KIEDY PIENIĄDZE Z KPO I CZY ZDĄŻYMY JE ROZLICZYĆ? (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BNIZNES24: Donald Tusk po spotkaniu w Brukseli zapewnił, że przewodnicząca van der Leyen wie dobrze, jak szybko biegnie czas. Dlatego Komisja Europejska weźmie pod uwagę możliwie szybkie decyzje wykonawcze, tak, aby Polska nie straciła ani jednego euro. Z nami jest Jan Olbrycht, poseł do Parlamentu Europejskiego. Dzień dobry, Panie pośle.

JAN OLBRYCHT, POSEŁ DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO: Dzień dobry.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Panie pośle, pierwsze pytanie to oczywiście, kiedy pieniądze z KPO trafią do Polski? Jak Pan sądzi?

JO: No, ja też z dużą uwagą obserwuję wizytę pana premiera Tuska i nie jestem w grupie, która negocjuje ze względów oczywistych – to nie jest rola posła do Parlamentu Europejskiego.

A więc popatrzmy na przepisy i na możliwości. Sygnały, które płyną z tych rozmów, są jasne. Po pierwsze ze względu na podniesienie pożyczki, którą rząd polski zaproponował, czyli zwiększenie puli pożyczkowej z 11,6 o 23 miliardy i pod warunkiem, że rada w tej sprawie podejmie decyzję do końca tego roku, zapewne będziemy mogli liczyć na zaliczkę w tej kwestii – około 20%.

Druga sprawa: jeżeli chodzi o zmianę w KPO na kwestie energetyczne, czyli REPowerEU to jest 2,8 miliarda euro – to także tutaj zapewne też decyzja do końca roku i podniesienie, i możliwość zaliczki.

Natomiast sama główna suma KPO na dzisiaj zależy od decyzji wykonawczej rady, która to decyzja jest w mocy i ona dotyczy ustawy, która jest w Trybunale Konstytucyjnym.

Myślę, że Donald Tusk prowadzi rozmowy na temat tego, w jaki sposób można spełnić oczekiwania, które są u podstaw tego głównego kamienia milowego, dotyczącego praworządności. W jaki sposób można to zrobić w sposób wiarygodny, przewidywalny, w taki sposób, żeby można było zmienić decyzję wykonawczą rady. Czyli te rozmowy są przedbiegiem do decyzji, które będzie musiał podjąć rząd. Także dwie części: zaliczki i potem KPO.

MD: Ale zaliczki już nawet, jeżeli rozumiem, jeżeli decyzja będzie podjęta w tym roku jeszcze, to zaliczki mogą być wypłacone jak najszybciej? Na początku przyszłego roku? Czy jeszcze w tym roku?

JO: No, ja mówię, nie mam dokładnych informacji, ale jeżeli rzeczywiście potwierdzi się to, że zaliczki wobec tych poszerzonych programów będą wypłacone, to to przypuszczalnie może trwać miesiąc do dwóch. Ale to jest początek przyszłego roku.

Natomiast główne sumy będą wpływać. Proszę zawsze o tym pamiętać – będą wpływać tylko i wyłącznie po wykonaniu zadań, a nie, jako zaliczki. Tak, że tutaj musimy zwrócić na to uwagę, że mamy do czynienia z dwoma różnymi częściami tych pieniędzy.

MD: Proszę przypomnieć, Panie pośle, jaka kwota trafi do Polski w ramach KPO, czyli jaka kwota jest przydzielona Polsce w ramach KPO?

KIEDY PIENIĄDZE Z KPO I CZY ZDĄŻYMY JE ROZLICZYĆ? (ROZMOWA) — źródło: BIZNES24

JO: Według algorytmu, który wtedy na początku określono i po zmianach, które były to częściowo było zresztą obniżenie KPO ze względu na polskie PKB; na dzisiaj przy poszerzonym tym oczekiwaniu pożyczkowym to jest około 60 miliardów euro.

MD: 60 mld euro, które jak rozumiem są do wydania, do kiedy? Do kiedy trzeba rozliczyć to wsparcie?

JO: Do połowy roku 2026, ponieważ druga połowa 2026 jest na ewentualne odwołania. Ale, pamiętajmy, że można refinansować wydatki zgodne z KPO od roku 2020. I myślę, że to trzeba będzie zrobić w bliskiej współpracy z przedsiębiorstwami i samorządami. To naprawdę jest możliwe. Natomiast wszystko jest zablokowane na dzisiaj w Warszawie przez tzw. super kamień milowy dotyczący praworządności.

MD: Tak, tutaj decyzja trybunału, no i podpis prezydenta ewentualny pod ustawą. Pytanie, czy zdążymy je rozliczyć do 2026 roku… Jak powinniśmy zmienić te wszystkie projekty, które zostały złożone w ramach KPO? Może należy je wyrzucić do kosza i stworzyć listę na nowo?

