KNF BEZ ZARZUTU DO HANDLU BĘDZINEM. SŁUSZNE ROZGRZESZENIE? (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Wątki w aferze Będzina są liczne. Obejmują m.in. zmiany w akcjonariacie, wzrost kursu o ponad 1200% w ciągu miesiąca, poufną umowę z Orlenem, której ten zawierać nie chciał i wiele innych. No ale może żadnej afery nie było?

Z nami jest prof. Krzysztof Jajuga, prezes CFA Society Polska, wykładowca Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Dzień dobry Panie profesorze.

KRZYSZTOF JAJUGA, UNWERSYTET EKONOMICZNY WE WROCŁAWIU, CFA SOCIETY POLAND: Dziękuję panu, panie redaktorze. Dzień dobry Państwu.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Dziękujemy, że znalazł Pan czas, aby w polowych nieco warunkach naszym widzom też wyjaśnić, wytłumaczyć. Może uspokoić albo i nie w tej sytuacji afery Będzina. To tak po ludzku i na pierwszy rzut oka, ale może po tygodniu już kolejny rzut oka. Afera była czy jej nie było?

KJ: Nie mi to oceniać w tej chwili, bo tu są dwie rzeczy, panie redaktorze. Pierwsza rzecz to jest taka, że jest komunikat i zakładam, że to było świetnie zbadane i nie wykryto manipulacji, czyli spółdzielni, która manipulowała kursami, sprzedawała/kupowała, podwyższała kurs sztucznie. Ale jest druga sprawa i tam chyba w tym komunikacie troszeczkę było sygnalizowane, jest sprawa stosowania informacji poufnych.

I moim zdaniem to jest kryminał. Jeśli coś takiego by tam było, to to jest sprawa kryminalna i powinno to być jak najszybciej wyjaśnione i pokazanie szerokiej opinii publicznej, że my to tępimy, że osoby są ukarane. Bo jeśli to będzie za jakiś ileś tam lat wyjaśnione dopiero to dalej nie poprawia zaufania do naszego rynku kapitałowego. Czyli uważam, że to powinno być wyjaśnione. To jest jak pan to określił, insider trading – wykorzystanie nielegalne poufnych informacji przed tym, nim zostały zakomunikowane rynkowi.

MD: Panie profesorze, ale czy np. wykorzystywanie, pomijając ten insider trading, czy wykorzystywanie niskiego free floatu do tego, aby kupować i podbijać cenę akcji, to nie jest manipulacja?

KNF BEZ ZARZUTU DO HANDLU BĘDZINEM. SŁUSZNE ROZGRZESZENIE? (ROZMOWA) — źródło: BIZNES24

KJ: Są dwa rodzaje manipulacji. W komunikacie KNF-u było stwierdzone, że chodzi o manipulację cenami, ale jest też manipulowanie wolumenem transakcji. Czyli można poprzez zwiększanie liczby transakcji, niekoniecznie nawet zwiększając ceny stwarzać sygnał, że oto jest wielkie zainteresowanie, że oto spółka jest płynna i tak dalej, i tak dalej. To jest drugi rodzaj manipulacji, ale tak jakby tam w tym komunikacie o tym się drugim nie mówiło. Ale może to jest powiązane z manipulacją cenami, może tak KNF to ujął.

MD: Albo no właśnie, bo tutaj też można powiedzieć, że taka sytuacja czy podobna, są podejrzenia ze strony rynku o to, że taka sytuacja miała miejsce.

Chciałem Pana zapytać, czy to jest to, co miało miejsce w przypadku Będzina to jest spekulacja? Bo my się przyzwyczailiśmy do tego, że kiedy mówimy o spekulacji to oceniamy ją jednoznacznie negatywnie. A może nie ma w tym nic złego?

CZYTAJ TEŻ: NOTOWANIA EC BĘDZIN NIE BĘDĄ ZAWIESZONE

KJ: To znaczy ja bym chciał jednak z punktu widzenia tego, jak finanse to rozumieją – teoria i praktyka światowa. Spekulacja i manipulacja są to dwie różne rzeczy. Manipulacja jest też naganna, oczywiście nieetyczna i często niezgodna z prawem. Natomiast spekulacja. Przez spekulację się rozumie podejmowanie pewnych decyzji i składanie zleceń jeśli mam oczekiwanie, że np. kurs akcji będzie rósł. Jeśli będę czuł, że kurs akcji będzie rósł, no to składam zlecenie kupna. Oczywiście jest to duże ryzyko. Może się okazać, że moje oczekiwania są niesłuszne i stracę na tym. I bardzo dobrze. Ale jeśli na tym zyskam, moje oczekiwanie będzie prawidłowe, oparte na analizie rynku, to to jest dla mnie neutralna rzecz.

Można powiedzieć, że spekulują również długoterminowi inwestorzy, którzy uważają, że w długim okresie cena akcji może pójść w górę, bo to jest spółka-hit i kupują, i po dwóch, trzech latach nagle się okazuje, że to jest prawda. I to finanse też rozumiem jako spekulację. Czy ja bym troszeczkę tu odróżnił. Bo u nas to słowo spekulant jeszcze z zamierzchłych czasów, słusznie minionych – ten spekulant to był ktoś zły, czyli to trzeba było tępić i tak dalej. Moim zdaniem, jeśli popatrzymy na to spoza rynku kapitałowego, no to to jest jednak postawa neutralna. Podejmuje się ryzyko, formułuje się pewne prognozy i oczekiwania i ponosi tego konsekwencje. Albo dodatnie, albo ujemne.

MD: Spekulanci i paskarze. W zasadzie można byłoby jeszcze dodać do tych określeń, które kiedyś tam stosowano. Wracając jednak na koniec, panie profesorze, bo wiele osób, które nas oglądają, pewnie zastanawiało się, zastanawia, albo jest w trakcie zastanawiania się właśnie, czy wchodzić w tę inwestycję, czy nie wchodzić. Co by Pan im powiedział? Tym, którzy to zrobili przed chwilą, albo zamierzają to zrobić?

KJ: Jeśli pan mówi w ogóle o inwestycjach na rynku kapitałowym…

MD: Nie. Mówię o Będzinie konkretnie.

KJ: Tutaj obawiam się, że ja nie mogę nic powiedzieć, bo też zastosowałbym coś, co mi grozi karą, nie mając licencji, itd. Nie mógłbym doradzać. Byłoby to po pierwsze nieetyczne, ale też niezgodne z prawem, podejrzewam. Natomiast ogólnie uważam tak jeszcze kończąc to. Że jeśli ta sprawa będzie szybko rozwiązana, nieważne jaka będzie konkluzja, ale szybko rozwiązana, to może osłabić spadek zaufania do rynku kapitałowego. My staramy się bronić rynku kapitałowego, my staramy się tłumaczyć, że bez dobrego rynku kapitałowego nie zbudujemy innowacyjnego kraju. I to trzeba sobie wybić wtedy z głowy. Jak będzie rynek kapitałowy niszczony, czy tam przez różne takie zachowania – to to nie jest dobry sygnał.

MD: Bardzo dziękuję Panie profesorze. Prof. Krzysztof Jajuga z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, prezes CFA Society Poland był naszym gościem.

KJ: Dziękuję bardzo.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.