NADCHODZĄ ZBROJENIA. BUDOWLANKA NA NICH SKORZYSTA? (ROZMOWA)

ROMAN MŁODKOWSKI, BIZNES24: Cała sytuacja związana z wycofywaniem się Ameryki ze wspierania Europy i ewidentnie zwrotem w kierunku interesów Rosji spowodowała, że Europa postanowiła się zbroić, w tym my. W kolejnych latach budżet obronny Polski ma się kształtować w okolicach czterech, lub więcej procent polskiego PKB, produktu krajowego brutto. Pytanie brzmi, jak te pieniądze będą wydawane i ile z nich zostanie w polskich firmach? O ile sprzęt i uzbrojenie to poważny problem, to wydaje się, że jeśli chodzi o infrastrukturę budowlaną związaną ze zbrojeniem, powinno być nie najgorzej. Łączymy się z Dariuszem Blocherem, członkiem Rady Nadzorczej Unibepu, żeby się przekonać, czy te nadzieje, kiedy patrzy się na sektor z zewnątrz, mają szansę się spełnić. Witam bardzo serdecznie.

DARIUSZ BLOCHER, UNIBEP: Dzień dobry, dzień dobry Państwu.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

RM: O jakich kwotach możemy tak naprawdę myśleć, kiedy próbujemy sobie wyobrazić wpływ tego zrywu w kierunku poprawy obronności na branżę budowlaną?

DB: Firma Deloitte przygotowała taki raport i oszacowała, że w okresie około 10 następnych lat na zbrojenia w infrastrukturę wydamy 2 miliardy złotych, z czego 700 milionów to są wynagrodzenia dla wojska, 500 miliardów utrzymanie tego sprzętu i 111 miliardów złotych na budowę ogólnie rozumianej infrastruktury wojskowej: baz, zaplecza technicznego mieszkaniowego dla wojska. Więc to są duże pieniądze.

Gdybyśmy tak mieli porównać, to te 111 miliardów złotych to jest około 300 tysięcy wybudowanych mieszkań. Więc skala jest dosyć duża. Natomiast polskie budownictwo też jest duże, to jest 350 miliardów złotych przychodu rocznie i 12% PKB. Więc to jest ważny dodatek do tego, co się będzie działo.

Natomiast czy my z tego skorzystamy, czy nie, no to jak pan redaktor mnie zaprosi za 10 lat, to może trochę wcześniej, za 7 lat, to wtedy będziemy mogli oszacować, czy te plany, bo dzisiaj to są plany, zamienią się w realne rzeczy. Chociaż trzeba przyznać, że dzisiaj wojsko inwestuje i Unibep też bierze w tych kontraktach udział. Mamy 7 czynnych kontraktów dla szeroko rozumianego wojska.

RM: Ale jak Pan mówi, że to jest dodatek, te potencjalne wydatki obronne, no to się rodzi pytanie jak duży w porównaniu z tym, ile branża budowlana w Polsce przerabia. A to pytanie jest o tyle istotne, że oczywiście jest kwestia zapełnienia miejsc pracy, odpowiedzi na wyższy popyt. No i pytanie, czy polska branża budowlana jest zdolna do takiego zrywu wykonawczego?

UNIBEP — Dariusz Blocher, czł. rady nadzorczej Grupy Unibep, źródło: Unibep

DB: Generalnie budownictwo składa się z takich dodatków, Czyli każdy segment ma swój udział w tym budownictwie. Rocznie można by to było przyrównać do około 4% przychodów całego sektora budowlanego z tych trzystu kilkudziesięciu miliardów. Więc to już jest coś, co jest zauważalne.

Czy jesteśmy przygotowani? Tak. Dzisiaj wojsko głównie zleca kontrakty przez tak zwane RZI, czyli Rejonowe Zarządy Infrastruktury i Agencji Mienia Wojskowego. Te przetargi są dobrze prowadzone, wojsko jest do tego przygotowane, czy te instytucje bardziej, są kwalifikacje albo zapytania ofertowe do konkretnych przedsiębiorstw.

Więc tutaj odpowiadając na pytanie, czy polski sektor budowlany w rozumieniu polskiej firmy będzie mógł z tego korzystać. Dwie rzeczy, na które bym zwrócił uwagę, czyli żeby w tym aspekcie wszystkich innych inwestycji, które w Polsce będą przeprowadzane w następnych 10 latach, móc odpowiednio rozłożyć zasoby, dobrze by było, żeby ten sektor wojskowy pokazał plany, czyli co chce, oczywiście te plany, które są jawne, co chce zainwestować i kiedy. I wtedy branża budowlana będzie mogła się lepiej przygotować i jednak pomyśleć o czymś, czego brakuje.

