NATALIA GORZELNIK, BIZNES24: Moim i Państwa gościem jest Jacek Gdański, prezes Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego. Dzień dobry Panie prezesie.
JACEK GDAŃSKI, POLSKA AGENCJA NADZORU AYDYTOWEGO: Dzień dobry pani redaktor, dzień dobry Państwu.
TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ
NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24
NG: Zacznijmy może od sprawy, która jesienią rozgrzała opinię publiczną. We wrześniu firma Deloitte Audit otrzymała decyzję PANA w sprawie trzyletniego zakazu wykonywania badań sprawozdań finansowych, co było konsekwencją nieprawidłowości w przeprowadzeniu audytów. Potem jednak nastąpił zwrot akcji, bo pod koniec października Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wstrzymał wykonanie tamtej decyzji PANA. No to jak to jest z tym Deloittem, Panie prezesie? Może audytować czy nie może?
JG: Pani redaktor, sprawa jest dosyć prosta. Nie ma w niej żadnego wątku sensacyjnego. Agencja wydała decyzję skierowaną do podmiotu nadzorowego, a ta decyzja została poddana pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i Wojewódzki Sąd Administracyjny w szczególności orzekł, iż decyzja będzie wstrzymana przez pewien okres. Jako agencja nie zgodziliśmy się z tym podejściem. Tym niemniej Naczelny Sąd Administracyjny nasze zażalenie oddalił, co oznacza, że formalnie firma jest podmiotem wpisanym na listę podmiotów uprawnionych i może prowadzić badania sprawozdań finansowych.
Podkreślam, że jesteśmy w swego rodzaju okresie przejściowym w ramach postępowania sądowo-administracyjnego, to znaczy oczekujemy na merytoryczne rozstrzygnięcie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Od tego rozstrzygnięcia, jak sądzę będzie bardzo wiele zależało, jeżeli chodzi o przyszłość w tej sprawie.
NG: Czyli sprawa jeszcze nie jest przesądzona, ale na razie Deloitte audytować w tym czasie w oczekiwaniu może. Powiedzmy, może jeszcze na początek, czym właściwie zajmuje się PANA? Nie bez przyczyny zaczęłam od tego Deloitte, bo do tej pory tej historii, do tego, kiedy to ujrzało światło dzienne, niewiele osób związanych z branżą wiedziało o tym, że taka agencja jest i niewiele być może wie, czym ona się właściwie zajmuje.
JG: To bardzo trafny komentarz. Myślę, że szeroka publiczność rzeczywiście niewiele wie o naszej działalności. Tym niemniej w środowiskach biznesowych rola PANA jest, jak sądzę bardzo dobrze rozumiana. Jesteśmy państwową osobą prawną, która nadzoruje działalność firm audytorskich w Polsce, biegłych rewidentów, a także samorządu biegłych rewidentów.
Pod naszym nadzorem znajduje się ponad 1200 firm audytorskich, około 5000 biegłych rewidentów, a szczególnym nadzorem obejmujemy te badania sprawozdań finansowych, które dotyczą jednostek zainteresowania publicznego, czyli banków, instytucji finansowych, spółek notowanych na GPW, wszystkich tych podmiotów, gdzie jakość badania sprawozdań finansowych ma kluczowe znaczenie ze względu na to, że od tej jakości zależy interes bardzo, bardzo wielu osób. Na przykład inwestorów.
NG: A jak to jest z tymi audytami w Polsce, tak ogólnie? Temat jest gorący, chociażby w związku z Centralnym Portem Komunikacyjnym. Ostatnio dowiedzieliśmy się, że spółka unieważniła już trzy z ośmiu przetargów na audyt poszczególnych części działalności CPK. I miało chodzić to o koszty, to o brak odpowiednich kwalifikacji firm, które się zgłosiły do przetargu. Skąd ten problem?
JG: Audyt ma wiele znaczeń. Polska Agencja Nadzoru Audytowego zajmuje się tylko tymi usługami, które są zastrzeżone dla biegłych rewidentów i w konsekwencji dla firm audytorskich. Potoczne pojęcie audytu jest znacznie szersze. Dotyczy sprawdzenia zgodności stanu faktycznego z tym, co jest stanem pożądanym.
