NATALIA GORZELNIK, BIZNES24: Parlament Europejski w Strasburgu przyjął nowelizację dyrektywy dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków. W dokumencie znalazły się zmiany dotyczące ogrzewania domów za pomocą pieców na gaz. No i tu nie mamy dobrych wieści. Do 2040 roku należy całkowicie wycofać kotły na paliwa kopalne, do których zalicza się gaz, a od przyszłego roku takich pieców nie będzie można dotować. O tym porozmawiam z moim i Państwa gościem, którym jest Bartłomiej Orzeł, były pełnomocnik premiera ds. programu Czyste Powietrze. Dzień dobry.
BARTŁOMIEJ ORZEŁ, BYŁY PEŁNOMOCNIK PREMERA D.S. PROGRAMU CZYSTE POWIETRZE: Dzień dobry pani redaktor, dzień dobry Państwu.
TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ
NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24
NG: Zanim przejdziemy do pieców gazowych, zatrzymajmy się przy Izerze. No, bo wciąż nie wiadomo, co dalej z tym projektem. A jaka jest Pana opinia? Czy wierzy Pan w Izerę, czy uważa, że powinna być dalej rozwijana?
BO: To jest zawsze problem od tego, czy te marki, które istnieją, marki motoryzacyjne są już tak mocno zakorzenione w świadomości odbiorców. Faktycznie ta elektromobilność otworzyła jakąś furtkę do rozwoju nowych marek. Przykładem jest tutaj sztandarowym Tesla. Ale też widzimy coraz częściej marki chińskie, które powoli zaczynają się pojawiać w Europie. Wydaje mi się, że to jest kwestia dobrego finansowania tego pojazdu, jeżeli chodzi o odbiorców i też budowy pewnej świadomości marki.
Ja osobiście zacząłbym od pojazdu dostawczego, być może taką trochę przespaną szansą było to, żeby ten samochód miejski był produkowany pod marką Solaris – tą autobusową, która jest rozpoznawalna na rynkach europejskich, jest też takim gwarantem jakości i być może to by poprawiło możliwości rozwoju tego projektu.
NG: Wróćmy do dyrektywy dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków. Zwróciłam uwagę szczególnie na gaz, bo w najlepsze trwa akcja wymiany kopciuchów. No a co trzeba zaznaczyć największy udział we wnioskach składanych w programie Czyste Powietrze miały piece gazowe. Tak przynajmniej wynika z danych, do których dotarłam za 2022 rok. A tymczasem szykuje nam się kolejny zakaz. I to ogrzewania się gazem właśnie. No to, co z osobami, które rok temu, dwa lata temu właśnie piec na gaz sobie sprawiły?
BO: Tam była już duża zmiana, później. Pompy ciepła zdecydowanie przegoniły kotły gazowe. Potem mieliśmy drobną korektę z powrotem, te kotły gazowe zaliczyły jakieś tam odbicie. Jest to bez cienia wątpliwości związane z tą agresją Rosji na Ukrainę, gdzie była duża niepewność, jeżeli chodzi o kotły gazowe. W mojej ocenie ten horyzont, mówimy tutaj o horyzoncie szesnastoletnim, jest trochę zbyt krótki, jeżeli mówimy o całkowitym wycofaniu się z paliw kopalnych w gospodarstwach domowych. Wydaje mi się, że taki horyzont 20 letni, czyli rok 2044, byłby takim odpowiednim horyzontem.
Natomiast będziemy na pewno w programie Czyste Powietrze widzieć odchodzenie od kotłów gazowych. No, siłą rzeczy to było pewne, że los kotłów gazowych jest przesądzony, tak samo jak kotłów węglowych piątej klasy, które zostały wycofane z programu Czyste Powietrze i z ulgi termomodernizacyjnej i wsparcia na wymianę, na to źródło ogrzewania już nie można uzyskiwać.
Największy problem pewnie będzie w dużych aglomeracjach, gdzie ta ilość kotłów gazowych, również w budynkach wielorodzinnych była jednak całkiem, całkiem spora. Tutaj Kraków, który bardzo mocno zaczął pierwszy w ogóle walkę ze smogiem tak naprawdę na poważnie, jeżeli mówimy o polskich miastach. No, duża część tych kotłów faktycznie była wymieniana na kotły gazowe.
NG: A co mają zrobić osoby, które sprawiły sobie nowy kocioł na gaz? Mogą spokojnie sobie z niego korzystać przez te 16 lat? Czy spodziewać się więcej rewelacji i już planować kolejną inwestycję? To pierwsze pytanie. A drugie: No, to, czym właściwie teraz się ogrzewać? No, bo jeżeli nie gazem, jeżeli cały czas są jakieś zmiany to, jaka forma ogrzewania jest teraz bezpieczna?
