OBLIGACJE PSZCZYNY WESZŁY NA RYNEK (ROZMOWA)

NATALIA GORZELNIK, BIZNES24: W środę 7 sierpnia na rynku Catalyst zadebiutowały obligacje wyemitowane przez gminę Pszczyna. W taki sposób gmina planuje sfinansować swój deficyt i o tym porozmawiam teraz z moim i Państwa gościem, którym jest Dariusz Skrobol, burmistrz Pszczyny. Dzień dobry.

DARIUSZ SKROBOL, URZĄD MIEJSKI W PSZCZYNIE: Dzień dobry, witam panią redaktor, witam Państwa.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

NG: Patrząc na to, co się dzieje w tym momencie globalnie na rynkach, czyli to, że kapitał ucieka od ryzykownych aktywów, a coraz więcej ekspertów mówi o tym, że właśnie najbardziej opłacalne są teraz obligacje, no to wydaje się, że to jest moment idealnie w punkt na wyemitowane takich papierów. To może na początek: co może na tym zyskać inwestor? Państwo wyemitowaliście obligacje na łączną kwotę 33 mln złotych o różnych terminach zapadalności: 5, 6 czy 7 letnie. Jak oprocentowane są te papiery?

DS: Jeszcze raz witam Państwa serdecznie. Przede wszystkim co może zyskać inwestor? Stabilność. Bo to jest chyba najważniejsza rzecz, którą możemy dzisiaj zaoferować, jako emitent obligacji. One są oprocentowane w oparciu o WIBOR 6 miesięczny, więc mamy tak naprawdę W6, plus oczywiście marża banku. Więc tak naprawdę są to takie standardowe uwarunkowania, które dzisiaj na rynku Catalyst się pokazują.

Natomiast to, co pani redaktor wspomniała, my planujemy oczywiście uzupełnienie swoich dochodów wpływami z tytułu obligacji, przede wszystkim w zakresie deficytu budżetowego, bo dzisiaj sytuacja samorządów w Polsce jest bardzo trudna. Większość samorządów ma dosyć, powiedzmy to trudną sytuację w zakresie znacznych uszczupleń w budżetach z ostatnich pięciu lat. Ja również jestem członkiem zarządu Śląskiego Związku Gmin i Powiatów.

To jest jedna z największych organizacji, która dzisiaj skupia samorządy w Polsce, bo jest prawie 150 samorządów, które stowarzyszyły się na województwie śląskim. I zrobiliśmy specjalną analizę przychodów i dochodów samorządów w ostatniej pięciolatce. I w przypadku gminy Pszczyna z tytułu zmian w systemie podatkowym straciliśmy dochód na poziomie 105 milionów złotych.

Więc tak naprawdę szukając oczywiście rozwiązań, znajdujemy też te instrumenty, które dla nas dzisiaj są po pierwsze bezpieczne. Bezpieczne są dla potencjalnych inwestorów, ale również są to instrumenty nowoczesne, instrumenty, które są o wiele łatwiejsze w obsłudze, a jednocześnie nie ukrywam tańsze, niż normalne oferty produktów bankowych, które oferowane są dla samorządów dzisiaj w Polsce.

NG: Jakiego rodzaju inwestycje macie Państwo zamiar finansować obligacjami?

DS: Tak, jak powiedziałem to nie do końca wszystkie inwestycje będą finansowane obligacjami. Przygotowanie emisji obligacji to tak naprawdę rok 2023, a dokładnie okres października/listopada, kiedy projektujemy budżety na rok następny. Tam pojawiła się również propozycja dla Rady Miasta w Pszczynie, aby obligacje wyemitować w 2024 r. Sygnalizowało się to stosowną uchwałą rady, w której właśnie zostały określone warunki zarówno czasu emisji, wykupu, poziomu WIBOR-u i tak dalej.

To wszystko bardzo precyzyjnie, wspólnie z Radą Miasta żeśmy określili. I tak naprawdę część tych wpływów, które dzisiaj są już na koncie gminy Pszczyna, one pokrywają te zadania również zadania wieloletnie, które realizowane są w samorządzie gminnym.

W naszym przypadku część tych środków została przeznaczonych na finansowanie tego, co Państwo widzicie dzisiaj na ekranie. Budowy jednej z najnowocześniejszego centrum kultury na terenie gminy Pszczyna z salą, która pomieści 500 widzów z najnowocześniejszym kinem. I to jest uzupełnienie tej oferty społeczno-kulturalnej dla mieszkańców. Ale oczywiście bieżące utrzymanie naszych obiektów plus oczywiście inwestycje w infrastrukturę – to dzisiaj nas najbardziej interesuje.

