MARCIN DOBROWOLSKI, BIZNES24: Polacy chcą łamania tabu. Ponad połowa popiera jawność widełek płacowych, a blisko 40% zatrudnionych, pełną jawność zarobków w firmie. Tak wynika z 55. Edycji badania Monitor Rynku Pracy, która dziś ujrzy światło dzienne. Mateusz Żydek z Instytutu Badawczego Randstad Polska jest z nami. Dzień dobry, witam w BIZNES24.
MATEUSZ ŻYDEK, RANSTAD POLSKA: Dzień dobry.
TO JEST AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA ROZMOWY PRZEPROWADZONEJ
NA ANTENIE TELEWIZJI BIZNES24
MD: Obowiązek informowania, upubliczniania wysokości zarobków w firmach. No, to w sumie narzuca nam prawo unijne. Co się zmieni w tym zakresie w najbliższym czasie i odpowie na oczekiwania przebadanych przez Was pracowników?
MŻ: W zasadzie to mamy bardzo już niewiele czasu, bo może się wydawać, że dwa lata, czyli siódmy czerwca, kiedy tak naprawdę wejdzie w życie ten czas, mają państwa na dostosowanie się do dyrektywy. To już to może się wydawać, że dużo czasu, ale tak naprawdę wiele jest do zrobienia.
Pomysłem czy tym, co stoi tak naprawdę za tym rozwiązaniem, jest niwelowanie luki płacowej pomiędzy kobietami a mężczyznami. Unia Europejska szacuje tę lukę na 13%. Polska w tym zestawieniu wcale nie wygląda tak najgorzej, bo to jest około 8% według danych Eurostatu. Ale chciałbym zwrócić uwagę, że diabeł tkwi w szczegółach. Uśrednione 8%.
Natomiast taka rzeczywistość i rzeczywista analiza pokazuje, że te różnice w niektórych sektorach sięgają już dwucyfrowych wartości, więc te różnice potrafią być duże. Co się w rzeczywistości będzie zmieniało? Między innymi informacja o płacy już na etapie rekrutacji.
Firmy trochę były zaskoczone i trochę się obawiały czy to nie oznacza już w tej chwili podawania tych danych czy widełek czy konkretnej kwoty na etapie ogłoszenia. Dyrektywa jest nie aż tak bardzo twarda w tej kwestii. Można podawać taką informację dopiero na etapie rozmowy rekrutacyjnej w zasadzie zaczynając taką rozmowę, więc nie jest to obowiązek na etapie oferty publikowanej chociażby w internecie. Ale to już się zmienia i firmy będą musiały też informować o średniej płacy na stanowiskach czy na poziomach stanowisk w ramach firmy. To będzie reaktywna informacja na prośbę pracowników, ale miejmy też świadomość, że firmy będą musiały proaktywnie poinformować pracowników o tym, że mają do tego prawo.
I jeszcze jedna taka duża zmiana. To są cykliczne i publiczne czy publikowane, podawane publicznie informacje o różnice w płacach między mężczyznami a kobietami. Ten obowiązek będzie dotyczył firm zatrudniających powyżej 250 osób. I teraz jeszcze jedna rzecz. Jeśli okaże się, że różnica sięga ponad 5%, firma będzie musiała przeanalizować sytuację z czego ona wynika, porozmawiać ze stroną społeczną, czyli albo reprezentacją pracowników, albo związkiem zawodowym i przygotować plan naprawczy. Więc te zmiany są dość kolosalne, jeśli porównamy to do rzeczywistości, w której raczej jednak wciąż informacje o płacach są utajnione.
MD: To prawda, ale przypomnę też, że będzie to dotyczyć firm, które zatrudniają etatowców, przypomnę Państwu. To o nich oczywiście chodzi. Takich firm jest w Polsce dużo, ale nie tak, żeby wszystkie takimi były. Wracając jednak do Waszego badania. 55. badanie pracowników – Monitor Rynku Pracy przeprowadzone przez Randstad Polska. Ktoś mógłby powiedzieć, że zajmujecie się takimi rzeczami jak jawność płacy, a tutaj zwolnienia są podobno na polskim rynku pracy. Podobno mamy do czynienia z jakąś falą zwolnień w największych firmach, które zwalniają wręcz tysiące pracowników?
