POLSKA KAUCJA: KTO ODBIERZE BUTELKI? (ROZMOWA)

NATALIA GORZELNIK, BIZNES24: Porozmawiam teraz z moim i Państwa gościem, którym jest Magdalena Markiewicz, prezes spółki Polska Kaucja. Dzień dobry.

MAGDALENA MARKIEWICZ, POLSKA KAUCJA: Dzień dobry.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

NG: Co to znaczy, że jesteście Państwo operatorem systemu? I czemu dopiero drugim?

MM: Oznacza to, że możemy przejmować od producentów opakowań odpowiedzialnych od 1 stycznia 2025 roku obowiązek zbierania tych opakowań, które stanowią odpady. Jesteśmy drugim operatorem. Tak, ustawodawca ustalił, że system jest wielooperatorowy. Natomiast jesteśmy pierwszym operatorem, który w pełnym zakresie przewidzianym ustawą zbiera opakowania, czyli opakowania szklane, wielokrotnego użytku, puszki oraz opakowania z tworzyw sztucznych.

NG: Ja się zapytałam Pani prezes, dlaczego dopiero drugim, bo przecież nowelizacja czy projekt nowelizacji ustawy ma wejść już 1 stycznia. Czy to oznacza, że tych operatorów będzie do tej pory więcej? Czy Państwo będziecie obsługiwać całą Polskę?

MM: Będziemy obsługiwać całą Polskę. Jest to obowiązek każdego operatora. Powszechność zbiórki jest wymaganiem ustawowym i operator, który podejmuje się tego działania, musi uwzględnić to w swoich zasobach logistycznych, m.in. aby mieć dostęp do wszystkich punktów objętych ustawą, czyli ponad 20 tys. punktów handlowych. Mówimy tutaj o sklepach wielkopowierzchniowych powyżej 200 metrów, które są zobowiązane zbierać opakowania oraz tych mniejszych punktów handlowych, które będą chciały dołączyć do systemu. Więc jest to wyzwanie na dużą skalę.

NG: To powiedzmy sobie, jak wygląda ta logistyka. Jak w założeniach ma działać system z perspektywy spółki, która jest operatorem?

MM: Przede wszystkim jesteśmy operatorem, który musi mieć rozproszoną sieć logistyki. 20 tysięcy punktów, minimum jeden punkt w danej gminie mamy ponad 2 tys. punktów, ale ze względu na optymalizację i dostępność i powszechność systemów zbiórki, oczywiście tych punktów będzie dużo więcej. Stawiamy na dostępność i wygodę konsumentów.

NG: Dopytam się jeszcze, jeżeli jeden punkt w gminie, to znaczy, że przedsiębiorca prowadzący sklep będzie musiał sam dostarczyć do tego punktu, opakowania?

MM: Nie. Operator jest odpowiedzialny za stworzenie takiego punktu, minimum jednego w gminie. Będzie ich na pewno dużo, wielokrotnie więcej. W każdym dużym sklepie powyżej 200 metrów taki punkt zbierania musi zostać zorganizowany. Opakowania dostarczają konsumenci do sklepu, a operator je odbiera.

NG: A co jeżeli jakiś sklep nie odzyska tyle opakowań, ile sprzedał? Czy są przewidziane jakieś kary, konsekwencje? Sam będzie musiał dopłacać?

MM: Odpowiedzialnym za zebranie opakowań są producenci. W imię zasady – zanieczyszczający płaci, jest tutaj przeniesienie kosztów finansowania i zorganizowania systemu na producentów napojów. Więc gdyby się okazało, że zbiórka, poziom zbiórki nie zostanie osiągnięty, ustalony przez ustawodawcę w przyszłym roku, to jest 77% opakowań zebranych w stosunku do opakowań wprowadzonych na rynek. Taka kara za różnicę jest płacona przez operatora i przez producenta.

NG: A co system oznacza np. dla branży HoReCa? Mam na myśli restauracje, hotele, bary.