To jest jedyny sektor, w którym nie ma waloryzacji cen. A jednak spodziewamy się, że ta eskalacja cen materiałów i robocizny, no będzie. Będzie znacznie większa, niż dzisiaj te 4%, no bo te inwestycje się generalnie w Polsce pojawią. No i pytanie jest o to, co się będzie działo w Ukrainie, czy ten kraj zawrze pokój i jak szybko odbudowa Ukrainy ruszy. Te dwa warunki zostaną spełnione, to branża budowlana spokojnie poradzi sobie z tymi inwestycjami, które dzisiaj wojsko w infrastrukturę planuje zrobić.

RM: A wystarczy nam mocy przerobowych, żeby też włączyć się w no, powinienem powiedzieć w sposób taki szlachetny w odbudowę Ukrainy, ale w gruncie rzeczy w programie biznesowym chyba nie musimy się wstydzić tego, że powiemy włączyć się w odbudowę i zarabianiu na odbudowie Ukrainy, to nie są jakieś konkurencyjne obszary czy skalę działalności?

DB: Będą, zdecydowanie. Wszystko zależy od skali odbudowy, sposobu zawarcia pokoju czy też rozejmu, bo to będzie determinowało, gdzie ta odbudowa będzie i w jakiej skali i w jakim sektorze. Natomiast trzeba sobie jasno powiedzieć, że realizacja kontraktu, bo my realizujemy kontrakt publiczny dzisiaj w Ukrainie na terytorium Ukrainy, to jest bardzo trudne zadanie. Warunki są zupełnie inne, niż w Polsce. Ciężko rozmawiać z klientem o różnego rodzaju rozwiązaniach, do których w Polsce jesteśmy przygotowani. Więc to, czy polskie firmy pójdą na dużą skalę zagranicę, czy do Ukrainy pracować, będzie zależało od tego, jakie warunki sam ten kraj stworzy dla branży budowlanej.

I oczywiście, jak to w biznesie bywa, jeżeli te warunki będą dużo lepsze, mniejsze ryzyko i większy spodziewany zysk, no to wtedy firmy będą inwestowały, polskie będą realizowały kontrakty w Ukrainie, co spowoduje utratę zasobów w Polsce.

Więc dla firm to jest dobra wiadomość, natomiast niekoniecznie dla polskich inwestorów w przyszłości, ale do tego warunku stworzenia lepszych warunków biznesowych i otoczenia biznesowego w Ukrainie dla budownictwa zagranicznego jeszcze jest nam bardzo daleko.

RM: Jeśli chodzi o realizację projektów budowlanych dla obronności, rozumiem, że Unibep już wykonuje takie działania, takie inwestycje, więc jesteście do tego przygotowani od strony formalnej. Jeśli ktoś działa na rynku budowlanym, nie wiem, może w mniejszej skali, może chciałby być podwykonawcą, czy to jest duża i skomplikowana kwestia, żeby się przygotować formalnie, mieć pozwolenia, nie wiem, jakiś screening ze strony armii, jak ta strona wygląda?

DB: To znaczy w zależności od tego, co budujemy. Jeżeli mówimy o wysokospecjalistycznych wojskowych instalacjach typu baza rakietowa, to tam trzeba mieć dopuszczenie bezpieczeństwa przemysłowego. To jest taki certyfikat, który uzyskuje firma po długim procesie weryfikacji przez ABW i kadra zarządzająca i wykonawcza na poziomie „tajne”.

Natomiast 95%, może 90% inwestycji wymaga klauzuli zastrzeżone lub poufne, co oznacza, że też taki certyfikat przemysłowy trzeba mieć. Trzeba się wykazać tak zwaną kancelarią tajną, czyli wszystkie dokumenty, które przechodzą między inwestorem a generalnym wykonawcą, są właśnie w takiej kancelarii tajnej, więc jest jakaś procedura do wykonania. Nie jest to bardzo skomplikowane, aczkolwiek trzeba przez nią przejść. Jeżeli dużo firm wystąpi do ABW o takie sprawdzanie, no to będzie trwało to nie rok, tylko dwa lata.

No i trzeba być bardzo transparentnym, bo to rzeczywiście ja przechodziłem taką klauzulę. Mam od 10 lat dostęp do informacji tajnych i jest to, nazwijmy delikatnie uciążliwe dla danej osoby, bo trzeba 40 stron kwestionariusza o sobie opowiedzieć, znajomych, dochodach, więc nie wszyscy to będą chcieli zrobić. To jest wymagane do tych kontraktów wojskowych.

RM: Dariusz Blocher, członek rady nadzorczej Unibepu był naszym gościem. Bardzo serdecznie dziękuję, udanego tygodnia.

DB: Dziękuję i wzajemnie.

RM: Dziękujemy bardzo.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.