PRACODAWCA NIE PŁACI. CO MOŻE ZROBIĆ PRACOWNIK? (ROZMOWA)

ROMAN MŁODKOWSKI, BIZNES24: A co, jeśli pracownik bardzo czeka na swoją wypłatę, a w jakiejś firmie zabrakło dla niego pieniędzy? Ewelina Gawlik, prezes Nova Praca Group, ekspertka do spraw rynku pracy powie nam, co pracownik może w takiej sytuacji zrobić. A patrząc z punktu widzenia pracodawcy, co może pracodawcy grozić? Witam bardzo serdecznie.

EWELINA GAWLIK, NOVA PRACA GROUP: Dzień dobry. Pozdrawiam ze Szczecina.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

RM: No więc co może zrobić pracownik w takiej niezręcznej sytuacji, szczególnie przed świętami?

EG: Niestety dzieje się tak, że tych niewypłacalności pracodawców jest coraz więcej. W stosunku czy w porównaniu do poprzedniego roku jest 70% więcej niewypłaconych pensji. Skąd to się bierze? Myślę, że tutaj ta sytuacja właśnie na rynku pracy, sytuacja gospodarcza przekłada się na to, że firmy mają coraz większe problemy z utrzymaniem płynności finansowej i coraz więcej firm poddaje się i zamyka swoją działalność. Co może pracownik, który nie otrzyma wynagrodzenia? Na początku na pewno warto porozmawiać, warto się zapytać i poznać powód niewypłacenia pensji.

Wiadomym jest, że jeśli jest ogłoszone to wcześniej, na zakładzie pracy jest głośno, że zakład pracy się zamyka, no to wówczas wiadomym jest, że trzeba wszcząć procedury ku odzyskaniu swoich należności i wynagrodzeniu. Gorzej, jeżeli pracodawca właśnie unika wypłacalności tego wynagrodzenia, zaspokaja jakieś inne, pilniejsze potrzeby, omijając wynagrodzenie pracownika.

W mojej ocenie pracownik powinien być na pierwszym miejscu. Każda jakby inna należność czy inna płatność, płatność faktury, powinna być po pracowniku i ten pracownik w pierwszej kolejności powinien otrzymać swoje wynagrodzenie.

Jeżeli natomiast pracodawca nie pochyla się nad problemem i nie wypłaca wynagrodzenia, jedynym i skutecznym rozwiązaniem jest powiadomienie Państwowej Inspekcji Pracy, która to na wniosek pracownika i to bardzo ważne jest też dla pracowników, bardzo ważna informacja, składając zawiadomienie na prokuraturę, przepraszam, na Inspekcję pracy, już tak daleko nie idziemy, pracownik nie musi wskazywać nawet swoich danych, czyli nie musi podawać swojego imienia i nazwiska składając zawiadomienie na inspekcję Pracy.

Co robi wówczas inspektor pracy? Musi wszcząć kontrolę w danym zakładzie pracy. Poznaje sytuację i przymusza. Nie ma opcji czy firma ma problemy finansowe czy nie, firma musi wypłacać na czas wynagrodzenia swoim pracownikom. Inspektor pracy przymusza decyzją pracodawcę do wypłaty wynagrodzenia. Mało tego, często nakłada jeszcze na pracodawcę bardzo wysoki mandat karny za niewypłacane wynagrodzenia w terminie.

RM: A proszę mi powiedzieć, na czym polega to przymuszenie, w praktyce?

EG: No, za niewypłatę wynagrodzenia właśnie po decyzji inspektora pracy są nakładane sankcje na pracodawcę prowadzące nawet z zawiadomieniem przez inspektora pracy prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa poprzez właśnie niewypłacone wynagrodzenia. Ale też inspektor pracy może skierować wniosek do sądu czy do podmiotów Rejestrujących, KRS-ów i innych o wykreślenie danego pracodawcy z rejestru przedsiębiorców.

RM: No dobrze, ale to wszystko są długie procedury. To nie jest takie rozwiązanie, które tam magicznie w 2 czy 3 tygodnie spowoduje, że pieniądze nagle znajdą się na koncie pracownika. Szczególnie jeśli firma na przykład okresowo traci płynność.

EG: Dokładnie tak. Inspektor daje czas. Jest to czas 7-14 dni na wypłatę wynagrodzenia. Natomiast w 30% to działa, przyznam szczerze i ci pracodawcy stają pod murem i wtedy robią wszystko, żeby wypłacić te wynagrodzenia.

Ja zawsze radzę, żeby po prostu rozmawiać z tym pracodawcą. Bardzo ważna w takim zakresie jest też funkcja takiego mediatora zawodowego. Jest to osoba czy też zawód, który nie jest jeszcze bardzo mocno rozpowszechniony. To nie jest mediator sądowy, to nie jest mediator rodzinny a mediator zawodowy. Jest to osoba pośrednicząca pomiędzy pracownikiem a pracodawcą.

I wówczas przecież taki pracodawca, zrozumiałe, jeśli traci płynność finansową i nie ma naprawdę tych środków, wykazuje dowody na to, że nie ma środków, ale nie ucieka, nie uchyla się i chce wypłacić zobowiązanie w stosunku do pracownika, wówczas mediator zawodowy może spisać ugodę pomiędzy pracownikiem a pracodawcą i pracodawca może częściowo, może w jakichś ratach miesięcznych wykonać swoje zobowiązanie i wypłacić pracownikowi wynagrodzenie.

Bardzo dużo jest przypadków już takich na naszym polskim rynku pracy, że właśnie pracodawcy w taki sposób (w cudzysłowie oczywiście mówię), dogadują się z pracownikami i regulują swoje zobowiązania. Niestety 30 czy 40% pracowników zakańcza tutaj jakby ten proces odzyskiwania swoich ciężko zarobionych pieniędzy, wynagrodzeń w sądzie pracy.

I często też, bo wiem, interesuję się tym, czytam orzeczenia sądowe, sąd wydaje nakaz zapłaty pracownikowi, czy nakazuje pracodawcy do wypłaty wynagrodzenia. Niestety, jakby tę klauzulę wykonalności czy tytuły egzekucyjne stają się bezskuteczne i pracownicy często po pół roku, po roku poddają się i zostają bez wypłaconego wynagrodzenia.

RM: Ewelina Gawlik, prezes Nowa Praca Group, ekspertka do spraw rynku pracy była naszym gościem. Bardzo serdecznie dziękuję.