BO: To znaczy po pierwsze ja uważam, że jeżeli mówimy o tej dyrektywie, to tutaj pewna stabilność ze strony Unii Europejskiej już jednak będzie występować. Myślę, że ewentualne przedłużenie tych terminów, raczej nie skrócenie. No, mamy tutaj też, jeżeli chodzi o tę dyrektywę budynkową, pewną elastyczność, bo jeżeli z powodów technicznych nie będzie możliwości wymiany tego źródła ogrzewania z powodów technicznych czy ekonomicznych, będzie to nieopłacalne, to 22% substancji tej budynkowej, mieszkalnej może zostać wyłączone z tych wymogów minimalnych klas energetycznych.
No, tak jak te statystyki Czystego Powietrza, czyli wyprzedzenie jednak w tej perspektywie roku 2023 kotłów gazowych przez pompy ciepła wskazuje, że jednak Polacy przekonali się w pewien sposób do tej technologii. Kluczowym tutaj pozostaje kwestia cen prądu dla gospodarstw domowych, które z punktu widzenia gospodarstw domowych, które korzystają z pomp ciepła, no jest kwestią oczywistą. Bardzo wiele takich instalacji pomp ciepła było łączonych z instalacją fotowoltaiczną, dalej jest – de facto sama pompa ciepła faktycznie się nie opłaca bez instalacji fotowoltaicznej.
No i teraz pytanie: jak kwestie związane z modernizacją sieci energetycznych i odbiorem tego prądu z instalacji fotowoltaicznych i potem w okresie zimowym dostarczanie tego prądu do pompy ciepła. Plus ceny energii, które w ostatnim czasie bardzo mocno wzrosły. Teraz widzimy jakąś tam pewną stabilizację.
NG: No, ale mogą wzrosnąć znowu. Tutaj pozwolę sobie wejść w słowo. No, bo tak: z jednej strony prąd się trochę ustabilizował, no ale wiemy, że w związku z różnymi wymogami unijnymi, z całą zieloną transformacją raczej ten prąd będzie drżał, niż taniał. Pytanie, jak to faktycznie jest z tymi pompami ciepła bo raz, że ich instalacja, szczególnie fotowoltaika, jest znacznie droższa, niż piec gazowy. Druga sprawa jak wygląda to zużycie? Ile faktycznie trzeba włożyć w takie ogrzewanie? No i pytanie, skoro mamy perspektywę tych 16 lat, to może warto teraz póki jeszcze można w rok szybko ten piec gazowy sprawić, jeżeli kogoś nie stać na taką dużą inwestycję albo boi się tego, co się może stać z cenami prądu?
BO: Musimy pamiętać o jednej rzeczy. Wchodzi zakaz tylko i wyłącznie subsydiowania kotłów gazowych od przyszłego roku. Czyli będą one musiały być wykreślone z programu Czyste Powietrze. Natomiast będzie je można montować. Więc jeżeli chodzi o pompy ciepła, no to one zdecydowanie są najbardziej efektywnym energetycznie źródłem ogrzewania, ponieważ z każdej jednostki energii dostarczonej one produkują dwa, trzy razy tyle energii pierwotnej, ile zostało dostarczone, tak jakby ją mnożą.
Natomiast faktycznie musimy popatrzeć na to w sposób szerszy, czyli ceny prądu na pewno będą szły w górę w Polsce. Nie ma innej możliwości przy tak dużym udziale energetyki węglowej, która jest obwarowana podatkami, opłatami emisyjnymi (jak zwał tak zwał, zależy, kto mówi i jaką narrację chce obrać). No, wejście w życie jakiś ułatwień dla energii offshore’owej energii wiatrowej, no tutaj może skorygować te ceny energii, więc musimy na to jednak patrzeć zdecydowanie szerzej.
Dopłaty do pomp ciepła w programie Czyste Powietrze po pierwsze rosną. Po drugie pojawiają się też nowe programy, również dostosowujące pompy ciepła, czy to w nowych budynkach tak jak, jest to…
NG: Bartłomiej Orzeł, były pełnomocnik ds. programu Czyste Powietrze. Dziękuję bardzo.
BO: Dziękuję.
Masz firmę? Nie przegap ważnych informacji dla Twojego biznesu.
Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.
Kup dostęp online do telewizji BIZNES24
Tylko 11,99 zł za miesiąc, 99 zł za roczny dostęp przez stronę BIZNES24.TV