MM: To oczywiście oznacza konieczność zorganizowania tych punktów. Znowu biorąc pod uwagę wygodę konsumentów. I to, że konsumenci będą zobligowani płacić kaucję i uiszczać kaucję w związku z tym na pewno trzeba będzie pomyśleć o tym, gdzie mogą tę butelkę oddać i kaucję odzyskać. Więc HoReCa również, jako te inne punkty jest objęte systemem i HoReCa również będzie budowała sieć zwrotomatów, czyli tych maszyn, które będą przyjmować opakowania.

NG: No i właśnie to jest kolejne pytanie jak to będzie wyglądać z perspektywy konsumenta. Ale to oczywiście pociąga za sobą konsekwencje dla dystrybutorów, nazwijmy to wszelkich napojów. Jak my będziemy – konsumenci, korzystać z tego systemu, będziemy musieli iść do sklepu, stanąć w kolejce, oddać je przy kasie? Czy faktycznie będą jakieś automaty? Jak będzie dużo tych automatów, gdzie one będą ustawione? I już ze strony biznesu – kto będzie odpowiadał za postawienie takiego automatu? Czy Państwo, jako operator, czy to już sklep będzie musiał za to zapłacić we własnym zakresie, a Państwo będziecie po prostu to odbierać?

MM: Są przewidziane dwie możliwości zbiórki i organizacji zbiórki. Jest to zbiórka przez tzw. zwrotomaty, czyli urządzenia, które przyjmują opakowanie, jednocześnie drukują voucher bądź przelewają kaucję bezgotówkowo, bo tak też jest przewidziane przez ustawodawcę i tak też mamy w naszym zezwoleniu bezpośrednio na konto. Jeżeli to będzie voucher, to z tym voucherem należy udać się do punktu handlu do kasy, gdzie kasjer wyda pobraną kaucję. Przy czym nie jest wymagany paragon, więc każde opakowanie, które zostanie dostarczone objęte systemem kaucyjnym z kodem EAN, czyli z kodem kreskowym będzie podlegało zwrotowi kaucji.

NG: Kto zapłaci za to zwrotomaty?

MM: Zwrotomaty dystrybuują bądź operatorzy, bądź zewnętrzne firmy – producenci maszyn na podstawie umów ze sklepami. Sklepy ze względu na to, że organizują przestrzeń, inwestują w zwrotomaty, bo sklepy mogą bezpośrednio nabyć te zwrotomaty bądź pozostać przy zbiórce manualnej.

Tutaj też nie ma obowiązku inwestowania w takie nowoczesne maszyny, które oczywiście są kosztowne. Można to zorganizować przez zbiórkę manualną czy przy okazji punktu obsługi klienta i osób, które będą przyjmowały opakowania tak jak to jest teraz przy butelce zwrotnej, np. przy butelce po piwie.

NG: Pani Prezes, już zupełnie na koniec: przypomnę raz jeszcze termin uruchomienia systemu kaucyjnego w Polsce. W założeniach to jest 1 stycznia 2025. Pojawiają się już głosy, że jest to termin nierealny. Jak to wygląda z Pani perspektywy? Myśli Pani, że to się uda i faktycznie zaczniemy zbierać, odzyskiwać opakowania już od początku nowego roku?

MM: Jestem przekonana, że to się uda, ponieważ jesteśmy bardzo zaawansowani w organizacji i zbiórki opakowań i w tej zbiórce automatycznej, czyli przez maszyny i w zbiórce manualnej, udostępniając też wszelkie narzędzia dla małych punktów detalicznych czy handlu. Jesteśmy na każdym etapie systemu IT, zasobów zorganizowani i ten system naszym operatorze będzie gotowy wcześniej, niż w styczniu 2025 roku.

NG: Magdalena Markiewicz, prezes spółki Polska Kaucja była moim i Państwa gościem. Dziękuję bardzo za spotkanie i za rozmowę.

MM: Dziękuję.