MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: A teraz o kontrolach Państwowej Inspekcji Pracy, bowiem ta prowadzi kontrole dotyczące stosowania pracy zdalnej. Do połowy marca przeprowadzono już 16 kontroli. W całym ubiegłym roku było ich 325. Co z nich wynika? Między innymi to, że co piąty pracodawca nie dotrzymał wszystkich obowiązków związanych z organizacją pracy zdalnej. Z nami jest Bartosz Kopeć, wicedyrektor Departamentu Prawnego Państwowej Inspekcji Pracy. Dzień dobry, witam w BIZNES24.
BARTOSZ KOPEĆ, PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY: Dzień dobry, witam wszystkich Państwa serdecznie.
TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ
NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24
MD: Co wykryły Wasze kontrole? Jakiego rodzaju nieprawidłowości zostały ujawnione najczęściej?
BK: Po przeprowadzonych kontrolach tak, jak już pan redaktor wspomniał, w zeszłym roku było ich 325 i tutaj pragnę nadmienić, że większość, bo 294 to były kontrole planowe, czyli wcześniej zaplanowane i założone przez Państwową Inspekcję Pracy, a 31 kontroli to były kontrole w następstwie skarg złożonych do Państwowej Inspekcji Pracy. I najczęściej ujawniane nieprawidłowości dotyczyły kwestii formalnych, jak się można spodziewać.
I dotyczyły one przykładowo, tutaj posłużę się odpowiednimi przepisami Kodeksu pracy, ale można wskazać na brak określenia lub nieprawidłowe określenie zasad wykonywania pracy zdalnej w porozumieniu albo w regulaminie, nieuwzględnienia w treści porozumienia czy też regulaminie wszystkich wymaganych przepisami informacji. Tutaj chodzi akurat o grupy pracowników, które mogą korzystać z tejże pracy zdalnej bądź zasad pokrywania kosztów przez pracodawcę.
Ale kolejne nieprawidłowości to dotyczyły braku wypłaty, ekwiwalentu bądź też ryczałtu w związku z wykorzystywaniem przez pracowników własnych narzędzi pracy i materiałów, niepokrywania kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania tejże pracy zdalnej, braku dokonywania oceny ryzyka zawodowego dla pracy zdalnej lub też nieuwzględnienia właśnie w ocenie ryzyka zawodowego wpływu tej pracy na wzrok czy też układ mięśniowo-szkieletowy oraz uwarunkowań psychospołecznych tej pracy.
MD: Panie dyrektorze, jakie są konsekwencje wobec tych wykrytych nieprawidłowości wobec pracodawców? Z jakimi sankcjami pracodawcy się spotkali?
BK: Tutaj należy wskazać, że w razie stwierdzenia naruszeń inspektorzy pracy stosują środki prawne wynikające z ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy. I najbardziej skrótowo tutaj możemy wskazać, że w 2023 inspektorzy wystosowali 86 decyzji, a także 462 wnioski w wystąpieniach oraz 22 polecenia. W toku tych czynności kontrolnych również inspektorzy pracy ujawnili 9 wykroczeń, w wyniku, których nałożono 2 mandaty na łączną kwotę 2,5 tysiąca złotych, ale również stosowano środki oddziaływania wychowawczego, więc nie zawsze każda kontrola kończyła się jakąś sankcją dla pracodawcy.
Ja również tutaj w tym momencie chciałbym podkreślić, że nowe uregulowania pracy zdalnej obejmują nowe wykroczenie, które właśnie dotyczy nieuzasadnionego nieuwzględnienia przez pracodawców wniosków pracowników uprzywilejowanych. No i właśnie sankcją z tego tytułu może być nałożenie karę grzywny w wysokości od 1000 do 30 tysięcy. A do ścigania tejże kary uprawniony jest oskarżyciel publiczny, jakim może być właśnie inspektor pracy.
MD: Czyli przy kilkudziesięciu naruszeniach tylko 2 mandaty na łączną kwotę 2,5 tysiąca złotych, co dla firmy, która zatrudnia kilkaset osób i część z nich pracuje w formie pracy zdalnej, to nie jest zbyt wysoka kwota. Nie wiem, czy będzie pełniła swoją funkcję zabezpieczającą przed kolejnymi wykroczeniami.
BK: Na pewno czas pokaże jak te kontrole będą przebiegały w latach kolejnych. Niemniej jednak tutaj pragnę podkreślić, że nie tylko grzywny służą tutaj do dyscyplinowania pracodawców. Są również inne środki oddziaływania w tym zakresie. Niemniej jednak te mandaty, jakieś się pojawiają.
MD: Panie dyrektorze, jakie zalecenia może Pan przedstawić pracodawcom, którzy już są powiadomieni o nadchodzącej kontroli inspekcji pracy w zakresie właśnie pracy zdalnej?
BK: Podstawowym zaleceniem dla pracodawców pozostaje, by współpracowali właściwie z inspektorem pracy podczas czynności kontrolnych. Przede wszystkim by udostępniali wymagane dokumenty i udzielali inspektorom niezbędnych informacji. Chciałbym też podkreślić wyraźnie, że inspektorzy pracy nie są uprawnieni do podejmowania czynności kontrolnych w miejscu zamieszkania pracownika wskazanym, jako miejsce wykonywania pracy zdalnej tak, że tych kontroli w domu, u pracowników nie należy się obawiać.
Chciałbym również podkreślić, że w przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących stosowania przepisów o pracy zdalnej, Państwowa Inspekcja Pracy udziela bezpłatnych porad z zakresu prawa pracy. I to są porady nie tylko osobiste, ale również pisemne i telefoniczne. Szczegółowe informacje w tym zakresie mogą Państwo znaleźć na stronach internetowych Państwowej Inspekcji Pracy – jak nawiązać kontakt i tak dalej.
MD: Do czego zachęcał Bartosz Kopeć, wicedyrektor Departamentu Prawnego Państwowej Inspekcji Pracy, właśnie. Bardzo dziękuję za rozmowę.
BK: Dziękuję serdecznie.
Masz firmę? Nie przegap ważnych informacji dla Twojego biznesu.
Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.
Kup dostęp online do telewizji BIZNES24
Tylko 36 groszy dziennie za dostęp przez www i 72 grosze dziennie za dostęp do aplikacji i VOD (przy rocznym abonamencie)
Sprawdź na BIZNES24.TV