COFACE: REKORDOWA LICZBA NIEWYPŁACALNYCH FIRM. JAKA JEST SKALA? (ROZMOWA)

ROMAN MŁODKOWSKI, BIZNES24: Inflacja wciąż pozostaje wysoka. Sytuacja gospodarcza niepewna. Wiele czynników kosztowych w firmach jest na bardzo wysokim poziomie, znacznie wyższym niż przedsiębiorcy spodziewali się, kiedy planowali swoją działalność w 2022 roku.

Grzegorz Sielewicz, główny ekonomista Coface w Europie Środkowej jest naszym gościem, bo Coface pokazał bardzo niepokojący raport, z którego wynika, że jak weźmiemy sobie dotychczasowy wzrost czy dotychczasowe niewypłacalności, to w porównaniu pierwszego półrocza z całym 2022 rokiem mamy 92 procentowy wzrost. Panie Grzegorzu, co się dzieje?

GRZEGORZ SIELEWICZ, COFACE: Dzień dobry. No rzeczywiście, tak jak pan wspomniał, ten poziom niewypłacalności przedsiębiorstw w Polsce jest obecnie na bardzo wysokim poziomie. Sięgnęliśmy zaledwie w pierwszym półroczu tego roku niemalże tego samego poziomu, który był odnotowany w 2022.

TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ

NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24

Odnośnie powodów: Przede wszystkim możemy tutaj mówić o znacznym spowolnieniu gospodarczym, ale także jest tutaj splot dodatkowych czynników. Pamiętajmy, że to, co działo się na przestrzeni ostatnich lat, czyli w zasadzie zaczynając od czasów pandemicznych – przypomnę, że w 2022 roku mieliśmy wprowadzony szeroki zakres działań pomocowych. Było też memorandum na ogłoszenie niewypłacalności, ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa.

Te działania pomocowe trwały trochę czasu, one były też w 2021, później 2022. Mieliśmy także działania dla firm energochłonnych i to spowodowało, że niewypłacalności przedsiębiorstw były na niższych poziomach. Teraz tych działań pomocowych już nie ma. Jest tak jak wspomniałem, spowolnienie gospodarcze i to powoduje, że z pewnym opóźnieniem reaguje liczba niewypłacalności.

Natomiast w kontekście niewypłacalności przedsiębiorstw przypomnę, że my tutaj posługujemy się pojęciem niewypłacalności, ponieważ nie są to tylko upadłości. Jedno to oczywiście upadłości takie w celu likwidacji majątku ogłaszane przez sądy, ale pamiętajmy, że tutaj także bierzemy pod uwagę restrukturyzacje sądowe.

Te właśnie działania, które są przewidziane prawem i które firmy mogą zgłaszać, jeżeli są w trudnej sytuacji płynnościowej. Oraz także trzecia ścieżka wprowadzona w połowie 2020 r., a później wprowadzona już na stałe do polskiego systemu prawnego, czyli pozasądowe działania restrukturyzacyjne.

Celowo mówimy tutaj o tych trzech działaniach, jako niewypłacalnościach, ponieważ mamy tutaj wspólny mianownik – brak płatności dla kontrahenta. Jeżeli zachodzi właśnie niewypłacalność przedsiębiorstwa, obojętnie czy jest to upadłość, czy restrukturyzacja sądowa, czy też działanie pozasądowe, no to niestety kontrahent takiej firmy, która jest objęta tym działaniem, nie otrzymuje płatności. W związku z tym dla polskiego biznesu jest to dosyć dotkliwe działanie.

RM: I teraz proszę mi powiedzieć, zanim zapytam, czy te niewypłacalności to jest duża skala taka, która właśnie wpłynie na koniunkturę gospodarczą, to proszę mi powiedzieć jeszcze, jaka jest tendencja. Czy jeśli mamy prawie tyle samo w pierwszym półroczu, co w całym zeszłym roku, to w drugim półroczu będziemy mieli ich równie dużo i wylądujemy na dwa razy większej liczbie niż zeszły rok? I czego się powinniśmy spodziewać?

