KIEDY POWSTANIE POLSKI ATOM? (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Ponad 2,5 tysiąca megawatów brakowało wczoraj w sieci energetycznej. Kupiliśmy je płynnie za granicą, ale ten problem będzie narastał. Z nami jest Miłosz Motyka, wiceminister klimatu i środowiska. Dzień dobry Panie ministrze.

MIŁOSZ MOTYKA, MINISTERSTWO KLIMATU I ŚRODOWISKA: Dzień dobry.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Kiedy popłynie prąd z pierwszej polskiej elektrowni jądrowej, tak długo wyczekiwanej?

MM: Na pewno popłynie. Jako rząd jasno deklarujemy wsparcie dla tej inwestycji.

MD: Ale kiedy?

MM: Mamy harmonogram przyjęty w 2020 roku i w tym roku będzie zapewne zaktualizowany. Wtedy będziemy wiedzieli, na jakim jesteśmy dokładnie etapie, jak wyglądają kolejne kroki. Natomiast wierzymy, że w tych latach 2033-2035 ten prąd z elektrowni jądrowej w Choczewie popłynie. Mówię w Choczewie, bo też ta decyzja dotycząca lokalizacji, dotycząca tej inwestycji już jest ostateczna.

MD: Panie ministrze, Pan kilka tygodni temu mówił o rocznym opóźnieniu realizacji harmonogramu. Czy to opóźnienie może się wydłużyć o kolejne miesiące?

MM: Mówiłem o tym, że ten dotychczasowy plan, który został przyjęty, ale raczej napisany tak palcem przez pana premiera Morawieckiego w 2020 roku, zaktualizowany w programie Polskiej Energetyki Jądrowej do 2022 roku, wyznaczono wydanie decyzji środowiskowej. Wydano ją w 2023 roku. Natomiast przed nami jeszcze kilka dobrych lat, więc chcemy tę inwestycję wedle obecnego harmonogramu realizować.

Ale to już jest zadanie spółki i to przedstawiciele spółki po zaktualizowaniu tego harmonogramu będą o tym informowali. Wiem jedno. Dzisiaj polska gospodarka, bo pan redaktor od tego zaczął, jeśli chodzi o energię, potrzebuje stabilnych źródeł energii, potrzebuje postawienia na niskoemisyjne źródła energii, potrzebuje dekarbonizacji.

Dlatego też potrzebuje atomu. I potrzebuje odnawialnych źródeł energii. I przed nami naprawdę szereg dużych kroków w stronę tego, aby w Polsce powstała elektrownia jądrowa z jednej strony i z drugiej, żeby postawić na dobre regulacje w zakresie rozwoju odnawialnych źródeł energii. I to będziemy robili.

MD: Panie ministrze, to jeszcze na koniec tego wątku: Kiedy ta nowelizacja harmonogramu może nastąpić tak realnie?

MM: Myślę, że to będzie końcówka tego roku. Za to najprawdopodobniej będzie odpowiadało też Ministerstwo Przemysłu, więc nie chcę tutaj wyznaczać innym ministerstwom harmonogramu działań. Natomiast ta aktualizacja jest absolutnie konieczna. Ale też trwają konkretne działania. Już teraz spółka prowadzi rozmowy z Komisją Europejską, takie robocze na temat finansowania.

Na ten rok zaplanowano również badania geologiczne, które będą kluczowe w celu zaprojektowania budynków elektrowni. I to chcemy zrobić w tym roku zgodnie z harmonogramem. Dlatego też liczymy, że te prace będą naprawdę bardzo sprawnie szły. Polska potrzebuje atomu i wierzę, że na początku następnej dekady prąd z atomu już popłynie w naszych gniazdkach.

MD: Panie ministrze, a wiemy, ile to będzie kosztowało?

MM: Nie chcę tutaj mówić o dokładnych kosztach, natomiast to jest i tak inwestycja. To jest inwestycja nie tylko, jeśli chodzi o tanią energię, która na pewno będzie tańsza niż energia z węgla. To jest inwestycja w czyste powietrze, to jest inwestycja poprzez to w czyste powietrze, także nasze zdrowie. Ale to jest też inwestycja w nowe miejsca pracy. Tak naprawdę to jest inwestycja w nową gałąź polskiej gospodarki.

Szacujemy, że to może pozwolić na wzrost PKB o 1%. To jest naprawdę wielka inwestycja, która stanie się silnym kołem zamachowym dla wielu gałęzi naszego przemysłu. Dlatego jestem przekonany, że polską gospodarkę nie tylko na tę inwestycję stać, ale przede wszystkim jest ona potrzebna, by na lata zagwarantować stabilne źródło energii. I co niezwykle ważne: Poza stricte kosztami ekonomicznymi jest jeszcze kwestia suwerenności energetycznej i kwestia bezpieczeństwa energetycznego. A to jest podstawowa zasada, którą powinien się kierować rząd.

