MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Duże zmiany w postępowaniach sądowo-administracyjnych, szczególnie ważnych dla przedsiębiorców przyniosło zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego. Znikły albo znikną m.in. ułatwienia zdalnych rozpraw i elektronicznego udostępniania dokumentów. Z nami jest dr Katarzyna Witkowska, adwokat, partner w CRIDO. Dzień dobry.

KATARZYNA WITKOWSKA, CRIDO: Dzień dobry.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Pani doktor. Czy to oznacza, że te wszystkie ułatwienia, które wprowadzono przy okazji pandemii, ułatwienia, które przecież mogłyby znacząco usprawnić postępowania, również po pandemii, znikną z trybu działania sądów i urzędów?

KW: One na szczęście do końca nie znikną. Będą z nami jeszcze, co najmniej przez rok. Przy czym ustawodawca pracuje nad stałym wdrożeniem tych rozwiązań do systemu postępowań wszelakich, nie tylko cywilnych, ale też sądowo-administracyjnych. I miejmy nadzieję, że to, co było ułatwieniem, finalnie stanie się normą. Natomiast to, co zmieni się w stosunku do dotychczasowych przepisów, to to, że rozprawa zdalna nie będzie wyłączną formą uczestnictwa w rozprawach, natomiast będzie uprawnieniem strony, która w każdym wypadku w obecnej sytuacji będzie mogła stawić się na sali sądowej i bezpośrednio z sądem rozmawiać o rozstrzygnięciu sprawy.

MD: Tych zmian jest kilka, jeżeli chodzi o postępowania sądowo-administracyjne. Wskażmy proszę te, które Pani zdaniem są najważniejsze, które najbardziej poprawiły działanie sądów i urzędów i jak się zmienią i czy od razu, czy już się zmieniły czy zmienią się dopiero za kilkanaście miesięcy?

KW: Przede wszystkim to, co zostało wdrożone w zasadzie wraz z wybuchem pandemii to było uczestnictwo zdalne w rozprawach cywilnych i sądowo-administracyjnych. Z całą pewnością, zwłaszcza w przypadku organizacyjnych spotkań czy przygotowawczych, to było bardzo duże ułatwienie ze względu na to, że siedziba sądu czy miejsce prowadzenia procesu często było oddalone o paręset kilometrów od miejsca zamieszkania stron.

To oczywiście takie zdalne uczestnictwo zdecydowanie zmniejszało i koszty i czas potrzebny na uczestniczenie w tego typu rozprawach czy posiedzeniach. Pewnie dobrym rozwiązaniem było też wdrożenie portalu doręczeń czy portalu sądów powszechnych. On oczywiście ma jeszcze swoje dysfunkcje, swoje wady. Ale jest cały czas poprawiany i jego funkcjonowanie na pewno też profesjonalnym pełnomocnikom usprawniło już po tym jak się zapoznali z funkcjonowaniem tego systemu – on został dopracowany, usprawniło funkcjonowanie.

Troszeczkę zmniejszyliśmy sobie objętość tych papierowych akt, które były drukowane, wysyłane. To też myślę, duże ułatwienie. Elektroniczny dostęp do akt – to też na pewno na pewno było usprawnienie, które służyło sprawności procesu.

MD: Czy to wszystko znika? Czy jeszcze będzie przez rok możliwe?

KW: Do lipca przyszłego roku – 2024 te rozwiązania będą jeszcze działały na zasadzie przepisów przejściowych. Przy czym ustawodawca pracuje już nad stałym wdrożeniem pewnych rozwiązań takie, jak doręczenia przez portal czy możliwość uczestnictwa zdalnego w rozprawach nad tym, by wdrożyć to na stałe do rozwiązań procesowych.

MD: Skracają się również terminy postępowania – ważne terminy, jeżeli chodzi o postępowania sądowo-administracyjne. One się skracają, proszę Państwa, więc warto tych terminów pilnować. Które są najważniejsze z punktu widzenia przedsiębiorcy?

KW: Ja myślę, że tutaj istotnym elementem jest też kwestia przedawnień spraw karnych, które ruszają na nowo od czasu zniesienia stanu zagrożenia epidemicznego. Myślę, że na to trzeba uważać w sytuacji, w której te terminy były przez niemal trzy lata zawieszone. One dalej nie biegły. One będą kontynuowane. Więc to jest na pewno zmiana. Zagwarantowane będzie też uczestnictwo stron w rozprawach, więc tutaj też na pewno to jest kwestia, której trzeba będzie sobie pilnować. Stawiennictwo w sądzie, stawiennictwo na rozprawach. Myślę, że to jest to są takie istotne elementy, które zmuszą troszeczkę i strony i profesjonalnych pełnomocników do jeszcze aktywniejszego udziału w prowadzonych postępowaniach.

MD: A proszę powiedzieć: z Pani doświadczenia, już na koniec: czy te zmiany, które były wprowadzone wraz z początkiem pandemii, czy one faktycznie przyczyniły się do usprawnienia postępowań sądowo-administracyjnych?

KW: I tak, i nie. Odczucie, myślę nie tylko moje, ale wielu profesjonalnych pełnomocników jest takie, że jednak to osobiste stawiennictwo na rozprawie, kontakt z sądem, możliwość zaprezentowania na żywo swoich argumentów daje stronom większy komfort i poczucie, że ich sprawa jest naprawdę rozstrzygnięta. Oczywiście łatwość w wyznaczaniu terminów rozpraw online była udogodnieniem, o którym wspomniałam, chociażby ze względu na brak konieczności dojazdu na miejsce rozprawy.

Natomiast myślę, że to ma i swoje plusy i minusy. I myślę, że jeżeli te rozwiązania zostaną, jako opcjonalne, natomiast nie będą wyłącznym sposobem rozstrzygania spraw.

Myślę, że mądrze wykorzystywane mogą przyczynić się do jeszcze sprawniejszego rozpoznawania spraw. Przy czym też musimy pamiętać, że sądy, zwłaszcza na początku pandemii przez zawieszenie wyznaczania rozpraw jeszcze te systemy, które do końca sprawnie nie działały, nabrały nieco opóźnień i tych spraw naprawdę zrobiło się całkiem sporo. Więc tak jak mówię – myślę, że połączenie tych rozwiązań: online i tradycyjnych, łącznie mądrze wykorzystywane przyczyni się do przyspieszenia rozpoznania spraw.

MD: Bardzo dziękuję. Pani dr Katarzyna Witkowska, adwokat i partner w CRIDO była naszym gościem. Dziękuję Pani.

KW: Dziękuję.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.

Informacje dla tych, dla których pieniądze się liczą- przez cały dzień w telewizji BIZNES24

Tylko 36 groszy dziennie za dostęp przez www i 72 grosze dziennie za dostęp do aplikacji i VOD (przy rocznym abonamencie)

Sprawdź na BIZNES24.TV