PKB POLSKI WZRÓSŁ W III KWARTALE (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: W ujęciu kwartał do kwartału PKB wzrósł o 1,4%. Czas to skomentować. Czas spojrzeć na te dane okiem naszych gości. Dr Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek z Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego, oraz Piotr Soroczyński, główny ekonomista Krajowej Izby Gospodarczej są z nami. Dzień dobry Państwu.

MAŁGORZATA STARCZEWSKA-KRZYSZTOSZEK, UNIWERSYTET WARSZAWSKI: Dzień dobry.

PIOTR SOROCZYŃSKI, KRAJOWA IZBA GOSPODARCZA: Dzień dobry.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Strachy na Lachy chyba trochę, bo baliśmy się, że ten odczyt za trzeci kwartał może być bardzo, bardzo zły i wtedy wrzucić nas w sidła recesji, co mogłoby samo w sobie spowodować taką niekorzystną nieco mieszankę. Pani doktor, co możemy powiedzieć na podstawie tych szczątkowych danych o polskim wzroście gospodarczym?

MS-K: To rzeczywiście szczątkowe, więc jak dostaniemy całość ze strukturą, to wtedy będzie można więcej powiedzieć. Możemy oczywiście sięgnąć po te dane miesięczne, czyli: sprzedaż detaliczna, produkcja sprzedana przemysłu i produkcja budowlano-montażowa – takie trzy parametry, które na bieżąco monitorujemy, co miesiąc. I wydaje się, że możemy założyć, że po pierwsze: ciągle przemysł jednak jest słaby i to nie przemysł dołożył nam się do tego wzrostu.

Natomiast, jeśli popatrzymy na tę strukturę od strony konsumpcji indywidualnej, spożycia indywidualnego, zbiorowego, inwestycji, zapasów i eksportu netto, to wydaje się, że jednak zdecydowanie lepszy był ten parametr dotyczący konsumpcji gospodarstw domowych. Tutaj pewnie zadziałały dwa czynniki i ten czynnik, taki realny, tzn., że rzeczywiście fizycznie, że tak powiem, ludzie więcej wydawali, więcej konsumowali, ale też proszę pamiętać, że baza z trzeciego kwartału zeszłego roku była relatywnie niska, bo jeśli dobrze pamiętam, to wzrost konsumpcji indywidualnej był lekko powyżej 4% w trzecim kwartale zeszłego roku, więc to też jakoś tam pewnie pomogło.

I wydaje się jednak, że troszkę pomogły też zapasy w tym sensie, że nie był to tak silny spadek jak w poprzednich kwartałach, więc niewykluczone, że, mimo że ciągle wedle mnie był spadek zapasów, to patrząc na to, jak firmy się zachowują to, że ten spadek zapasów był zdecydowanie mniejszy.

Nawet jak popatrzymy na dane PMI, to też tamte sygnały mówiące o zapasach wskazują na to, że owszem, były spadki, ale one już nie były tak głębokie. No i wydaje się, że też eksport netto miał tą dodatnią kontrybucję ciągle do wzrostu gospodarczego.

MD: I o ten eksport netto chciałbym zapytać Piotra Soroczyńskiego – przez lata przecież ekonomistę Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych i prezesa tej instytucji. Co teraz napędza polskie PKB i co będzie napędzało polskie PKB w najbliższej perspektywie, w tym trzecim, nie: czwartym kwartale 2023 roku i w 2024 roku? Czy cały czas możemy liczyć na silny polski eksport?

PKB POLSKI WZRÓSŁ W III KWARTALE (ROZMOWA) — źródło: BIZNES24

PS: No, trzeba pamiętać, że eksport w ostatnim czasie, jeżeli chodzi o dynamikę, to tak troszkę jednak gaśnie i on nie ma tak dobrych wyników jak jeszcze w początku roku. Te dynamiki rok do roku są coraz słabsze. W ostatnich miesiącach nawet były z minusami, co ostatnio żeśmy zobaczyli w danych o bilansie obrotów bieżących.

