POWSTAJE NABE. CZYM MA BYĆ I CO MOŻE ZMIENIĆ W POLSKIEJ ENERGETYCE (ROZMOWA)

NATALIA GORZELNIK, BIZNES24: Inwestorzy z potężnym entuzjazmem przyjęli pierwsze konkrety dotyczące utworzenia Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. Ale czym dokładnie NABE ma być i co zmieni? O tym porozmawiam teraz z moimi Państwa gościem, którym jest Daniel Czyżewski, Energetyka24.com Dzień dobry.

DANIEL CZYŻEWSKI, ENERGETYKA24.COM: Dzień dobry Państwu. Dzień dobry pani redaktor.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

NG: Propozycje przejęcia aktywów węglowych otrzymały PG, Enea, Tauron i Energa z Grupy Orlen. Ale co to właściwie oznacza?

DC: Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego To jest taka ładna nazwa, która została ukuta już parę ładnych lat temu gdzieś w sferach rządowych, najprawdopodobniej. Ale NABE ma być po prostu trochę takim „brzydkim workiem”, do którego wrzucimy wszystkie aktywa węglowe polskich spółek energetycznych, tych państwowych oczywiście. I w związku z tym te państwowe spółki wspomniane przez panią będą wolne od „brudnych” aktywów, tych niechcianych często przez inwestorów, przez fundusze inwestycyjne. A wygaszanie węgla będzie się odbywało właśnie tak formalnie w strukturze NABE, która będzie należeć również do Skarbu Państwa. Spółki będą wolne od tych aktywów „brudnych”, od tych aktywów węglowych i będą miały środki na transformację energetyczną, na inwestycje w czyste technologie.

No, bo przecież Skarb Państwa zaproponował już konkretne kwoty dla każdej z tych dużych spółek energetycznych. Oczywiście to jest wiele znaków zapytania, dlaczego te spółki do tej pory intensywnie się nie dekarbonizowały.

Pytanie jest też takie, czy będą one w stanie to robić bez bardzo szybkiej modernizacji sieci przesyłowej i o konkretne już projekty, konkretne plany po otrzymaniu tych wielkich środków. Ja również dodałbym jeszcze jedną rzecz, że ten moment jest trochę dziwny, bo pierwsze oświadczenia o NABE mieliśmy w 2020 r. i właściwie niewiele się działo przez te trzy lata. I nagle w takim niespokojnym momencie – tuż przed kampanią wyborczą mamy konkretne plany, konkretne kwoty i ten program ma być realizowany. Oczywiście, on pewnie będzie realizowany niezależnie od wyniku wyborów, no, ale konkretni ludzie, konkretna ekipa ten cały plan przygotowywała.

NG: A jeszcze zostając przy samych tych „brudnych”, przejętych aktywach węglowych, co z nich ma właściwie powstać? Czy na NABE będzie działało jak taka jedna konkretna spółka, która będzie zrzeszała te ileś różnych elektrowni i kto będzie za to wszystko płacił?

DC: Znaczy tak. Generalnie jak mamy rozłożone pomiędzy te cztery duże spółki, aktywa węglowe, elektrownie węglowe, które i tak mają dominującą pozycję i są własnością Skarbu Państwa w większości, przynajmniej. To teraz będziemy mieli jedną wielką, no już zupełnie monopolistyczną spółkę, jeżeli chodzi o elektrownie węglowe. Tym będzie zarządzał Skarb Państwa. No i najprawdopodobniej, jeżeli wierzyć strategiom rządowym, będzie wygaszał kolejne bloki węglowe tak, abyśmy tego węgla w naszym miksie energetycznym mieli coraz mniej.

NG: Ale czy jest szansa, że NABE będzie na siebie zarabiać? Czy będziemy do tego jeszcze przez ten dłuższy czas całego okresu wygaszania dopłacać?

DC: No to jest trudne pytanie, aczkolwiek tu mówimy o elektrowniach. Elektrownie generalnie nie były na minusie. Jeżeli chodzi o sektor wytwarzania, to elektrownie nie były na minusie w ostatnich latach w ostatnich dekadach. To branża górnicza, wydobywcza – kopalnie, to one miały problemy z rentownością. Te elektrownie węglowe nie były na minusie. Chociaż oczywiście mamy bardzo wiele czynników wiążących jakby państwo, skarb państwa z sektorem węglowym.

Mamy przecież zamrożone ceny energii chociażby. I to państwo rekompensuje spółkom energetycznym te niższe ceny energii. Więc mamy coraz więcej regulacji nałożonych generalnie na rynek energetyczny. I w pewnym momencie, być może już w tym momencie nie jest łatwo sprawdzić, czy rzeczywiście jakaś elektrownia, czy grupa elektrowni jest rentowna. Ale ogólnie te elektrownie były rentowne przez ostatnie lata.

NG: Zaprezentowany dokument, jak zresztą też wspomniał Pan przed momentem, nie jest jeszcze wiążący, dopiero będzie przedmiotem negocjacji ze Skarbem Państwa. Ale czy propozycja w tej formie jest dla spółek atrakcyjna? Tutaj się pojawiały już głosy, np., że w przypadku PGE wycena jest jednak rozczarowująca.

