Kto dostał ekonomicznego Nobla 2021 i dlaczego? Rozmowa z prof. Adamem Nogą, ekonomistą z ALK.
ROMAN MŁODKOWSKI, BIZNES24: David Card, Joshua D. Angrist i Guido Imbens zostali laureatami Nagrody Nobla z ekonomii. Card otrzymał nagrodę za empiryczny wkład w ekonomię pracy. A Angrist i Imbens za metodologiczny wkład w analizę związków przyczynowo-skutkowych. Card jest badaczem z University of California Berkeley. Angrist wykłada na MIT a Imbens na Uniwersytecie Stanforda.
Przypomnijmy, że Nobel z ekonomii to jedyna nagroda, o której nie wspomniał w swoim testamencie fundator- Alfred Nobel. Nagrodę z ekonomii ufundował Bank Szwecji stąd oficjalna nazwa: Nagroda Banku Szwecji imienia Alfreda Nobla. Laureata wybiera grono złożone z profesorów ekonomii Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk.
Ufundowana przez Szwedzki Bank nagroda wynosi 10 milionów koron, czyli milion sto tysięcy dolarów. Wiemy między kogo zostanie podzielona. Trzej profesorowie się znają i chyba lubią, jak twierdził jeden z nich podczas połączenia telefonicznego przy wręczeniu. A prof. Adam Noga ekonomista z Akademii Leona Koźmińskiego, mam nadzieję wyjaśni nam teraz dlaczego te prace naukowe były tak ważne. Witam serdecznie panie profesorze.
TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24
PROF. ADAM NOGA, AKADEMIA LEONA KOŹMIŃSKIEGO: To znaczy ja myślę, że te prace to po pierwsze bardziej są z filozofii niż z ekonomii, bo one podejmują jak tutaj było skrótowo powiedziane o tej przyczynowości. Jeden z najciekawszych takich wątków badawczych, naukowych relacji między przyczyną a skutkiem.
Bardzo często mamy korelację, mamy silny związek między zjawiskiem X i Y, natomiast nie wiemy czy X działa na y, czy Y działa na X. Tak mamy np. z cenami i płacami w inflacji, co napędza inflację: ceny czy płace? I to w bardzo wielu przypadkach. I poza tym tutaj trzeba powiedzieć, że istnieje- tak naprawdę tutaj się pojawia czwarty laureat tej nagrody, w domyśle, może najważniejszy z nich wszystkim: Alan Krueger, który niestety nie żyje już od 2 lat. Który właśnie tez z tymi trzema noblistami pisał wiele prac i który to był taki najbardziej wpływowy.
No i między innymi np. z Cardem tu opublikował taką pracę, można powiedzieć pragmatyczną na temat wpływu płacy minimalnej, jak tam była podana, prawda rynki pracy, uzasadnienie na temat wpływu płacy minimalnej na stan bezrobocia; oni badali tam w taki trochę eksperymentalny sposób jak w New Jersey wzrosła płaca minimalna, jak to wpłynęło na zatrudnienie w fast foodach.
RM: I okazało się, że nie ubyło miejsc pracy.
AN: Tak, okazało się że, nie ubyło, co się bardzo spodobało lewicowym ekonomistom-noblistom, jak Stiglitzowi czy Krugmanowi, liberałowie bardziej zaczęli to podważać, ponieważ to jednak nie jest takie zgodne z kanonicznymi podręcznikami. No właśnie.
Ale to pokazuje i to jest myślę, że taki główny wkład tych noblistów w tą analizę fundamentalną dla każdej nauki, nie tylko ekonomii a rozpoczętą przez innego kiedyś noblisty Clive’a Grangera, też już niestety nieżyjącego Anglika- tę zasadę przyczynowości, że bardzo trudno jest znaleźć kierunek przyczynowości dla zjawisk, które są niezależne od czasu. I co trzeba robić?
Nie masz wyjścia- tylko badaj, badaj, badaj i badaj. Bardzo różne, szczegółowe kwestie. I właśnie ci nobliści mają na swoim koncie wiele nawet takich bardzo dziwnych, bardzo wąskich badań, jak Angrist tam bada szkoły- bada wielkość klasy. Jak wpływa liczba uczniów w klasie a na wyniki, jak wpływają szkolenia nauczycieli na wyniki. A cała masa takich drobnych badań, tudzież czy te słynne loterie poboru do wojska, tam kiedyś na wojnę w Wietnamie. Czy były prawidłowe, bo okazuje się, że tam było wiele wątpliwości, że czy oni dobrze losują. No i szereg takich, wydawałoby się często dziwacznych rzeczy, ale one są właśnie kluczowe.
RM: Pomagają nam Panie profesorze zrozumieć co jest przyczyną a co skutkiem. Bardzo serdecznie dziękuję. Na pewno będziemy wracać do tych badań. Prof. Adam Noga, ekonomista Akademii Koźmińskiego.
Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!
Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.
Informacje dla tych, dla których pieniądze się liczą- przez cały dzień w telewizji BIZNES24
Tylko 36 groszy dziennie za dostęp przez www i 72 grosze dziennie za dostęp do aplikacji i VOD (przy rocznym abonamencie)
Sprawdź na BIZNES24.TV
