NOWY UNIJNY PLAN: EKOPROJEKT, CZYLI WIĘCEJ PRODUKTÓW W OBIEGU ZAMKNIĘTYM

Komisja zaplanowała prace nad etykietowaniem energetycznym i ekoprojektem

Przyjęty dziś przez Komisję Europejską plan zawiera listę produktów, które powinny zostać objęte priorytetem wprowadzenia wymogów ekoprojektu i etykietowania energetycznego w ciągu najbliższych pięciu lat. Komisja zakłada, że zharmonizowane wymogi dotyczące zrównoważonego rozwoju produktów na poziomie UE wzmocnią jednolity rynek, zapobiegną barierom w handlu, poprawią równe warunki działania, zmniejszą obciążenia administracyjne i wzmocnią globalną konkurencyjność przedsiębiorstw oferujących zrównoważone produkty.

W komisyjnym planie, oprócz etykietowania jest też zamiar wprowadzenia wymogów dotyczących możliwości naprawy produktów. Elektronika użytkowa i małe urządzenia gospodarstwa domowego będą otrzymywały uwzględnione w etykietowaniu punkty. Im bardziej produkt będzie się nadawał do naprawy — tym więcej będzie otrzymywał punktów. Nowe wymogi będą też dotyczyły możliwości recyklingu sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Wybór produktów uwzględnionych w ogłoszonym dzisiaj planie roboczym opiera się na analizie technicznej i kryteriach związanych w szczególności z celami UE w zakresie klimatu, środowiska i efektywności energetycznej, a także na szeroko zakrojonym procesie konsultacji, w tym za pośrednictwem Forum Ekoprojektu. Przyszłe wymogi dotyczące ekoprojektu i etykietowania energetycznego dla wybranych produktów obejmą dwa elementy:

wydajność produktu, taką jak minimalna trwałość, minimalna efektywność energetyczna i zasobooszczędność, dostępność części zamiennych lub minimalna zawartość materiałów pochodzących z recyklingu;
i/lub informacje o produkcie, w tym kluczowe cechy produktu, takie jak ślad węglowy i środowiskowy produktu.

Informacje o produkcie będą udostępniane głównie za pośrednictwem cyfrowego paszportu produktu lub, w przypadku produktów z etykietami energetycznymi, za pośrednictwem Europejskiego rejestru produktów do etykietowania energetycznego (EPREL). Komisja obiecuje, że opracowując wymogi dotyczące ekoprojektu, zwróci uwagę na potrzeby MŚP, w szczególności mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji, i zapewni im dostęp do dostosowanego wsparcia.

Co wydarzy się dalej?

Wymogi dotyczące ekoprojektu i etykietowania energetycznego zostaną określone za pośrednictwem aktów delegowanych dla każdego produktu z osobna lub dla grup podobnych produktów. Będzie to oparte na dogłębnych badaniach przygotowawczych i ocenach skutków. Będzie ono obejmować interesariuszy i strony zainteresowane w całym procesie, w tym w ramach niedawno utworzonego Forum ds. Ekoprojektu.

W odniesieniu do niektórych produktów związanych z energią należy kontynuować trwające prace na mocy dyrektywy w sprawie ekoprojektu, a odpowiednie wymogi zostaną przyjęte nie później niż do 31 grudnia 2026 r.

Skąd wziął się pomysł unijnego planu?

Komisja Europejska wyjaśnia, że Rozporządzenie w sprawie ekoprojektu dla zrównoważonych produktów (ESPR) ma na celu poprawę zrównoważonego rozwoju produktów wprowadzanych na rynek UE poprzez zintensyfikowanie ich obiegu zamkniętego, efektywności energetycznej, możliwości recyklingu i trwałości, przy jednoczesnej poprawie jednolitego rynku i wzmocnieniu konkurencyjności i odporności gospodarki UE. Przyjęty w lipcu 2024 r., opiera się na podejściu, które zostało pomyślnie zapoczątkowane w ramach obecnych ram UE dotyczących ekoprojektu i etykietowania energetycznego.

Wraz z rozporządzeniem ramowym w sprawie etykietowania energetycznego (ELFR), ESPR ułatwia konsumentom wybór bardziej zrównoważonych i energooszczędnych produktów.

Dzisiejszy plan roboczy kontynuuje prace rozpoczęte nad 16 produktami związanymi z energią (takimi jak zmywarki do naczyń, silniki elektryczne, ładowarki do pojazdów elektrycznych lub wyświetlacze) z planu roboczego dotyczącego ekoprojektu i etykietowania energetycznego na lata 2022–2024.