KONIEC OBLIGA NA TGE (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Tymczasem nasze comiesięczne podsumowanie operacji na Towarowej Giełdzie Energii. Z nami jest Leszek Prachniak, dyrektor Biura Operacji Giełdowych TGE. Dzień dobry, Panie dyrektorze.

LESZEK PRACHNIAK, DYREKTOR BIURA OPERACJI GIEŁDOWYCH TGE: Dzień dobry.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Jak wyglądał i kształtował się handel i obrót we wrześniu? Ustanowiliśmy jakieś rekordy?

LP: Rekordów może nie ma. Natomiast mamy dobre wiadomości w zakresie cen. Otóż ceny zarówno na rynku gazu, jak i na rynku energii elektrycznej spadły. Szczególnie na rynku spot energii elektrycznej mamy spadek o prawie 40 procent. Cena ukształtowała się średnia na poziomie 855 zł. Przypomnę, że w poprzednim miesiącu mieliśmy 1390 zł za jedną megawatogodzinę, także jest to bardzo dobra informacja. Na rynku terminowym energii elektrycznej też zanotowaliśmy spadek, jednak ten spadek jest minimalny. Bo to niecałe pół procenta. Teraz cena kształtuje się na poziomie 1781 zł. Przypomnę, że to jest cena kontraktu rocznego z dostawą w 2023 roku. Na rynku gazu też mamy spadki. Na spocie ten spadek jest na poziomie prawie 18%. 901 złotych cena ukształtowała się w miesiącu wrześniu na rynku spot. Natomiast rynek terminowy to jest niewielki spadek, bo to jest raptem 5 procent. Cena 971 zł na rynku gazu terminowym, na kontrakcie z dostawą w przyszłym roku.

MD: A co z wolumenami? Czy tutaj również mieliśmy spadki?

LP: Proszę Państwa, w 2022 roku niestety wolumen obrotu na Towarowej Giełdzie Energii jest niższy niż w poprzednich latach, szczególnie w 2022 roku. Natomiast na uwagę zasługuje fakt, że mamy stabilną sytuację w zakresie wolumenu obrotu. W miesiącu wrześniu mamy wzrost wolumenu obrotu w porównaniu z poprzednim miesiącem – na energii elektrycznej jest to 1 procent. Na gazie mamy prawie 30% wzrostu, także jest to dosyć duży wzrost. Może zastanawiać, dlaczego ten wolumen obrotu, pomimo że wolumen obrotu w 2023 roku na Towarowej Giełdzie Energii, szczególnie w zakresie energii elektrycznej jest niższy niż w porównaniu z poprzednim rokiem. Otóż w naszej ocenie wynika to z faktu, że mamy dużą zmienność cen, no i przede wszystkim wysokie ceny. W naszej ocenie to powoduje, że uczestnicy rynku zmieniają swoją strategię w zakresie zawierania transakcji. W poprzednich latach byli skupieni bardziej na kontraktacji długoterminowej, czyli zawierali transakcje z dostawą, szczególnie na kontraktach rocznych. W tej chwili z uwagi na dużą zmienność cen, a wiadomo, że wysoki poziom cen, ta polityka firmy trochę się zmieniła, ta kontraktacja jest bardziej krótkoterminowa. I na potwierdzenie tego mamy fakt, że na 30 września 2022 roku zawarto transakcji z dostawą na 2023 rok na poziomie 84 miliony megawatogodzin. To jest 26 procent mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Tak więc w naszej ocenie po prostu polityka firm w zakresie kontraktacji spowodowała, że ten wolumen obrotu jednak w tym roku jest znacznie niższy niż w poprzednich latach.

MD: Panie dyrektorze, to są wolumeny, to są ceny, ale handel może ucierpieć? Albo i nie? Właśnie chciałem dowiedzieć się od Pana; po zniesieniu obliga giełdowego. Przypomnę, że w czwartek uchwalono ustawę, która znosi obligatoryjne sprzedawanie energii elektrycznej przez wytwórców na Towarowej Giełdzie Energii. W jaki sposób to wpłynie na handel na TGE?

LP: Proszę Państwa, wraz z uczestnikami rynku Towarowa Giełda Energii buduje ten rynek od 22 lat. Od 12 lat płynność jest dosyć duża. Przypomnę, że uczestnikami Towarowej Giełdy Energii są wszyscy uczestnicy – istotni uczestnicy rynku hurtowego. Tak więc przez 12 lat ten rynek był budowany i w naszej ocenie, biorąc pod uwagę fakt, że z doniesień czy z informacji z odpowiednich instytucji wynika, że już od dawna pomimo tego, że była i nadal działa, (bo jeszcze nie została podpisana przez prezydenta, zmiana ustawy); działa tzw. obligo giełdowe. Jednak duża część energii elektrycznej jest zawierana w kontraktach bilateralnych. Tak więc już w tej chwili myślę, że można powiedzieć, że jednak to nie jest tak, że jest to tak zwany przymus. I cała ilość energii elektrycznej wyprodukowanej w kraju jest obracana przez Towarową Giełdę Energii. To ona jest jednak, ten obrót jest dywersyfikowany. I teraz w naszej ocenie z uwagi na fakt, że Towarowa Giełda Energii jednak jest (może nie sama Towarowa Giełda Energii, tylko platforma i mechanizm, który udostępniamy naszym uczestnikom) ma wiele wartości dodanych dla tego rynku. Przede wszystkim z uwagi na fakt, że jesteśmy rynkiem i prowadzimy rynek anonimowy, transparentny i są generowane indeksy cenowe, które są ważne dla wszystkich uczestników rynku. Z naszych informacji wynika, że wiele umów-transakcji bilateralnych jest zawieranych w oparciu o te indeksy, które są zawierane na giełdzie. Tak więc w naszej ocenie sądzimy, że zniesienie obliga giełdowego nie powinno wpłynąć w sposób istotny na zmiany wolumenu obrotów na Towarowej Giełdzie Energii.

MD: A na cenę? Ceny spadną tak, jak jest to zapowiedziane?

LP: Panie redaktorze, proszę Państwa. To nie platforma generuje ceny energii elektrycznej, tylko uczestnicy rynku. Więc pytanie jest, czy zmiana obliga spowoduje na wycenę energii przez wytwórców i wycenę zapotrzebowania na energię elektryczną przez odbiorców energii. W naszej ocenie są to te same podmioty, które kalkulują na takich samych zasadach jakby swoje oferty więc nie sądzę, żeby ta cena uległa zmianie. Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na taką praktykę.

MD: Ale bardzo krótko.

LP: Oczywiście. Proszę Państwa, na rynku terminowym prowadzimy notowania, na których tak naprawdę są zawierane transakcje na zasadach w pewien sposób umów dwustronnych. Są to anonimowe umowy. Natomiast przez fakt, że uczestnicy składają swoje oferty i decydują, które oferty wybierają, to jest to jest w pewien sposób jakby umowa bilateralna między uczestnikami. Z tym, że anonimowa.

MD: No, to jest wolny rynek. Leszek Prachniak, dyrektor Biura Operacji Giełdowych Towarowej Giełdy Energii, był z nami. Bardzo dziękuję za rozmowę.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.