Nie zajmujemy się usługami, które świadczą podmioty, w których nie działają biegli rewidenci i których działalność nie jest właśnie regulowana. Tak, że ilekroć usłyszymy „audyt”, nie znaczy, że jest to działanie, którym interesuje się Polska Agencja Nadzoru Audytowego. Ale jeśli usłyszymy cokolwiek, co dotyczy sprawozdawczości finansowej, atestacji, raportów rocznych, wszędzie tam jesteśmy obecni i staramy się te właśnie działania nadzorować i doprowadzać do tego, żeby były na najwyższym możliwym poziomie.
NG: To na ten obszar się teraz przenieśmy. Środowisko narzeka – tu mówię o spółkach giełdowych, że polskie przepisy regulujące audyty są jednymi z najsurowszych w Europie. Pytanie, czy nie mogą być złagodzone. Wiele spółek unika giełdy z powodu obaw właśnie o procedury administracyjne, mówiąc wprost o papierologię.
JG: Ja myślę, że spółki giełdowe są naturalnym partnerem do współpracy z Polską Agencją Nadzoru Audytowego, dlatego że to, co jest wspólną troską naszej agencji i na przykład rad nadzorczych czy komitetów audytu w szczególności, to dobra jakość badań, sprawozdań finansowych. Jeżeli mówimy o restrykcyjności czy o surowości pewnych przepisów, to raczej w kontekście takim, że rosną wymagania wobec samych firm audytorskich.
Na całym świecie obserwujemy taki trend, że ponieważ działamy w globalnej gospodarce, to firmy audytorskie muszą prezentować adekwatny poziom zarówno kompetencji, etyki, ale również organizacji swojej działalności, żeby zagwarantować inwestorom, a szerzej również zarządom i radom nadzorczym spółek notowanych na GPW, że wykonują usługi na najwyższym poziomie.
NG: Panie Prezesie, a kto ponosi ostateczne konsekwencje za niedobry, nieodpowiedni, za słaby raport? Mówię o giełdzie. Te spółki, które taki raport przedstawiły czy firmy, które się pod tym raportem podpisały?
JG: Każdy ponosi odpowiedzialność za swoją pracę. Jeżeli zarządy i rady nadzorcze publikują raporty, które zawierają błędy to oczywiście muszą liczyć się z szeregiem konsekwencji z tym związanych. Jest to przedmiotem nadzoru ze strony Komisji Nadzoru Finansowego w Polsce, na przykład. Jeżeli biegli rewidenci i firmy audytorskie nie wykonają swojej pracy prawidłowo, to również muszą liczyć się z odpowiedzialnością.
I tutaj wkraczamy właśnie my, jako Polska Agencja Nadzoru Audytowego, gdzie zgodnie z przepisami europejskimi, (a tak naprawdę globalnymi, bo prekursorem w tym zakresie był nadzór amerykański – PCAOB) otóż zgodnie z tymi przepisami nakładamy sankcje i to zarówno w drodze decyzji administracyjnych, jak i sankcji indywidualnych na biegłych rewidentów.
Ja chcę podkreślić, że w ostatnich latach nie mamy istotnego problemu z kompetencjami biegłych rewidentów. Znacznie większym wyzwaniem jest prawidłowa organizacja procesu i to, co nazywa się angielskojęzycznym terminem moral hazard, czyli ryzykiem nadużyć etycznych. Na to zwracamy ogromną uwagę i na tych działaniach koncentrujemy się biorąc pod uwagę i planując nasze działania kontrolne i inspekcyjne.
NG: Jacek Gdański, prezes Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego był moim i Państwa gościem. Dziękuję bardzo za spotkanie i za rozmowę.
Masz firmę? Nie przegap ważnych informacji dla Twojego biznesu.
Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.
Kup dostęp online do telewizji BIZNES24
Tylko 11,99 zł za miesiąc, 99 zł za roczny dostęp przez stronę BIZNES24.TV
