osoby zewnętrzne wobec firm, wobec osób mobbingujących. To jest bardzo ważne, a niestety mobberzy często wybierają sobie komisje antymobbingowe.

RM: Piotr Szumlewicz, przewodniczący Związku Zawodowego Związkowa Alternatywa. Dziękujemy bardzo serdecznie.