POWSTAJE NABE. CZYM MA BYĆ I CO MOŻE ZMIENIĆ W POLSKIEJ ENERGETYCE (ROZMOWA) — źródło: BIZNES24

DC: No każda z tych spółek walczy oczywiście swoją pozycję, walczy o jak największą pulę. To też są pewnie takie różne starcia zakulisowe. Na pewno te kwoty muszą być na czymś oparte. One nie mogły się wziąć znikąd. Trudno jest to ocenić, bo jak rozumiem, to ustalanie tych kwot działo się za zamkniętymi drzwiami. Mówimy o sporych środkach. PGE jest największą spółką, więc być może rzeczywiście została niedoszacowana ta spółka, ale jestem pewny, że ten proces jeszcze będzie trwał i być może te kwoty będą weryfikowane. Z pewnością jest to potężny zastrzyk finansowy, który może faktycznie pozwolić na szybsze inwestycje.

NG: Jesteśmy w stanie zastanowić się (jeszcze podpytam), jakie to mogą być inwestycje w przypadku jakich konkretnie spółek? Czego się spodziewać? Na co faktycznie zostaną te środki przeznaczone?

DC: Na pewno wspomniany PGE ma ambicje budować elektrownię jądrową w Wielkopolsce, więc to może być część tych inwestycji tam. Z takimi inwestycjami zawsze jest problem z finansowaniem. Być może ten cały proces tworzenia NABE pomoże i nowe środki w PGE w tym celu. W przypadku innych spółek, niektóre z nich; Tauron na pewno mówił o zainteresowaniu małymi aktywami jądrowymi, no, ale na pewno wszystkie one powinny inwestować w źródła odnawialne i to na większą skalę niż dotychczas. Bo jeszcze rok temu, jak wyliczał Marek Józefiak z Greenpeace, to PGE miało mniej fotowoltaiki niż Biedronka. Więc tam naprawdę nie było imponującego wzrostu, jeżeli chodzi o OZE.

NG: A w przyszłości ile będzie nas w sumie, już abstrahując od NABE, kosztowała transformacja energetyczna, uwzględniając ten czynnik, o którym Pan wspomniał na samym początku? Czyli kwestia transformacji to jedno, ale kwestia chociażby sieci przesyłowych to jest drugi dość poważny problem.

DC: O ile przypominam sobie kwotę, którą bodajże podawał Polski Instytut Ekonomiczny, to była mowa o sześciuset miliardach złotych, ale też do 2030 roku. To są kwoty, które można liczyć spokojnie w setkach miliardów złotych. Niestety, jesteśmy w takim punkcie, w takim momencie, gdzie energia czy inwestycje w infrastrukturę energetyczną będą pochłaniały bardzo duże środki.

Jesteśmy w okresie czy przededniu transformacji energetycznej, czyli wymiany czy próby wymiany paliw kopalnych napędzających naszą gospodarkę i nie tylko od dwustu lat, na źródła czyste. Mamy te źródła – jest atom, jest OZE. Musimy inwestować w sieć. Sieć to będzie za 130 mld, jak niedawno prognozowała jedna ze spółek do 2030 roku. Bez tego nie będziemy mieli czystej energetyki.

A jest ewidentny trend, jest napór, jeżeli chodzi o źródła odnawialne, bo choćby w 2022 roku 50 gigawatów mocy dostało odmowy dołączenia do sieci, a my teraz mamy 22 gigawaty w OZE. Więc byśmy mieli trzy razy więcej, gdybyśmy mieli gotowe, przygotowywane od lat sieci przesyłowe do potrzeb OZE.

NG: Czyli reasumując już, podsumowując naszą rozmowę. Czy NABE to dobry raczej pomysł? Czy bardziej działania już patrząc chociażby na te okoliczności prezentacji PR-owo – propagandowe, na ile to przyspieszy, pomoże w procesie transformacji?

DC: Jeżeli mamy pod jednym parasolem całość, ogół aktywów węglowych, to na pewno łatwiej będzie sterować tym wygaszaniem, które ma nastąpić do 2050 roku. Jeżeli będzie jeden centralny zarząd, który będzie wpływał, będzie miał wpływ na to wszystko, co się dzieje w elektrowniach węglowych w Polsce to myślę, że jest to łatwiejsze, niż jeżeli mamy zdecentralizowaną strukturę, rozczłonkowane te aktywa w różnych spółkach czy spółkach-córkach. NABE powinno pomóc.

CZYTAJ TEŻ: NABE DAJE KOPA ENERGETYCE

Oczywiście wszystko zależy od realizacji, od tego, jak to będzie realizowane, ale powinno pomóc nie tylko Polsce w transformacji energetycznej, ale też tym spółkom, które były obciążone aktywami węglowymi. Było to widać po wynikach giełdowych i choćby po tych wzrostach widzimy, że zrzucenie tych aktywów czy zapowiedź zrzucenia tych aktywów, no już wpływa mocno na kurs. I to wpływa pozytywnie.

NG: Daniel Czyżewski, Energetyka24.com był moim i Państwa gościem. Dziękuję pięknie za spotkanie i za rozmowę.

DC: Dziękuję bardzo.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.