Czyli myślę tu o drogach, bo z tym mamy największy problem. Gmina Pszczyna to sieć 250 kilometrów dróg. Ze względu na swoją rozciągłość jesteśmy gminą miejsko-wiejską, więc tak naprawdę mamy 12 wsi i potężne miasto turystyczne. To wszystko trzeba spiąć w całość i przede wszystkim wziąć pod uwagę zrównoważony rozwój.

Dzisiaj też w trakcie debiutu pokazywałem jak wygląda gmina Pszczyna. Bardzo się cieszyłem, że wskaźniki w większości spółek giełdowych były na zielono, a wiemy, że ostatnie dni były trudne. I też zielona gmina Pszczyna, myślę uzupełniła pewien dobry trend, który mam nadzieję, rozpoczął się również na giełdach światowych i giełdzie warszawskiej.

NG: Państwo emitujecie obligacje, a w Ministerstwie Finansów przygotowywany jest, parę tygodni temu poznaliśmy szczegóły, nowy system finansowania samorządów. System, który niekoniecznie się spodobał mimo, że zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Finansów samorządy mają dostać aż 16 mld złotych więcej. Jak te propozycje ocenia Pan?

DS: W liczbach globalnych wygląda to dobrze, natomiast w liczbach indywidualnych, rozliczeniach na poszczególne samorządy już nie wygląda to tak kolorowo. My również mamy swoich przedstawicieli w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu. Jako Śląski Związek Gmin, Powiatów wskazywaliśmy wielokrotnie zarówno poprzedniemu rządowi, jak i temu, gdzie potrzebujemy tego wsparcia finansowego.

Wskutek tych różnic, o których powiedziałem, które pojawiły się w ostatnich pięciu latach, spowodowanych zmianami systemów podatkowych i oczywiście oczekujemy zwiększenia udziału w podatku od osób fizycznych, bo to jest dzisiaj głównym dochodem. Mówię to oczywiście w imieniu gmin, nie mówię w imieniu powiatów, bo tam troszkę inaczej to finansowanie się rozkłada.

Natomiast gminy mają tutaj bardzo precyzyjnie określony wkład w podatku od osób fizycznych i ten udział jest naszym kluczowym dochodem. Oczywiście dzisiaj mamy bardzo duże możliwości pozyskiwania środków z zewnątrz, ale na razie należy pamiętać, że zarówno środki, na które bardzo czekamy, czyli środki z KPO, środki z regionalnych programów operacyjnych poszczególnych województw, środki pochodzące z różnego rodzaju źródeł zewnętrznych – one wymagają wkładu własnego.

Jeżeli dzisiaj tego wkładu własnego nie będziemy mieli, a między innymi obligacje również, wrócę do wcześniejszego pytania, pani redaktor, dają nam pewien oddech w stosunku do tego, żeby przygotowywać się do pozyskiwania większej ilości środków zewnętrznych, jeżeli tego nie będzie, no to tak naprawdę my nie wykorzystamy tych środków, które Polska otrzymała, a które tak naprawdę są bardzo potrzebne do tego, żeby dobrze rozkręconą gospodarkę utrzymać w tym stanie, który dzisiaj jest.

Wszystko to składa się w pewną całość. Jest to bardzo szeroki – szeroko aspektowy element współpracy wielu elementów po to, żeby gminy mogły współpracować, ażeby gospodarka tak naprawdę biegła dalej do przodu, na wysokim tempie.

NG: Dla osób niewtajemniczonych Panie burmistrzu, jakie główne problemy mają gminy takie, jak Pszczyna? Tak, jak Pan wspomniał wiejsko-miejska – 50 tysięcy mieszkańców. Na czym ten budżet gminy się przede wszystkim nie spina? No i czy gminy takie jak Państwa mają szansę jakkolwiek jeszcze na siebie zarabiać?

DS: Naszym zadaniem nie jest zarabianie na siebie. To jest pierwsza rzecz. O tym mówi ustawa o samorządzie gminnym. Natomiast mamy takie dwa aspekty, które tego typu gminy, mówię w imieniu oczywiście gminy Pszczyna, które mają potężny problem.

Mianowicie ze względu na 12 sołectw, które są częścią integralną struktury administracyjnej gminy Pszczyna, mamy również bardzo rozbudowany system szkolnictwa. Dzisiaj i to jest perspektywa w zasadzie kilkunastu lat, mamy problem ze spięciem, korzystając z terminologii, którą pani redaktor użyła, budżetu w zakresie finansowania oświaty.

Dzisiaj oświata jest finansowana subwencją w takich gminach, jak my w zakresie od 49 do 51% I to są wskaźniki z ostatnich kilku lat. I to jest pierwszy problem, potężny. Ponieważ otrzymujemy oczywiście subwencję, która jest przeliczana na dziecko, natomiast pozostaje nam cała sfera utrzymania obiektów, pozostaje nam sfera utrzymania pracowników obsługi i administracji. I to powoduje, że te koszty są ogromne.

