ERA PRACY ZDALNEJ SIĘ SKOŃCZYŁA? (ROZMOWA)

MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Era Pracy zdalnej, która rozkwitła w pandemii, zdaje się dobiegać końca. Aż 80% pracodawców oczekuje pełnego albo częściowego powrotu swoich pracowników do biura. Ale co z pracownikami? Donata Hermann ekspertka rynku pracy, prawa pracy, autorka bloga Kadry w Pigułce jest z nami. Dzień dobry, witamy Cię w BIZNES24 w programie Biznes w Południe.

DONATA HERMANN, KADRY W PIGUŁCE: Dzień dobry w południe.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

MD: Powiedz, czy pracownik może odmówić nakazowi powrotu do biura?

DH: No cóż. Może w drugą stronę powiem. Pracownicy nie mogą żądać prowadzenia pracy zdalnej czy wykonywania pracy w tym modelu, czy to w modelu pełnym, czy też hybrydy od firmy. Tak analogicznie przedstawiciele pracowników: Rady pracownicze czy zakładowe organizacje związkowe – żadna z tych stron nie może zmusić pracodawcy, by taki model wprowadził.

Pamiętajmy, że samo wejście w pracę zdalną danego pracownika następuje przez uzgodnienie, czyli mamy tutaj potrzebę zawarcia porozumienia między dwoma stronami, pracy zdalnej w trakcie trwania zatrudnienia lub od pierwszego dnia pracy, czyli przy zawieraniu umowy o pracę. I pracownik również w tym przypadku nie może wymusić na pracodawcy indywidualnego uzgodnienia pracy zdalnej.

Ale mamy też takie uprawnienie po stronie pracownika, który może wnioskować o okazjonalną pracę zdalną. Ten wymiar to maksymalnie 24 dni w roku kalendarzowym. Natomiast uwaga: znowu pracodawca może się nie zgodzić na wykonywanie pracy zdalnej okazjonalnej w danym dniu. Tutaj decyzja leży po jego stronie i nie musi jej argumentować. Co więcej, zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, wniosek pracownika dotyczące pracy zdalnej, okazjonalnej nie jest wiążący dla pracodawcy, zatem pracodawca może odmówić jego uwzględnienia. No i pracownicy nie są z tego faktu zadowoleni, bo faktycznie przyzwyczailiśmy się do wykonywania pracy czy to w modelu hybrydowym, czy modelu pracy zdalnej. I pamiętajmy, że też przepisy przewidują grupy uprzywilejowane w przepisach.

MD: No a jakie to są przepisy? To są, jak się domyślam, osoby wychowujące dzieci?

DH: Między innymi. Dokładnie, między innymi, bo w kodeksie pracy wskazano grupę pracowników, którzy są szczególnie uprzywilejowani. I tutaj osoby z tej grupy mogą żądać pracy zdalnej uwaga: w pełni czy to w modelu hybrydy i są to pracownice w ciąży, pracownicy wychowujący dziecko do ukończenia przez nie czwartego roku życia, pracownicy sprawujący opiekę nad innymi członkami rodziny i jeszcze kilka grup. Natomiast, no to jest smutna wiadomość dla pracowników, bo faktycznie, jak pokazują wyniki badań, aż 80% pracodawców oczekuje jednak pełnego, a przynajmniej częściowego powrotu pracowników do biur.

MD: No właśnie, w czym jest ta przewaga pracy biurowej od pracy domowej?

DH: Pracodawcy twierdzą, że pracownicy są bardziej efektywni i łatwiej jest zarządzać zespołami. Zwiększa to kreatywność wśród pracowników. Natomiast jak się okazuje, pracownicy wykonujący pracę zdalnie, przede wszystkim w miejscu zamieszkania jednak są bardziej efektywni. Zwłaszcza ci, mówimy tutaj o pracownikach umysłowych. Oczywiście, że ze względu na rodzaj wykonywanej pracy i branże niekiedy ta praca zdalna nie jest możliwa do zastosowania. Natomiast, no jednak jak prawie trzy i pół roku pracy właśnie w takim modelu udowadnia, że można…

MD: Bardzo ciekawe jest też to, że mieliśmy bardzo wysoką wydajność, jako społeczeństwo, jako kraj, jeżeli chodzi o okres wtedy, kiedy przeszliśmy na pracę zdalną, kiedy rozpoczęła się pandemia. To się jednak zmieniło z czasem, troszkę jakby samodyscyplina nam się poluzowała z kolejnymi miesiącami. A przypomnę, że te rozwiązania prawne, o których mówimy, których wyjątki wyszczególnia Donata, one obowiązują od siódmego kwietnia, w związku z wejściem w życie ustawy, która regulowała w prawie pracy tryb pracy zdalnej. Pandemia wymusiła na wielu z nas ten model zdalnej pracy właśnie. Jak oceniasz to, czy to jest koniec pracy zdalnej w ogóle, stosowania w biurach, czy po prostu po fali pracy zdalnej, po fali odejść będziemy musieli jakiś zdrowy balans sobie wypracować?

ERA PRACY ZDALNEJ SIĘ SKOŃCZYŁA? (ROZMOWA) — Donata Hermann, autorka programu Kadry w Pigułce w telewizji BIZNES24

DH: Tak, dokładnie to, co mówisz, że zdrowy balans to zawsze jest najlepsze wyjście z sytuacji. Nie, myślę, że praca zdalna już absolutnie nie przejdzie do lamusa. Już nasza rzeczywistość wymusza to, aby wykonywać pracę w tym modelu czy hybrydowym, czy zdalnym.

Pracownicy zapewne będą się też buntować przed pełnym powrotem do biur. Pamiętajmy, że to są zwiększone koszty po stronie pracodawcy w związku z wynajmem powierzchni biurowych, więc myślę, że częściowo oczywiście ta praca zdalna zostanie wycofana w niektórych zakładach pracy, ale nadal możemy być spokojni i na ten model hybrydowy możemy liczyć w miejscu pracy.

MD: Biura czekają na pracowników w miastach w całej Polsce. No tak, pamiętajmy też o kosztach pracodawców, którzy muszą płacić w związku z ustawą za pewne koszty ponoszone przez pracownika w trakcie pracy zdalnej z domu. Donata Hermann, autorka bloga Kadry w Pigułce, na który to również program zapraszam Państwa na antenie BIZNES24 była naszym gościem. Dziękuję pięknie.

DH: Dziękuję bardzo.