No, ale eksport netto, o którym zechciał pan redaktor mówić, to prezentuje się bardzo dobrze, bo po prostu wyniki importu są jeszcze słabsze. Proszę zobaczyć taką ciekawą korelację pomiędzy danymi o eksporcie netto i zapasami. Kiedy gospodarka pędzi, zapasy są coraz większe, to mimo dobrych wyników samego eksportu przy wysokim imporcie, my mamy, że tak powiem, ten eksport netto czasami z minusem. Teraz jest dokładnie na odwrót. Eksport netto jest z mocnym plusem, bo firmy wciąż nie odnawiają zapasów. Stan zamówień na kolejne miesiące jest zbyt niski, żeby te zapasy jakoś forsowanie odtwarzać. No i warto tutaj zawsze na ten niuans zwracać uwagę, że nie zawsze jest tak, że jeżeli mamy po eksporcie netto jakieś bardzo dobre wyniki, no to, że to jest super dla gospodarki.

Teraz gospodarka jest raczej wciąż w takim lekkim letargu. Oczywiście cieszy to, że dane kwartalne za trzeci kwartał, rok do roku (0,4) są już na plusie, no, bo mieliśmy dwa ujemne kwartały wcześniej. Wypadałoby jednak przypomnieć, podkreślić jeszcze raz to, co było dzisiaj powiedziane, że my w tej chwili cieszymy się tym, że porównujemy się do gwałtownie spadającej bazy z zeszłego roku. Początek roku ubiegłego to była dynamika wzrostu rzędu 8%, a potem pod koniec roku to się zrobiło około czterech. Więc coraz łatwiej nam jest zrobić jakikolwiek wzrost.

Wypadałoby też pamiętać, że gdyby nas pan redaktor pytał pół roku temu, co będzie z PKB, no to raczej byśmy myśleli, że ten pozytywny PKB, czyli wzrost rok do roku, to już najpóźniej będzie w drugim kwartale. A tutaj przy trzecim kwartale były spore obawy, czy się uda. Jeżeliby spojrzeć w prognozy, które były na rynku, no to one były od lekkiego minusa -0,1, do takiego nie za dużego plusa: 0,7. Więc widać, że te 0,4 trafiające w konsensus rynkowy to wciąż nie jest szczególnie dużo. Pan redaktor zapytał, co w kolejnych kwartałach.

MD: Oczywiście.

PS: Ja myślę, że będzie się poprawiała ta konsumpcja. My będziemy już coraz śmielej kupować. Niedawno widać było sprzedaż detaliczną w nominale znacznie wolniej rosnącą, niż pensje, niż świadczenia społeczne. Więc widać było, że my troszeczkę odrabiamy te zapasy finansowe i do zakupów przystąpimy troszkę później. Teraz kupujemy.

MD: No i przy okazji święta się zbliżają, więc może to będzie takim zastrzykiem. Albo jak mówią „po staropolsku” – boosterem tego handlu detalicznego. Na koniec jeszcze pytanie o inflację. Ja je muszę zadać, bo członkowie Rady Polityki Pieniężnej, a przede wszystkim troje członków Rady Polityki Pieniężnej, niepokoi się o wzrost dynamiki inflacji. Mówili nawet o dwóch miesiącach: listopadzie i grudniu. Czy Państwo podzielają taką obawę? Mamy minutę do końca programu, więc nie możemy tutaj głębokiej analizy przeprowadzić, ale proszę powiedzieć, jakie są Państwa obawy i oczekiwania? Dr Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek:

MS-K: Jeden czynnik to oczywiście znowu baza. W grudniu mieliśmy wysoką bardzo, ale lekko niższą inflację w zeszłym roku, więc ta baza będzie działała na rzecz tego, żeby inflacja grudniowa była jednak troszkę wyższa. Poza tym to, o czym ja mówiłam i Piotr przed chwilą, a mianowicie jednak konsumpcja rośnie. I nawet nie tylko dlatego, że święta, ale pewnie także będziemy próbowali odreagowywać. Nie sądzę, żeby to było takie odreagowanie, jak po tym okresie covidowym, kiedy bardzo silnie konsumpcja zareagowała i bardzo dynamicznie zwiększaliśmy nasze zakupy, ale jednak będziemy odreagowywać, a jeśli będziemy odreagowywać to pewnie jednak ceny będą rosły przynajmniej niektórych obszarach, w niektórych produktach.

MD: Panie Piotrze, proszę wybaczyć najmocniej. Musimy kończyć program. Dziękuję Państwu za wypowiedzi, dziękuję Państwu za te analizy. Proszę Państwa, rośnie PKB Polski. Byli z nami: Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek i Piotr Soroczyński.