MD: Panie ministrze, bezapelacyjnie. To jest jeszcze inwestycja niestety przez dekady opóźniona… Panie ministrze, mówił Pan o stabilnym prądzie, ale pojawiają się głosy, że podczas wizyty w Stanach Zjednoczonych 12 marca prezydent i premier, delegacje w zasadzie, mają prowadzić rozmowy z Westinghouse. Czy umowa zawarta z Amerykanami przez poprzedni rząd wymaga dodatkowych zapisów? Jakichś gwarancji dodatkowych?

MM: To jest już decyzja spółki. Nie chcę jej oceniać. Będzie etap negocjacji, będzie etap rozmowy. To też dzisiaj nie jest etap by odsłaniać jakiekolwiek karty w tej rozgrywce. Natomiast widać tutaj, że to partnerstwo jest bardzo silne. Na razie mamy tę umowę, która jest obecnie realizowana i na tym się chcemy skupić. Co dla nas niezwykle ważne, to to, by zarówno Westinghouse, jak i Bechtel, wszyscy ci, którzy będą brali udział w całym procesie inwestycyjnym, bardzo mocno stawiali na local content.

Tak, aby również polskie firmy albo przede wszystkim polskie firmy na tym mogły skorzystać, korzystały też z know-how i korzystały też z tego, by na przyszłość Polska stała się państwem, w którym będzie rozwijana gałąź energetyki jądrowej, bo jest to nowa dla polskiej gospodarki gałąź i wymaga ogromnych inwestycji i nakładów, które się zwrócą. Dlatego też przy każdym spotkaniu z przedstawicielami firm Westinghouse czy Bechtel jasno mówimy o tym, że ten local content musi być na bardzo wysokim poziomie.

MD: Jak Państwo słyszeli, pan minister nie zaprzeczył. Więc domniemuję, że takie rozmowy będą prowadzone pewnie w wybranym zakresie. Co z małymi redaktorami w technologii SMR? To polityczne zamieszanie, które miało miejsce czy ma miejsce wokół tej spółki powołanej do ich budowy, może być przeszkodą w realizacji planu wdrożenia tej technologii w Polsce?

KIEDY POWSTANIE POLSKI ATOM? (ROZMOWA) — SMR (mały modułowy reaktor ) projektowany przez Nuscale Power

MM: To polityczne zamieszanie dokładnie tak, jak pan redaktor powiedział wokół spółki, raczej wokół akcjonariatu. Wobec tego przede wszystkim toczy się dyskusja. Mamy opinię Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego – negatywną, mimo tego niewiążącą, wobec czego poprzednia minister klimatu i środowiska wydała decyzję zasadniczą dla sześciu małych reaktorów modułowych. I dzisiaj analizujemy tę sytuację. Analizuje tę sytuację również Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. My jasno to deklarujemy. My nie mówimy tutaj o sprzeciwie wobec technologii, która jest technologią nową, która się będzie rozwijała, która niebawem pewnie w 2028 roku…

MD: …Oczywiście, ale o zapisy w tej spółce, bo tam musiały być jakieś zapisy, które były po prostu groźne dla państwa. Przynajmniej tak to zinterpretowała Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego…

MM: Ja mówię: SMR-y tak. Czy SMR-y w tym kształcie przez ten spółkę? Tego jeszcze nie wiadomo, bo tutaj kluczowy będzie audyt realizowany przez spółkę Orlen właśnie, Ministerstwo Aktywów Państwowych, co już zapowiedział pan minister Budka i on będzie dotyczył tego, czy odpowiednio interesy państwa zostały zabezpieczone. Natomiast technologia: tak, absolutnie. I wydaje się, że jest to technologia, która uzyskuje zrozumienie nie tylko w Ameryce, ale również całej Europie.

MD: Będziemy za nią trzymać kciuki. Ja muszę zapytać, czy wierzy Pan w to, że będziemy mieć tańszy prąd w przyszłości?

MM: Ja jestem przekonany, że będziemy mieli tańszy prąd w przyszłości. Bo prąd z węgla jest prądem drogim.

MD: Bardzo dziękuję, Panie ministrze. Miłosz Motyka, wiceminister klimatu i środowiska, odpowiedzialny za energetykę między innymi, był naszym gościem o poranku w środę. Dziękuję pięknie.

MM: Dziękuję bardzo.