JO: Nie, nie. Ja myślę, że po pierwsze trzeba jakby załatwić kwestię tego kamienia milowego – super kamienia milowego, czyli kwestie praworządności. I tutaj nie możemy czekać na to, czy pan prezydent wycofa wniosek z trybunału, czy trybunał podejmie decyzję. Zapewne rząd podejmie wszelkie możliwe działanie, żeby uzgodnić innego typu realizację tego właśnie oczekiwania, które wynika z KPO. To jest raz.

Po drugie: pewne rzeczy rząd odchodzący robił już w ramach planu krajowego i moim zdaniem najpilniejsze jest teraz również sprawdzenie, co samorządy robiły od roku 2020. Czy można wiele inwestycji zaliczyć do KPO, ponieważ rozpoczęcie nowych inwestycji (to w szczególności w państwa stacji jest tutaj istotne) – rozpoczęcie nowych dużych inwestycji teraz i zakończenie do połowy 2026 i ich rozliczenie będzie bardzo, bardzo trudne. Więc trzeba dokładnie sprawdzić, co jest realizowane, które inwestycje, na jakim są etapie, które można by refinansować od roku 2020. Tu nie można dokonywać żadnych zmian rewolucyjnych, natomiast trzeba szukać rozwiązań, które dadzą możliwość zrealizowania i rozliczenia.

MD: Pytanie, czy niektóre nie będą w ogóle wykreślone. Wśród argumentów obrońców Centralnego Portu Komunikacyjnego, który jest takim sztandarowym przykładem dużej inwestycji przygotowywanej przez poprzedni rząd, wśród argumentów zwolenników tej budowy pada hasło: KPO. Pada hasło wsparcia Komisji Europejskiej dla tego gigantycznego projektu infrastrukturalnego. Ja nie chcę wyrokować, czy on jest słuszny, czy nie. Ale pytanie: jak Pan ocenia może potencjalne wykreślenie i chyba utratę też środków w takiej sytuacji?

JO: Ja szczerze, to ja nie przypominam sobie, żeby w KPO w polskim planie były jakieś duże pieniądze na lotnisko. Z tego, co słyszeliśmy w ostatnich dwóch dniach, to podobno są inwestorzy zagraniczni. W związku, z czym ja nie widzę tutaj związku. To, co zgłosił rząd do KPO dwa lata temu, dotyczy po pierwsze: kwestii klimatycznych, po drugie: kwestii cyfrowych, ale tam są również sprawy szpitali, wyposażenia szkół, przedszkoli i tak dalej. To była odpowiedź na COVID, w związku, z czym chodzi o odbudowę i odporność gospodarki po covidzie – takie było założenie. Natomiast łączenie KPO z lotniskiem wydaje mi się dosyć dużym nadużyciem.

MD: Tam chyba komponent kolejowy ma obiecane jakieś wsparcie, o ile mnie pamięć nie myli. I to jest chyba rozwiązanie infrastrukturalne, które będzie wspierane, czy jest wspierane przez Komisję Europejską wciąż. Czy w związku z tym, że Komisja Europejska, trochę na piękne oczy w zaufaniu do Donalda Tuska, uruchamia nam te środki, czy rozpoczyna się procedura uruchomienia tych środków, będą na nas nałożone jakieś dodatkowe metody sprawdzania, rozliczenia, czy dobrze wydatkujemy te środki?

JO: No, po pierwsze chciałem zaprotestować. To nie jest tak, że na piękne oczy. Komisja trzyma się bardzo dokładnie przepisów. Kwestie zaliczkowe wynikają ze zmiany polskiego planu i chodzi o to teraz, żeby rzeczywiście zrobić to bardzo szybko. I tutaj moim zdaniem wizyta Donalda Tuska właśnie była po to, żeby przekonać również radę, żeby tutaj nie czekała, żeby się tym zajęła bardzo szybko.

Natomiast kwestie całego planu, no zależą od tego, czy Polska przedstawi wiarygodny plan naprawy praworządności. Żadnych ulg i żadnego specjalnego traktowania nie będzie. To jest kwestia również wiarygodności Komisji Europejskiej. Myślę, że Donald Tusk również nie oczekuje. My wchodzimy z powrotem do gry na zasadzie absolutnie zgodnych z prawem, zgodnie z regułami. Chodzi o to, żeby to zrobić w sposób szybki, wiarygodny, konkretny. I myślę, że to się uda.

MD: Bardzo dziękuję. Jan Olbrycht, poseł do Parlamentu Europejskiego był naszym gościem. Dziękuję pięknie.

JO: Dziękuję bardzo.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.