Nie mówię już o konsekwencjach reformy oświaty, która pochłonęła ogromne środki z budżetów poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego, a to jest pierwsza sprawa.

Druga, którą sygnalizowałem już wielokrotnie i sygnalizujemy również, jako gminy miejsko-wiejskie – to są problemy związane z wypełnieniem dyrektywy unijnej, polegające na tym, aby skanalizować takie gminy, jak Pszczyna.

I tu mamy ogromny problem, ponieważ dzisiaj my wypadamy z jakichkolwiek możliwości dofinansowań. Ze względu na tzw. RLM, czyli ilość mieszkańców na metr kwadratowy nie jesteśmy w stanie korzystać ze środków, które pojawiają się dla miast i pojawią się dla gmin do 5 tys. mieszkańców.

I tu jesteśmy z tego, z tej grupy całkowicie wyłączeni. I o to też apelujemy, jako bardzo silna grupa samorządów, która musi spełnić tę dyrektywę unijną, a dyrektywy z własnych środków finansowych nie jesteśmy w stanie spełnić.

Proszę sobie tylko wyobrazić, że kwota, którą dzisiaj otrzymaliśmy z tytułu emisji obligacji: 33 miliony to zaledwie wykonanie kanalizacji na połowę jednego z sołectw, a mamy ich 12, z czego mamy kilka skanalizowanych. Reszta czeka na kanalizację i tego mieszkańcy bardzo, bardzo oczekują.

NG: A na jakie kwoty liczycie Państwo, jeżeli chodzi o wspomniane już przed momentem przez Pana burmistrza KPO? Jakie tutaj obszary będą mogły być zrealizowane? No i czy spodziewacie się Państwo, że z tymi inwestycjami zdążycie?

DS: To jest najważniejsze, największy problem, ponieważ my jesteśmy przygotowani. Przygotowujemy się do pozyskiwania środków z KPO już od wielu, wielu nastu miesięcy. Już wcześniej mowa była na to, że gdy nie będziemy mieli przygotowanych projektów, pozwoleń na budowę, wkładów własnych to tak naprawdę tych środków nie wykorzystamy.

Tylko trzeba pamiętać, że proces związany z zamówieniami publicznymi, szczególnie, jeżeli to są przetargi unijne, wymaga niestety, ale kilkumiesięcznego czasu na to, aby wyłonić wykonawcę, podpisać umowę. Jeżeli dochodzi do ewentualnych sporów, do odwołań, to tak naprawdę ten czas się o wiele, wiele wydłuża.

Dzisiaj jestem w bardzo dużych obawach czy przy dużych projektach właśnie wybór projektów infrastrukturalnych, obawiam się, że jeżeli oczywiście zostanie podtrzymana decyzja do zastosowania pełnej procedury przetargowej, nie jesteśmy w stanie wykorzystać tych środków, które będziemy mogli pozyskać w ramach KPO. I o tym też wielokrotnie samorządy na różnych gremiach i zarówno rządowych jak i samorządowych mówiły, sygnalizowaliśmy to.

Dzisiaj tak, jak powiedziałem, czekamy na te środki i my na stole mamy gotowe projekty, mamy gotowe pozwolenia na budowę, tylko czekamy na to, aby te środki można było wykorzystać.

NG: Ja oczywiście, tak samo jak i cała Polska, trzymamy kciuki za to, żeby z wykorzystaniem KPO się udało. Panie Burmistrzu, została nam minuta dosłownie. Wróćmy do samych obligacji i z perspektywy inwestora: gdzie je można kupić? Czy można to zrobić bez udziału biura maklerskiego i czy będą kolejne emisje?

DS: Co do kolejnych emisji przypuszczam, że tak, ponieważ jest to tak jak powiedziałem instrument, który dzisiaj jest bardzo dobrym instrumentem dla gmin – dla JST. Można je na dzień dzisiejszy zakupić, oczywiście przede wszystkim to zależy od dzisiaj od PKO BP, który jest organizatorem naszych obligacji. To oni będą decydować w jaki sposób one się pojawią na rynku Catalyst.

Więc tutaj zapraszam do tego, aby śledzić najbliższe sesje. Myślę, że w najbliższym czasie te informacje się pojawią. Nie byłbym sobą, gdybym Państwa nie zaprosił do Pszczyny. W międzyczasie pojawiło się kilka obrazków z naszego miasta. Jesteśmy tak, jak powiedziałem, zielonymi płucami Śląska. Rozwijamy ten bank czarności. Zapraszam do Pszczyny, zapraszam do przepięknego parku i przepięknego zamku, który jest jednym z najpiękniejszych zamków w Polsce.

NG: I my się przyłączamy do tego zaproszenia. A na razie dziękuję pięknie. Dariusz Skrobol, burmistrz Pszczyny był moim i Państwa gościem. Dziękuję bardzo.

DS: Dziękuję bardzo. Do zobaczenia.