NOWE UNIJNE PODATKI DLA POLSKI? (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Donald Tusk planuje wprowadzić trzy nowe podatki, które będą trafiać do budżetu Unii Europejskiej. W przestrzeni medialnej o tym cisza – takie zarzuty premierowi stawia opozycja. Dlatego dziś naszym gościem jest Paweł Wiśniewski, doradca w Parlamencie Europejskim. Dzień dobry, witam w BIZNES24.

PAWEŁ WIŚNIEWSKI, PARLAMENT EUROPEJSKI: Dzień dobry. Witam pana redaktora, witam Państwa.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Panie Pawle. Czy to prawda, że Donald Tusk chce wprowadzić nowe podatki na europejskie państwa członkowskie?

PW: Tutaj odpowiedź jest trochę bardziej skomplikowana, bo rzeczywiście nowe podatki zostaną wprowadzone. Ale jeżeli przeczytamy konkluzje rady z wczoraj, gdzie, do których się odnosi opozycja aktualna, to w punkcie 25 jest tak naprawdę napisane, że Unia Europejska będzie pracowała nad nowymi środkami własnymi tak, jak ustalono w 2020 roku.

No i to jest bardzo ważne, że mamy ten rok 2020 wpisany, bo to jest wszystko związane z KPO i z NextGenerationEU, no, bo jeżeli jako Unia Europejska się wspólnie zadłużamy, po raz pierwszy mieliśmy taki moment, hamiltonowski wręcz w Unii Europejskiej, gdzie wszystkie kraje doszły do wniosku, że muszą mieć wspólny dług, żeby walczyć z pandemią. Tak też wspólnie musimy ten dług spłacić.

Jeżeli chcemy ten dług spłacić, no to mamy trzy rozwiązania: Albo zwiększyć składki członkowskie, gdzie jak wiemy dobrze będzie to bardzo problematyczne dla wielu krajów takich, jak na przykład Holandia czy Szwecja, o których mówimy przecież sami, że są skąpcami, albo będziemy musieli zmniejszyć ilość zadań dla Unii Europejskiej, co też jest problematyczne, bo wiemy dobrze, że wiele programów jest tak niedofinansowanych wręcz albo właśnie skądś indziej dostać pieniądze. I tutaj z pomocą przychodzą środki własne Unii, na które pierwsze, czyli podatek od niezrecyklingowanego plastiku zgodził się w 2020 roku pan premier Mateusz Morawiecki. A mógł to również zawetować.

MD: Tutaj małe, szybkie wyjaśnienie, nie mogę sobie, jako historyk tego odmówić. Moment hamiltonowski, czyli taki moment, w którym wspólnota zaciąga dług na wspólnotę, a nie kraje członkowskie na same siebie. To jest odwołanie do Stanów Zjednoczonych i momentu, w którym Stany Zjednoczone, jako państwo wyemitowały dług wspólny.

To teraz pytanie:, jakie to są konkretnie podatki? Mówi Pan, że to jest podatek od nierecyklingowanego plastiku. To jest ten pierwszy, a drugi?

PW: Pierwszy podatek już został klepnięty. My już go płacimy od 2020 roku, więc o nim nawet nie mówimy. Te trzy podatki, do których się odnosi aktualnie opozycja, to są tak jak wspominałem, jeszcze nie są wprowadzone i o tym są debaty, ale to jest pierwsze. Po pierwsze część z ETS-u, który zawsze trafiał do budżetu państwa, teraz 30% by trafiało dochodów z ETS-u właśnie do budżetu unijnego.

To jest część takiego podatku węglowego, czyli podatku granicznego, gdy przykładowo firma z Chin produkuje bez zwracania uwagę na środowisko dajmy na to stal, no to żeby to eksportować do Unii Europejskiej, no to musi teraz już płacić podatek, który się nazywa właśnie CBAM, czyli Carbon Border Adjustment Mechanism. No to 75% tego podatku by trafiało do budżetu Unii.

NOWE UNIJNE PODATKI DLA POLSKI? (ROZMOWA) — Paweł Wiśniewski, doradca w Parlamencie Europejskim

I po trzecie jest to podatek taki stosunkowo niski, bo 0,5% od hipotetycznych zysków dochodów firm w krajach członkowskich. Ja chciałem się tutaj odnieść do tego, że bardzo często od kilku dni właśnie w przestrzeni medialnej widziałem, jak pan Dominik Tarczyński napisał, że Polska zapłaci 150 miliardów euro za to. Ja obliczyłem to, bo mam prognozy Komisji Europejskiej, ile to by kosztowało nas.

I rzeczywiście, jeżeli chodzi o ten CBAM czy ETS, to jesteśmy w top 5 płatników. Jeżeli chodzi o te dochody firm, to już jesteśmy o wiele niżej, a kosztowałoby to nas od 2023 roku do 2030 11,4 miliarda euro, oczywiście.

Podkreślę tylko, że za samą politykę rolną Polska dostaje ponad 30 miliardów. I chciałem tylko nawiązać do tego, że jeżeli byśmy nie mieli tych środków własnych, to pierwsze do cięcia w budżecie unijnym byłyby programy, z których my najlepiej korzystamy i najbardziej, czyli polityka spójności i właśnie wspólna polityka rolna. Więc to by nam się politycznie i finansowo po prostu nie opłacało.

MD: Dla wszystkich naszych widzów, którzy zajmują się importem przypominamy, że do 1 lutego, czyli w zasadzie do środy włącznie, należało wypełnić deklarację z CBAM, czyli deklarację o towarach, których produkcja poza granicami Unii Europejskiej wymagała emisji dwutlenku węgla. Dla tych, którzy nie zdążyli mam przykrą informację: to może grozić karą nawet 50 tysięcy złotych, więc przypominamy Państwu o tym obowiązku.

I jeżeli program zawiódł – do ładowania tych deklaracji, można jeszcze uzyskać odroczenie czy nawet anulowanie tej kary. Ale proszę się tym zająć, jeżeli Państwo jeszcze tego nie zrobili. Mam nadzieję, że wszyscy wypełnili już tę deklarację.

Wracając jeszcze na chwilę do tych podatków, mamy minutę do końca programu, ale muszę zapytać o podatek od wielkich korporacji, które uzyskują przychody na terenie Unii Europejskiej, ale tak naprawdę tych podatków nie płacą. Jak to będzie skonstruowany, aby uniknąć kolejnej ucieczki tych pieniędzy z Europy?

PW: Podkreślmy tak naprawdę, że my tutaj o tym nowym podatku, to mówimy o podatku od wszystkich firm. Podatek od korporacji jest tylko związany z tym minimalnym podatkiem 15% na poziomie unijnym. A to, o czym również rozmawiamy aktualnie, to jest debata o tym, żeby stworzyć swoisty mechanizm do relokowania dochodów. Tak, żeby właśnie firmy nie uciekały i można było spokojnie je za te podatki i ten podatek minimalny ściągać. To również potencjalnie ma wchodzić do budżetu unijnego, do added value unii. To, jak to będzie wyglądało w szczegółach, o tym komisja jeszcze rozmawia.

MD: A my będziemy wtedy na pewno również rozmawiać o szczegółach zapadalności tego podatku. Paweł Wiśniewski, doradca w Parlamencie Europejskim. Jak państwo słyszeli, prawdziwe, tax master w zakresie podatków europejskich był naszym gościem.