MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Insider trading niszczy polski rynek. Dlatego w tym tygodniu domagamy się surowej walki z tą patologią. Trwa akcja BIZNES24 kontra insider trading. A z nami jest prof. Witold Wiliński, prezes GPW Tech, który odpowiada za techniczną stronę handlu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Dzień dobry Panie profesorze.
WITOLD WILIŃSKI, GPW TECH: Dzień dobry panu, witam Państwa.
TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ
NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24
MD: Czy systemy informatyczne, którymi posługuje się Giełda Papierów Wartościowych są w stanie reagować na bieżąco na sytuacje, które możemy podejrzewać o wykorzystywanie informacji poufnych – o insider trading?
WW: Tak, moja odpowiedź jest jak najbardziej pozytywna. Na Giełdzie Papierów Wartościowych dysponujemy w tym momencie systemem Market Abuse, który został wytworzony w ramach całej grupy kapitałowej. Jest to system, który działa zarówno na giełdzie w tym momencie, jak i w Komisji Nadzoru Finansowego. Jest to system, który pozwala po pierwsze na bieżącą analizę transakcji, jak i na analizę transakcji ex post.
MD: A na jakie sytuacje on reaguje? Kiedy pali się czerwona lampka?
WW: Tych sytuacji jest bardzo dużo. Z jednej strony my, jako giełda jesteśmy zobowiązani do tego, żeby wszelkiego rodzaju naruszenia, które występują, wyłapywać zgodnie z rozporządzeniem marowskim. Oprócz tego też mamy swoje specyficzne alerty, które są dodatkowo utworzone oprócz tych alertów, które obowiązują zgodnie z rozporządzeniem MAR.
MD: No, to spójrzmy na to marowskie rozporządzenie. Rozumiem, że o niektórych niektórych alertach nie może pan, bo rozsądek mówi, aby jednak nie mówić. A o tych, które są publiczne w rozporządzeniu? Co takiego budzi szczególną uwagę?
WW: To na przykład to jest insider trading, to jest front running, to jest double printing, volume change. No, można by je wymieniać. Natomiast nasz system jest skonstruowany w ten sposób, że algorytmy, które zostały utworzone, one analizują wszystkie transakcje, które są dokonywane na giełdzie właśnie pod kątem wyłapywania tego typu nieprawidłowości.
MD: Jak często się zdarza, że one są wyłapywane? Nawet, jeżeli ostatecznie nie okażą się być łamaniem prawa.
WW: Tutaj nie chciałbym zdradzać kuchni. Natomiast w momencie, kiedy pojawia się sytuacja, kiedy my, jako giełda rozpoznajemy pewne nieprawidłowości, to kolejny etap jest taki, że po użyciu oprogramowania, którym dysponujemy, mamy zespół analityczny, który przygląda się sprawie i analizuje to już można powiedzieć, przy użyciu własnych doświadczeń i analizuje pod względem merytorycznym. I jeżeli my, jako giełda dochodzimy do wniosku, że faktycznie miało miejsce jakieś naruszenie, wtedy zgłaszamy to do KNF-u.
MD: No, dobrze, ale jeżeli chodzi o sytuacje, które budzą podejrzenie, to jest to bardziej dla skali bardziej kilka przypadków w roku? Kilkadziesiąt? Kilkaset?
WW: I tutaj, tak jak mówię, nie chciałbym się wypowiadać. Na pewno nie jest to kilkaset.
MD: Jasne. Panie profesorze. Pan pracuje od lat na rynku kapitałowym na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Dlaczego, jak to się dzieje w Pańskiej ocenie, że tak trudno się wyłapuje sytuacje insider tradingu? Sytuacje, które z podejrzenia otrzymują oskarżenie, a już prawie niemożliwością jest wymierzenie kary takim sytuacjom.
WW: Tu nie jestem przekonany, czy wymierzenie kary jest aż takie trudne. Natomiast faktycznie, jeżeli chodzi o samą kwestię związaną z insider tradingem, to po pierwsze mamy do czynienia z wykorzystywaniem informacji, które są wewnątrz spółki i ktoś posiadając te informacje wykorzystuje je do zarobienia dodatkowych, ponadprzeciętnych pieniędzy. Dlaczego to jest trudne?
To jest trudne z tego powodu, że bazując tylko i wyłącznie na informacjach, które są oficjalnie publikowane przez spółki, jest dosyć trudno dojść do tego, czy informacje, które są informacjami poufnymi albo informacjami, które nie docierają do rynku, zostały wykorzystane. I w takim przypadku faktycznie dojście do tego, czy mieliśmy do czynienia z insider tradingiem, czy też nie, jest dosyć trudne.
Natomiast, jeżeli są takie sytuacje, że spółka informuje rynek o jakiejś sytuacji, o zawarciu jakiegoś kontraktu, o nie wiem, jakiś przyszłych inwestycjach, to w takim przypadku my wiemy, jakie są informacje, które trafiają do obrotu publicznego i jesteśmy w stanie też przeanalizować bardzo dogłębnie jak wyglądała sytuacja, jeżeli chodzi o arkusz zleceń dotyczących tego konkretnego waloru, tej konkretnej spółki.
MD: Czy zmiana systemu tradingowego na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie pociągnie za sobą jakieś zmiany, konsekwencje w programach, które zabezpieczają obrót giełdowy przez ten software zabezpieczający przed insider tradingiem?
WW: To jest tak, że jeżeli chodzi o nowy system transakcyjny, my przewidujemy przeniesienie funkcjonalności z obecnego systemu STOR w zasadzie 1:1. Natomiast to, nad czym się w tym momencie zastanawiamy to nad rozszerzeniem funkcjonalności STOR o możliwość zastosowania sztucznej inteligencji tak, żeby system sam się uczył na konkretnych przypadkach, wykorzystując w pewnym sensie w mniejszym zakresie czynnik ludzki do takiej już bardziej szczegółowej analizy.
MD: Niesamowite musicie mieć te serwerownie na giełdzie. To są podejrzewam jakieś gigantyczne ilości danych, które są przetwarzane, ale o to już nie będę pytał. Może przy następnej okazji. Bardzo dziękuję Panie profesorze. Witold Wiliński, prezes GPW Tech był naszym gościem. Dziękuję bardzo.
WW: Dziękuję bardzo. Do widzenia.
Masz firmę? Nie przegap ważnych informacji dla Twojego biznesu.
Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.
Kup dostęp online do telewizji BIZNES24
Tylko 11,99 zł za miesiąc, 99 zł za roczny dostęp przez stronę BIZNES24.TV