MŻ: Ja bym powiedział w odpowiedzi oczywiście, nie wolno ignorować tej sytuacji, która się pojawia, bo to jest zmiana na rynku pracy. My przez ostatnie lata byliśmy raczej przyzwyczajeni do tego, że takich sytuacji nie było, ale z drugiej strony wciąż dane dotyczące poziomu bezrobocia na razie nie zmieniają się jakoś radykalnie.
Spoglądamy na najnowsze badanie i w najnowszym badaniu ocena ryzyka utraty pracy – taka percepcja tego ryzyka przez pracowników, ona też się nie zmienia w żaden sposób, więc można by było powiedzieć, że nie dzieje się nic, co by jakoś szczególnie rozchwiało rynek pracy.
Natomiast znowu statystyka sobie, ale też wiemy, że jest trochę historii związanych z pracownikami, którzy niestety to zatrudnienie w ostatnim czasie tracą. I to są sytuacje wciąż punktowe, wciąż niewpływające mocno na ogólną kondycję rynku. Tym bardziej, że ta kondycja mierzy się też z niedoborem pracowników w wielu sektorach, między innymi wynikających ze zmian demograficznych.
Ale z drugiej strony, jeśli przyjrzymy się gminie i powiatowi, w którym taki pracodawca jest pracodawcą dominującym, zatrudnia określony typ – profil zawodowy pracownika i nie pojawi się w to miejsce alternatywa dla tego zatrudnienia, no to też miejmy świadomość oczywiście, że w takich miejscach te zmiany na rynku – te redukcje będą dotkliwe dla pracowników, dla lokalnej społeczności.
MD: A co jeżeli chodzi o samą rotację w firmach? Na jakim jest poziomie?

MŻ: Ona jest bardzo uspokojona w ostatnim czasie. 2 lata powiedziałbym, że to są raczej takie wyniki, które każą spać spokojnie pracodawcom. To powoduje, że w tej chwili około 19% badanych w ciągu ostatniego półrocza zmieniło pracę, a przypomnę, że tutaj oczywiście notujemy osoby, które są aktywne na rynku pracy. Więc spoglądając na dane historyczne, to nie jest wysoki odsetek, ale zaczyna się dziać też coś niepokojącego z perspektywy satysfakcji zawodowej.
W ostatnim czasie w badaniu spadła, a do tego wzrósł odsetek do 11% pracowników, którzy aktywnie poszukują nowego zatrudnienia. To znaczy oni już w zasadzie podjęli decyzję o tym, że zmienią pracę i to także wyższy wynik, niż w ostatnich latach.
Co pokazuje, że pewnie w najbliższym kwartale ta rotacja może się zmienić, może wzrosnąć w firmach. Ja jeszcze dodam, że głównym powodem rotacji nie jest tak jak zazwyczaj wynagrodzenie. To też jest istotny oczywiście czynnik, ale został w ostatnim czasie wyprzedzony przez możliwości rozwoju zawodowego, więc kwestia przyjrzenia się dokładniej.
MD: Czyli poprawy tego, co jeszcze niedomaga, rozwinięcia nowych kwalifikacji. Bardzo dziękuję za ten komentarz. Dzisiaj przypomnę Państwu: publikacja 55. Monitora Rynku Pracy, który przygotowany jest przez Randstad Polska. A Mateusz Żydek z tej firmy był naszym gościem. Dziękuję bardzo.
MŻ: Dziękuję bardzo.
Masz firmę? Nie przegap ważnych informacji dla Twojego biznesu.
Telewizja dostępna w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych, oraz w Internecie.
Kup dostęp online do telewizji BIZNES24

Tylko 36 groszy dziennie za dostęp przez www i 72 grosze dziennie za dostęp do aplikacji i VOD (przy rocznym abonamencie)
Sprawdź na BIZNES24.TV