W BIZNESIE ODBIJAMY SIĘ OD DNA? POPRAWIAJĄ SIĘ NASTROJE KONSUMENTÓW I FIRM (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Dobre informacje mamy z najnowszego raportu Głównego Urzędu Statystycznego. Jest lepsza koniunktura. Zaobserwowano lepszą koniunkturę konsumencką w styczniu. Ona wciąż jest co prawda na minusie: -12,6 punktu, ale w grudniu była na dużo niższym poziomie: 15,2 punktów. W styczniu nastąpiła poprawa obecnych i przyszłych nastrojów konsumenckich – podał Główny Urząd Statystyczny.

I to w zasadzie zgadza się również z badaniami, które opublikował Polski Instytut Ekonomiczny. Dr Katarzyna Dębkowska, kierownik Działu Foresightu Gospodarczego Polskiego Instytutu Ekonomicznego jest z nami. Dzień dobry Pani doktor.

KATARZYNA DĘBKOWSKA, POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY: Dzień dobry.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Wasze badanie wczoraj, dotyczące przedsiębiorców. Dzisiaj badanie konsumenckie gusu dotyczące właśnie konsumentów, którzy również potwierdzają, że tak jakby działo się coś lepiej. Tylko pytanie, co takiego się dzieje co sprawia, że zarówno biznes jak i konsumenci nieco bardziej pozytywnie zaczynają myśleć o tym, o sytuacji gospodarczej naokoło? No i czy to skłoni ich do wydawania większych pieniędzy?

KD: Na pewno obserwujemy odbicie gospodarcze po takim okresie stagnacji, która towarzyszyła nam właściwie przez cały 2023 rok. Już pod koniec poprzedniego roku widzieliśmy takie lekkie ożywienie. I dane styczniowe utwierdzają nas w przekonaniu, że chyba już ten najgorszy czas jest za nami i teraz czekamy na odbicie gospodarcze, większe.

Nasze dane, wskaźniki, które obliczamy bazują na opiniach przedsiębiorców i tak, jak pan zauważył są zbieżne z opiniami konsumentów. To znaczy nasz miesięczny indeks koniunktury w styczniu wyniósł 101,2 punktu, wyższy był o 6 punktów procentowych od pomiaru styczniowego z ubiegłego roku. Czyli na przestrzeni roku widzimy znaczną poprawę. Ten wynik (może tylko uzupełnię) oznacza, że mamy przewagę nastrojów pozytywnych wśród przedsiębiorców.

To, co zaważyło głównie na tym dość wysokim poziomie MIK w tym miesiącu, to są deklaracje przedsiębiorców odnośnie podnoszenia wynagrodzeń. Na pewno na to wpływ miała oczywiście płaca minimalna, która wzrosła od stycznia tego roku. I 44% badanych firm – tyle powiedziało, że będzie te wynagrodzenia podnosić. No i to również spowodowało, że ten komponent wynagrodzeń, który jest jednym z 7 komponentów naszego Miesięcznego Indeksu Koniunktury, poszedł bardzo wysoko.

Jednocześnie też przedsiębiorcy cechują się dość dobrą płynnością finansową, ponieważ komponent odpowiedzialny za płynność też jest powyżej poziomu neutralnego. No i również komponent związany z zatrudnieniem, czyli to, że ta płaca minimalna rośnie i wynagrodzenia rosną wcale nie powoduje tego, że przedsiębiorcy myślą o jakichś zwolnieniach pracowników. Wręcz przeciwnie. Teraz nieco więcej myśli o zwiększeniu zatrudnienia niż obniżeniu.

MD: Ja pozwolę sobie jeszcze Panią zatrzymać przy danych o przedsiębiorcach. Dobrze, chcą podnosić wynagrodzenia, do czego są zmuszani przez podniesienie płacy minimalnej. Ale czy chcą inwestować? Czy są wydawać na środki trwałe?

W BIZNESIE ODBIJAMY SIĘ OD DNA? POPRAWIAJĄ SIĘ NASTROJE KONSUMENTÓW I FIRM (ROZMOWA) — Dr Katarzyna Dębkowska, kierownik działu foresightu gospodarczego, PIE

KD: Inwestycje wśród przedsiębiorców zależą od tego, jak duża jest firma, w jakiej branży działa. Generalnie nasz indeks dotyczący inwestycji jest poniżej poziomu neutralnego, ale jeśli przyjrzymy się na przykład firmom, dużym firmom produkcyjnym, to tutaj widzimy, że większość firm jednak poniosła jakieś nakłady inwestycyjne. Co więcej. Z takich innych badań, które też robimy równolegle, wychodzi na to, że przedsiębiorstwa produkcyjne myślą też o inwestycjach w nowe technologie, na przykład w sztuczną inteligencję również. Czy też robotykę-automatykę.

Więc te inwestycje obserwujemy ale tak, jak powiedziałam, nie wszystkiego i nie we wszystkich przedsiębiorstwach. Na pewno te przedsiębiorstwa mikro i małe przedsiębiorstwa mają się znacznie gorzej niż przedsiębiorstwa duże i średnie, co też potwierdzają nasze wskaźniki właśnie dla tych mniejszych przedsiębiorstw. One są niestety poniżej poziomu neutralnego. Średnie i duże – powyżej.

MD: Pani doktor w opublikowanych dziś danych Głównego Urzędu Statystycznego wyraźnie poprawiają się nastroje wśród konsumentów. Zarówno te obecne, jak i te wyprzedzające. Wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej, on opisuje oczekiwane w najbliższych miesiącach tendencje konsumpcji wzrósł o 2,6 punktu do poziomu -3,8. Jest już bardzo blisko poziomu neutralnego. Ale czy Pani zdaniem to tylko potencjalne podwyżki pensji wywołane podwyżką płacy minimalnej, czy tylko zwiększenie waloryzacji 500+? Czy tylko takie społeczne aspekty mają na to wpływ? Finansowe, ale społeczne aspekty?

KD: To znaczy trzeba zauważyć, że już od pewnego momentu wzrost wynagrodzeń przewyższa inflację, bo wcześniej mieliśmy te wzrosty wynagrodzeń, ale niestety bardzo wysoką inflację, więc teraz już wynagrodzenia przewyższają inflację. Myślę, że to też powoduje, że ta konsumpcja jest większa. Spadek inflacji powoduje, że możemy sobie pozwolić na więcej. No i zazwyczaj tak jest, że po tych takich ciężkich czasach następuje takie ożywienie tej konsumpcji.

To też widać w danych przedsiębiorców, o których tutaj mówię, ponieważ liczba nowych zamówień mimo tego, że jeszcze ten komponent jest poniżej poziomu neutralnego, bardzo nam wzrosła ostatnio: o 10 punktów. W związku z tym odbiorcy też nastawiają się na tę zwiększoną konsumpcję i będą więcej mogli wydawać.

MD: Dr Katarzyna Dębkowska, kierownik działu Foresightu Gospodarczego PIE była naszym gościem. Bardzo dziękuję.