COFACE: REKORDOWA LICZBA NIEWYPŁACALNYCH FIRM. JAKA JEST SKALA? (ROZMOWA) — Grzegorz Sielewicz, główny ekonomista Coface w Europie Środkowej

GS: To na pewno analizując te dane weźmy pod uwagę, że chociażby w poprzednich latach wielu tych działań nie było możliwych, aby firmy podjęły, ponieważ po prostu nie były jeszcze w systemie prawnym, patrząc chociażby na 2019 czy początek 2020 roku, ale obecnie rzeczywiście widzimy te ostatnie miesiące, ostatnie kwartały, jako dosyć niepokojący trend, że coraz więcej firm sięga po środki niewypłacalności.

Zresztą, gdyby nie było takiej konieczności, to firmy by nie korzystały z tych przewidzianych prawem środków. W naszych estymacjach, w naszych oczekiwaniach zakładamy, że niestety będzie rosła liczba niewypłacalności w związku z tym, że nadal wiele wyzwań stoi przed polskimi przedsiębiorstwami.

Patrząc też na samą strukturę, ja wspomniałem o tych trzech różnych formach ogłaszania niewypłacalności. To, co już widzimy obecnie, a co nie było jeszcze w poprzednich półroczach w poprzednich latach, to obecnie mamy rosnącą liczbę upadłości w celu likwidacji majątku.

Czyli zmienia się tutaj jeszcze struktura, już nie tyle te działania restrukturyzacyjne, które mogłyby spowodować, że mamy nadzieję na powrót firmy w trudnej sytuacji płynnościowej do efektywnej działalności biznesowej. Ale widzimy, że rośnie liczba upadłości właśnie w celu likwidacji majątku. Czyli tak naprawdę bez nadziei na to, co będzie się działo.

RM: A jak wygląda to w kontekście całej gospodarki no, bo ktoś mógłby powiedzieć: dobrze no, ale mamy tam prawie dwa miliony przedsiębiorstw czy może nawet trochę więcej. Tych małych jest pewnie około miliona ośmiuset. 2 528 różnych form niewypłacalności to nie jest jakaś znacząca liczba.

GS: Dokładnie. Bardzo dobre pytanie. Jest to około jedna dziesiąta procenta wszystkich firm aktywnie działających w Polsce, więc wydawałoby się, że jest to mało. Natomiast zwróćmy uwagę, że niewypłacalności to jest tylko odsetek, niewielki odsetek tego, co się tak naprawdę dzieje w gospodarce. Ponieważ nadal, pomimo zmiany prawa, wiele firm w Polsce nie jest skłonna, nie jest chętna przechodzić przez tą oficjalną ścieżkę przewidzianą prawem.

Wiele firm po prostu wycofuje, kończy swoją działalność gospodarczą, czasami jest przejmowana przez inne podmioty. Tak jak wspomniałem, nie przechodzi tej oficjalnej ścieżki. Wydaje mi się, że jest to związane z tym, że ogłoszenie niewypłacalności nie jest w Polsce jeszcze pomimo zmiany w systemie prawnym aż tak popularne.

Widzimy, że w wielu innych krajach, nie tylko na zachodzie Europy, ale chociażby w Czechach, na Węgrzech, tam liczba firm, które ogłaszają niewypłacalność jest większa, ponieważ jest to dla nich to też jakiś środek ratunkowy. W Polsce nie jest to tak duża skala, dlatego w ujęciu nominalnym tych danych bym nie analizował. Bardziej w kontekście trendu. Trend, który pokazuje, że niestety rośnie liczba niewypłacalnych przedsiębiorstw w Polsce.

RM: Czy to znaczy, że kryzys dopiero nadciąga? On się przenosi z takich właśnie inflacyjnych, kosztowych na utratę miejsc pracy i utratę firm? Ma pan czas tylko na kiwnięcie głową – tak lub nie.

GS: Makroekonomia, co innego niż mikroekonomia. Mikroekonomia działa z opóźnieniem. W związku z tym tak, wydaje mi się, że nawet, jeżeli makroekonomiczne będzie się poprawiać, to mikroekonomicznie jeszcze tutaj mamy dosyć trudną sytuację.

RM: Grzegorz Sielewicz, Coface w Europie Środkowej. Dziękuję.

Inwestujesz? Notowania na żywo, opinie analityków i wszystko, co ważne dla Twojego portfela!

Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.